Samenvatting Hoofdstuk 10 Elektromagnetisme Natuurkunde 5vwo.
Onderwerpen besproken als: Magneetvelden, Lorentzkrachten en stroomrichtingen in spoel en stroomdraad onder andere doormiddel van rechterhandregel en FBI regel.
Magnetische flux, Wet van Faraday, Magnetisch remmen, Oscilloscoop, veldl...
Paragraaf 1
Nikkel en ijzer worden door magneten aangetrokken. De aarde is een grote magneet.
Polen = de plaatsen met de grootste krachtwerking bij een magneet.
De kant van het noorden, noordpool, rood gekleurd. Kant van het zuiden, zuidpool, wit
gekleurd. Magneet heeft altijd twee polen of meer, één pool bestaat niet.
- Gelijke polen stoten elkaar af
- Ongelijke polen trekken elkaar aan
Een magneet bestaat uit zeer kleine elementaire magneetjes. Elk ijzer- of nikkelatoom is een
klein magneetje, maar ze wijzen alle kanten op, daarom merk je niet dat deze magnetisch is,
maar de elementaire magneetjes richten zich als er en magneet in de buurt is.
Magnetische influentie = Het magnetisch maken van een ijzeren voorwerp dat van zichzelf
niet magnetisch is.
Staal magnetiseren gaat moeilijker, maar blijft wel lang magnetisch. Je kunt er een blijvende
of permanente magneet van maken.
Magneetveld = het gebied waar de magnetisch kracht werkt. Een kompasnaald laat de
richting van het magnetisch veld zien. Veldlijnen = lijnen met pijlen die aangeven in welke
richting en welke sterkte een magneetveld heeft. Veldlijnen lopen altijd weg van de
noordpool en naar de zuidpool toe. Bij de polen lopen de veldlijnen dicht bij elkaar, daar is
de magnetische kracht het grootst en het magneetveld het sterkst.
De aarde is een grote magneet, in het noorden ligt een magnetische zuidpool.
Paragraaf 2
Elektromagnetisme = het verband tussen magneten en elektriciteit.
B = sterkte van het magneetveld. Eenheid = tesla (T)
I = stroomsterkte. Eenheid = Ampère (A)
Bij een spoel versterken de windingen van een magneetveld elkaar en vormen een sterker
magneetveld.
Homogeen veld = de veldlijnen in de spoel lopen evenwijdig. Het magneetveld is overal even
sterk en gelijkgericht.
Elektromagneet = een spoel die magnetisch wordt doordat er stroom doorheen gaat. Je
kunt hem sterker maken door meer stroom door de spoel te sturen of een spoel met meer
windingen te nemen. Een stuk ijzer die magnetisch wordt gemaakt. Geen stroom, geen
beweging.
Soort stroomdraad stroom/magneetveld Rechterhandregel
, Rechte/ normale
stroomdraden
Stroomrichting en
elektronen in
omgekeerde richting.
Duim = stroomrichting
Vingers = richting magneetveld
Spoel
Zuid naar noord in de
spoel
Noor naar zuid
buitenom de spoel
Paragraaf 3
Lorentzkrachten is de kracht die op de stroom werkt en ontstaat wanneer er een geladen
deeltje door een magneetveld beweegt. Lorentzkracht staat loodrecht op het magneetveld
en de stroom.
Geen lorentzkracht wanneer het magneetveld evenwijdig loopt aan de stroom.
FBI regel:
B = magneetveld = opgevangen met de handpalm = Tesla (T)
I = stroomrichting = vingers = Ampère (A)
F = Lorentzkracht = duim = Newton (N)
q = de lading van het deeltje in coulomb (C) BINAS T7
v = de snelheid in meter per seconde (m/s)
l = lengte; meter. Let op! Lengte dat zich in het magneetveld bevindt. Bij
een spoel is de lengte van de spoel x aantal windingen.
VB: lengte koperdraad berekenen:
l=N ∙ π ∙ d of l=N ∙ 2 π ∙r
Bij een oscilloscoop of beeldbuis wordt een beeld op een
scherm ‘getekend’ door en elektronenstraal. De lorentzkracht
zorgt voor bewegende elektronen. Elektronen worden
gebundeld tot een straal en worden versneld. Dan gaan ze
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hannehoek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
