Een partijverbod helpt onze staat
Geert Wilders staat bekend om zijn extreme uitspraken; in 2014 laat hij zich uit over de hoeveelheid
Marokkanen in Nederland. Wilders wil graag minder Marokkanen in ons land. Veel mensen reageren
verontwaardigd over zijn ‘minder-minder’-uitspraak. De Hoge Raad veroordeelt hem voor
groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie. Wilders is het daarentegen niet eens met zijn
veroordeling. Hij vindt dat zijn uitspraken vallen onder de vrijheid van meningsuiting. Iemand zoals
Wilders die discriminerende uitlatingen doet over een groepering kan gevaarlijk zijn voor onze staat. 1
In Nederland kennen wij een democratische rechtsstaat. Onze staatsvorm is democratisch, omdat de
burgers invloed hebben op het politiek bestuur. 2 Daarnaast is het rechtsstatelijk, aangezien de
rechten van onze burgers worden beschermd door wetten tegen de staatsmacht. 3 In Nederland
neemt de democratie het voortouw en de rechtstatelijke beginselen worden daarin betrokken. 4 Het
beschermen van deze staatsvorm is erg belangrijk, want er zijn politieke partijen die
ongrondwettelijke standpunten innemen. De bescherming van onze democratie gebeurt door middel
van verschillende soorten instrumenten, onder andere door een partijverbod; dit is een zeer
ingrijpend middel om onze democratie te kunnen beschermen. 5
In dit betoog beantwoord ik de vraag: “In hoeverre beschermt het partijverbod vanuit de weerbare
democratie onze democratische rechtsstaat?” Allereerst bespreek ik de weerbaarheid van de
democratie en zal ik dieper ingaan op het onderwerp zelfcorrectie. Vervolgens zal ik de
levensbeschouwing van het humanisme betrekken bij mijn betoog. Daarnaast zal ik verder ingaan op
artikel 2:20 BW. Dit is de wettelijke bepaling van het partijverbod. Aansluitend wordt de uitspraak
van CP’86 besproken. Daaropvolgend komt er een nuancering over het partijverbod. Tot slot zal ik al
mijn bevindingen uiteenzetten in een conclusie.
Weerbare democratie
Onze democratie is soms erg kwetsbaar, omdat het in staat is zichzelf te vernietigen. Dit kan
voorvallen als er een meerderheidsbesluit wordt aangenomen waarin de democratie wordt
afgeschaft. De weerbare democratie is een theorie die ons wilt beschermen tegen deze vernietiging.
Deze theorie rechtvaardigt een democratische zelfverdediging door middel van zelfcorrectie. Elk
meerderheidsbesluit is namelijk tijdelijk van aard, omdat wetgeving regelmatig wordt teruggedraaid
of gewijzigd. Deze mogelijkheid moet altijd openstaan om de doelstellingen van onze staat te
behalen. Daarentegen is er één besluit wat niet behoort tot deze zelfcorrectie en dat is het besluit
om democratie af te schaffen.6 Zelfvernietiging van de democratie wordt door deze beredenering
namelijk onmogelijk. Een partijverbod is een instrument in de theorie over de weerbaarheid van de
democratie. Dit is een vorm van zelfcorrectie om een kader aan te geven wanneer een partij
dreigend is voor onze democratie. Door dit instrument te betrekken bij de zelfcorrectie wordt de
democratie minder kwetsbaar. Ondemocratische partijen kunnen zo niet meer hun standpunten in
praktijk brengen en extreme handelingen die tegen onze beginselen van de democratische
rechtsstaat ingaan kunnen door de weerbare democratie worden tegengehouden. 7
Humanisme
1
‘Wilders is schuldig aan groepsbelediging Marokkanen, maar krijgt geen straf’. www.trouw.nl.
2
Cliteur & Ellian 2020, p. 96.
3
Cliteur & Ellian 2020, p. 113.
4
Vliegenthart, SC 2014.
5
Rijpkema 2018, p. 55.
6
Rijpkema 2018, p. 37.
7
Rijpkema 2018, p. 39.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anner1414. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.