Syfilis: kraakbeen verdwijnt → platte neus
Buiktyfus: dragerschap met salmonella
Reumatische ziektes
- Reumatoïde artritis
- Spondylartritis
o Axiale spondylartritis
o Artritis psoriatica
o Reactieve artritits
o Bij colitis ulceroa en m. Crohn
o Ongediff
- JIA
o Subtypen
- Sarcoïdose
- Kristalartopathie
o Jicht
o Pseudojicht
- Systeemziekten
o SLE
o M. Sjögren
o MCTD, UCTD
o Polydermatomyositis
Overig
- Vasculitis
o Artritis temporalis
, ▪ Polymyalgie reumatica
o PAN
o (E) GPA
o Infectieus
- Infectieze artritis
o Bacteriële artritis
▪ Septisch
▪ Borreliose
o Viraal
▪ Parvo B19
- Paraneoplastisch
Sclerodermie
- Fibrosering van bindweefsel en microangiopathie
o Huid, Raynaud
o Long
o Maag- en darmproblemen
- Behandeling: SCT (mortaliteit 10%)
- Snel progressief
,HC 2: epidemiologie reumatische ziekten
Traditioneel
- Reumatologie: ziekten van bindweefsel en het bewegingsapparaat, incl. Systematische auto-
immuunziekten en vasculitis
- Klinische immunologie: auto-immuniteit, auto-inflammatie, immuundeficiëntie, allergie, en -
transplantatie-immunologie
- Orgaan-specifieke medische specialisme: orgaan-specifieke/ontstekingsziekten
Huidige trends
- Steeds meer overlap
- Onderliggende immuun mechanismen worden belangrijker omdat steeds meer
behandelingen die specifiek ingrijpen op een mechanisme beschikbaar komen
De meeste individuele aandoeningen zijn zeldzaam maar,
- Als je ze bij elkaar voegt dan gaat het om een veelvoorkomend probleem
- Het probleem wordt steeds groter vanwege..
Auto-immuniteit
- Vermindering van zelf-tolerantie: verworven immuunsysteem richt zich tegen auto-
antigenen (auto-Ag)
- Auto-reactieve T-lymfocyten en/of autoantistoffen geproduceerd door auto reactieve B-
lymfocyten die
o Onvoldoende verwijderd worden in de thymus (T-cellen) of het beenmerg (B-cellen)
o Onvoldoende verwijderd worden in de periferie van het lichaam
o Onvoldoende in bedwang gehouden worden door regulatoire T-cellen (Tregs)
- Kan geïnduceerd worden door autoAg of lichaamsvreemd Ag (de opgewerkte antistoffen
kruisreageren met augoAg)
o Lichaamsvreemd: microben, allergenen, medicijnen, tumorcellen. Etc.
- Meestal erfelijk: (monogenetisch of polygenetisch) maar dat is niet altijd duidelijk uit de
familiegeschiedenis vanwege
o De novo mutaties: vaak bij monogenetische aandoeningen
o Mosaïcisme: mutaties niet aanwezig in alle cellen
o Polygenetische AIZ zijn complex en kunnen zich verschillend presenteren in
verschillende familieleden
- De meeste AIZ zijn geassocieerd met Human Leukocyte Antigen (HLA) type
o HLA antigenen (in membraan van alle cellen met een kern verankerd) zijn
verantwoordelijk voor Ag presentatie en regulatie van het verworven
immuunsysteem
o Onduidelijk waarom sommige HLA types geassocieerd zijn met AIZ en andere niet
Auto-reactieve T- en B-cellen
- Auto-reactieve T-cellen
o Bijna altijd aanwezig in AIZ
o Moeilijk te meten
- Autoantistoffen
o Ook bijna altijd aanwezig maar aanwezigheid niet altijd geassocieerd met AIZ
, ▪ Ook aanwezig in gezonde mensen, vooral wanneer zij een infectie, andere
ziekte, of trauma doormaken
▪ Aanwezigheid neemt toe met de leeftijd
o Kan wel gemeten worden, en aanwezigheid en/of concentratie voorspelt meestal
huidige of toekomstige AIZ
Autoantistoffen
Autoimmuunziekten
- Of iemand ziek wordt van een autoimmuunziekte hangt af van
o Sterkte en kwaliteit van de autoimmmuunreactie
o Hoeveel Ag beschikbaar is voor de autoreactieve cellen/antistoffen
o Het type hypersensitiviteitsreactie wat ontstaat
▪ Type I: IgE allergische reactie (acuut, maar meer bij atopie)
▪ Type II: As bindt aan celmembraanantigeen → cel wordt vernietigd
▪ Type III: As-Ag complexen → worden afgezet in weefsels
▪ Type IV: vertraagde hypersensitiviteit na memory Th1 cellen
▪ Type V: versterking of inhibitie van cel-signalering nadat As gebonden is aan
celmembraanreceptor: bijv. TSH-R → T3/T4 productie (Graves)
- Resulteert in weefsel/orgaanschade of dysfunctie met of zonder ontsteking. Ontsteking
ontstaat wanneer endogene ‘stress-associated molecular patterns ‘ (SAMPs) geactiveerd
worden. Aangeboren immuniteit draagt daarom vaak bij aan AIZ.
Autoinflammatoire ziekten (AIFZ)
- Chronische ontsteking die niet afhangt van Ag (geen auto-reactieve T- of B-cellen, geen
autoAg)
- Prominente rol van het aangeboren immuunsysteem (maar lymfocyten kunnen een bijdrage
leveren)
o Abnormale activatie van het aangeboren immuunsysteem
o Inadequate resolutie van de ontsteking
- Meestal erfelijk (monogenetisch of polygenetisch) maar niet altijd duidelijk uit
familiegeschiedenis om dezelfde rendenen als AIZ; meestal niet HLA-geassocieerd
- Periodieke koortssyndromen als eerste beschreven, maar lijst van AIFZ die geen koorts
veroorzaken groot gestaag
Spectrum verworven aangeboren
, Epidemiologie
- AIZ clusteren vaak binnen individu en/of familie door:
o Gedeelde genen
▪ HLA types
▪ Polymorfismen van andere genen die met immuunsystemen te maken
hebben
o Gedeelde omgevingsfactoren, zoals blootstelling aan pathogenen, dieet, en
microbioom
o Maar: >50% van AIZ kan niet verklaard worden, soms geen overeenkomst in
tweelingen: verschillen in blootstelling en epigenetische effecten spelen ook een rol?
- Meerdere AIZ in één individu/familie komt vaak voor
- Hogere AIZ prevalentie in vrouwen dan in mannen:
o Rol vrouwelijke geslachtshormonen?
Polygentetische AIZ: systemisch, vasculair/bloed
Polygenetische AIZ: orgaan-specifiek
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlottepott. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.