Samenvatting biologie
Hoofdstuk 10 voeding en vertering
Je hebt +/- 500-1000 verschillende soorten darmbacteriën in je darmkanaal. Dit noem je de
darmflora. Een goede darmflora is belangrijk voor een goede vertering, stimuleert de
ontlasting en speelt een rol bij de afweer. Bacteriën zorgen o.a. voor maken vitamines. De
meeste slechte bacteriën gaan in het maagzuur dood. Goede hygiëne verkleint de kans dat je
te veel schadelijke bacteriën binnenkrijgt. In je ontlasting zijn alle soorten darmbacteriën uit
je darmen terug te vinden.
Vertering = de afbraak van moleculen uit het voedsel door enzymen.
Functie van vertering = het afbreken van voedsel in kleinere stukken, zodat deze kunnen
worden opgenomen in het bloed. Twee soorten vertering:
- Mechanische vertering bewegingen, zoals peristaltiek: knijp-bewegingen maag ect.
- Chemische vertering enzymen/ sappen
Moedermelk:
Je (eerste) darmbacteriën
Voedingsstoffen; eiwitten, vetten, koolhydraten, water, vitamines en mineralen (zouten).
Witte bloedcellen (immuun functie)
Met voedsel krijg je nuttige en schadelijke bacteriën binnen.
Probiotica; bevorderen je gezondheid. (bijv. Yoghurt en karnemelk)
Prebiotica; stimuleren de groei van bacteriën door de onverteerbare plantendelen waar
nuttige bacteriën van leven. (bijv. uien, appels en prei)
Bouwstoffen = Voedingsstoffen die worden gebruikt om het lichaam op te bouwen.
Brandstoffen = leveren energie
Reservestoffen = opslag
Beschermende stoffen = stoffen die het lichaam tegen ziektes beschermt.
Voedingstoffen:
Koolhydraten; (aardappelen, granen, brood, pasta’s, koek en sauzen)
- Brandstof: leveren energie in de vorm van ATP.
- Bouwstof: onderdeel van receptoreiwitten.
- Reservestof: alleen glycogeen
Vetten; (olijfolie, slaolie, boter, noten en pinda’s)
- Bouwstof: belangrijkste bouwstof, de celmembraan is vettig dus zijn vetten nodig
- Ook brandstof, reservestof en warmte-isolatie:
Eiwitten; (vlees, vis, zuivelproducten, eieren en zaden)
- Bouwstof: o.a. voor spiereiwitten, hemoglobine en anistoffen.
- Brandstof
Water; (1,5 tot 2 L water nodig op één dag)
- Bouwstof: belangrijkste bouwstof voor je cellen.
1
, Mineralen; (melkproducten bevatten veel Ca en tarweproducten veel Na en K)
- Bouwstof: zoals kalkzouten bij je boten
- Beschermende stof
Vitaminen;
- Bouwstof: essentiële voedingsstoffen, in kleine hoeveelheden gebruikt.
- Beschermende stof: bij tekort ontstaat ziektegebrek.
Voedingsvezels = onverteerbare plantaardige koolhydraatmoleculen (groente, fruit en
graanproducten). Ze stimuleren het darmperistaltiek en zorgen daarmee voor goede
doorstroming. Voedingsvezels nemen veel water op volume van de darminhoud neemt
toe ontlasting blijft soepen en krijgt structuur.
Additieven = stoffen die zijn toegevoegd om het voedingsmiddel aantrekkelijker of langer
houdbaar te maken. ADI = de aanvaardbare dagelijkse inname, zonder dat het schadelijk is.
(Binas 95A en B).
DNA beïnvloed de omvang. Er zijn allelen gevonden die het eetgedrag beïnvloeden. Het eiwit
waardoor deze allelen coderen, leggen verbindingen tussen zenuwcellen in de hersenen,
betrokken bij het hongergevoel. Dat beïnvloedt de voedselconsumptie. Muizen hebben een
allel dat vetcellen aanzet tot deling. Hoe meer vetcellen, hoe dikker het dier.
Voedselallergie = een heftige reactie op een normale voedingsstof. Immuunsysteem
reageert, waardoor er de stof histamine vrij komt. Slijmvliezen zetten op en bloedvaten
verwijden.
Gebreksziekten tekort aan eiwitten bij hongeroedeem wat leidt tot opgeblazen buiken.
Welvaartsziekte vanwege overgewicht hart- en vaatziekte.
Verteringsstelsel:
Mondholte
Kauwen leidt tot mechanische verkleining en dus samen een groter oppervlak. Zo
kunnen de enzymen de voedingsstoffen beter bereiken.
Speeksel bestaat uit:
- Slijm; zorgt ervoor dat je voedselbrokken makkelijker kunt doorslikken
- Enzym amylase; breekt amylose af. Amylose = zetmeelmoleculen (koolhydraat).
- Eiwitten met mondbacterie- en schimmeldodende werking.
Via slokdarm (peristaltische bewegingen; trekken lengtespieren vóór
de voedselbrok samen, waardoor er ruimte ontstaat.
Maag
Spier kneedt voedselbrij en vermengt met maagsap.
Maagsap: enzym voor afbreken eiwitten. De drie klierproducten
van maagsap:
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hannehoek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.