BEGRIPPENLIJST Taal & Betekenis
College 1
Vocabulaire een verzameling tekens; letters, woorden (dit zijn de bouwstenen
van een taal)
Syntaxis Een regelsysteem om de tekens samen te voegen; spelling,
grammatica (ook volgorde van woorden in een zin is hierbij
belangrijk)
Semantiek Een systeem om de tekens en tekenreeksen te koppelen aan
buitentalige ‘dingen’ en gedachten; betekenisgeving
synonymie tussen A en B: vloerkleed (A) – tapijt (B). Hier is sprake van
wederzijdse inclusie.
homonymie van A en B: bank1 (A) – bank2 (B)
antonymie tussen A en B: conformist (A) – nonconformist (B) Hier is sprake van
een tegenstelling tussen de woorden. Er is dus geen overlap tussen
A en B.
hyponymie tussen A en B: meeuw (A) – vogel (B) of paard - zoogdier. Hier is
sprake van inclusie.
hyperonymie tussen A en B: vogel (A) – arend (B). Ook hier is sprake van inclusie,
maar dan omgekeerd. (inverse relatie)
semiotiek Tekenleer. Dit is meer formele tekenleer en lijkt op logica. Een
tekenvorm heeft volgens Peirce een conceptuele inhoud en een
verwijzing ergens naartoe. Hij geeft aan dat niet alle tekentalen in
gelijke mate willekeurig zijn. De mate van willekeurigheid hangt
namelijk af van het type tekens dat de taal gebruikt. Er zijn 3 typen
tekens: Symbool, icoon, index.
semiologie Dit zou moeten gaan over de aard van tekens en de wetten die
gelden voor tekens. Talige tekens (woorden, zinnen) zijn ook tekens.
In feite, alles kan een teken zijn, zolang we het maar als zodanig
zien. Als iets dat staat voor iets aders.
Een teken heeft geen absolute , maar een relatieve waarde; een
teken heeft namelijk een waarde die afhangt van de relaties die het
onderhoudt met andere tekens.
Langue systeem van regels en conventies dat de taal regeert. Dit bestaat
onafhankelijk van taalgebruik.
Parole Dit is het gebruik van langue in concrete situaties. Taal-in-gebruik.
Signifiée Een sign bestaat uit 2 componenten: Signifié en Signifiant. Signifié is
het concept waaraan het teken refereert. Bijv. de betekenis van
hond/het concept hond – wat stellen wij ons voor bij hond?
Signifiant de vorm die het teken aanneemt, bijv. het woord (= de vorm) hond.
De link tussen Signifié en signifiant is a priori willekeurig of arbitrair:
zoals een kat ook cat, chato etc kan heten in andere talen. A priori
wil hier zeggen dat er door middel van conventie is bepaald hoe dat
‘beestje’ zou gaan heten. Het is niet a posteriori willekeurig, want er
is inmiddels afgesproken hoe we het noemen.
Symbool Er zijn 3 typen tekens: symbol, icoon en index. Symbool is conventie
- de relatie is willekeurig en moet geleerd worden (getallen,
verkeerslichten, vlaggen) maar ook taal dus! (heeft geen
gelijkenisrelatie)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Seabreeze. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.