Dit document bevat een samenvatting van het meest belangrijke uit de biologie: DNA!!
Hierin worden de onderwerpen DNA replicatie, transcriptie en translatie behandeld met voorbeelden en afbeeldingen. Wil je een korte maar krachtige samenvatting van deze processen (die je nog heeeeel vaak nodig ga...
BIOLOGIE – DNA SAMENVATTING
DNA:
Bevat informatie voor erfelijke eigenschappen
Zit in elke cel
Spoort de ribosomen aan voor eiwitsynthese
Genoom = alle erfelijke informatie in een cel van een organisme (bestaat uit alle
20.000 genen, verdeeld over 46 chromosomen in 23 paren). Is in elke cel zelfde.
Bij eukaryoten: DNA in celkern (kernDNA) + DNA uit celorganellen (mitochondriën
mtDNA en in de chloroplasten).
Bij prokaryoten: circulair DNA-molecuul met losliggend genoom (DNA + plasmide =
kort stukje cirkelvormig DNA).
DNA is een nucleïnezuur die bestaat uit 2 nucleotideketens (complementair), in een
dubbele spiraal (helixstructuur). Een nucleotide bestaat uit:
Desoxyribose
Fosfaatgroep
StikstofbaseAdenine (A) met Thymine (T) & Cytosine (C) met Guanine(G).
Deze basen steken uit het molecuul en kunnen door basenparing (komt tot
stand door waterstofbruggen) twee nucleotideketens verbinden.
Uiteinden van nucleotideketen worden aangegeven met ‘3 en ‘5
o ‘3-uiteinde OH-groep aan 3e C van desoxyribose
o ‘5-uiteinde fosfaatgroep aan 5e C van desoxyribose
o Altijd afgelezen + gekopieerd van ‘3 naar ‘5 dus van OH naar
fosfaatgroep
Alle organismen hebben dubbelstrengs DNA.
Gen = stuk DNA dat codeert voor synthese van 1 of meerdere eiwitten
• Heeft vast plaats (= locus) op chromosoom
• Allelen = verschillende varianten van zelfde gen
DNA-sequentie = de volgorde waarin nucleotiden in een DNA-molecuul zijn
gerangschikt.
98,5% van het menselijk genoom bestaat uit niet-coderend DNA (junk DNA). Deze
moleculen coderen dus niet voor eiwitten maar hebben een regulerende functie bij
eiwitsynthese. Deel van junk DNA repetitief DNA (=herhalingen van korte
nucleotidesequenties 5’TTAGGG”3). Ander deel bestaat uit genen die functie hebben
verloren. Door DNA-replicatie heeft elke cel zelfde DNA.
DNA-replicatie: kopiëren van DNA tijdens S-fase celcyclus:
, Start op replicatiepunt
Door enzym helicase waterstofbruggen tussen basenparen worden
verbroken waardoor helixstructuur verdwijnt en een replicatiebel ontstaat.
Eukaryoot meerdere replicatiestartpunten, prokaryoot eentje
Enzym primase maakt primers
Primer = kort stukje RNA, dat complementair is aan deel DNA-sequentie
(volgorde)
Vanaf de primers kan de replicatie starten
Vanaf primer kan enzym DNA-polymerase vrije nucleotiden aan vrijgekomen
stikstofbasen binden
dATP, dTTP, dCTP en dGTP (in kernplasma)
Binding door energie van splitsen fosfaatgroepen
Van twee enkelstrengs DNA wordt weer 2x dubbelstrengs DNA gemaakt
Replicatie vindt langs beide ketens plaats in de richting 3 naar 5
Langs de leidende keten gaat dat in één keer, maar omdat de volgende streng
in achterwaartse richting moet, gebeurt het plakken van fragmenten in
meerdere keren. Die losse fragmenten okazaki-fragmenten.
Hierna worden de RNA primers vervangen door DNA-nucleotiden
DNA-ligase koppelt de okazaki fragmenten aan elkaar waardoor de volgende
streng volledig gevormd is.
DNA-polymerase kan uiteinde van volgende streng niet kopiëren, doordat er geen 3’-
uiteinde beschikbaar is. Niet gekopieerde deel van oude streng wordt verwijderd en
DNA wordt dus na elke deling korter. Om te voorkomen dat coderend DNA in genen
wordt beschadigd, bevatten de uiteindes van het chromosoom een telomeer (=niet-
coderend DNA dat bestaat uit repetitief DNA (=herhalingen van korte
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anissaousr204. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.