NAAM Kool-hydraten
Koolstof-water
ANDERE NAMEN Suikers, sachariden
ALGEMENE FORMULE (CH2O) n
INFO - Een van de meest voorkomende biomoleculen op aarde
- Per jaar 100 miljard ton CO2 en water geconverteerd
- Van klein tot groot
- Belang als
o Voedsel (suiker, zetmeel)
o Energiebron (oxidatie)
o Structuurelement in de celwand
o Celadhesie
o Signaalmolecule (glycoconjugaten)
INDELING Er is een indeling van de koolhydraten op basis van de grootte
- Monosacchariden: één enkel polyhydroxy-aldehyde, één enkel polyhydroxy-keton
- Oligosachariden: korte ketens van monosacchariden, meest voorkomend zijn de
disacchariden
- Polysachariden: meer dan 20 monosacchariden units met als bekendste cellulose en
glycogeen
,A. MONOSACHARIDEN
Monosachariden zijn aldehyde of ketonen met 1 of meer hydroxylgroepen
- 3C = triose, 4C = tetrose, 5C = pentose, 6C = hexose, 7C = heptose
EIGENSCHAPPEN - Bezitten een carbonylgroep
- Koolstofketen is onvertakt
- Alle C-atomen verbonden met enkelvoudige bindingen
- 1 C-atoom: dubbele binding met zuurstof (carbonyl)
- Alle andere C-atomen: hydroxylgroep (dus geen vertakkingen)
ALDEHYDEN Monosacharide is een aldose
- Aldotriose, aldotetrose, …
De carbonylgroep is eindstandig, vanachter in de keten
Voorbeeld = glyceraldehyde, een aldotriose
KETON Monosacharide is een ketose
- Ketotriose, ketotetrose, …
De carbonylgroep bevindt zich in de keten zelf
Voorbeeld = dihydroxyacetone, ketotriose
ASYMETRISCHE Monosachariden hebben asymetrische centra
CENTRA - Alle monosachariden behalve dihydroxy-aceton, hebben 1 of meer chirale centra en dus
optische isomeren
- Enkelvoudigste aldose, glyceraldehyde heeft 1 chiraal centrum en dus 2 stereo-isomeren,
of beter gezegd enantiomeren (spiegelbeelden)
Chiraal centrum = het C-atoom staat in verbinding met 4 verschillende functionele groepen
CONVENTIE één van de enantiomeren is het D-isomeer en het andere is het L-isomeer. De bepaling van D of L
gebeurt door:
- Het chirale centrum dat het verst verwijderd is van de carbonylgroep
- Positie van OH-groep op dat koolstofatoom in een Fisher-projectie (D= rechts en L =links)
AANTAL STEREO- het aantal stereo-isomeren is afhankelijk van het
ISOMEREN aantal chirale centra, n
- 2n
CHIRAAL NIET-CHIRAAL
C-atoom is omringd door 4 C-atoom niet door 4 versch
versch. functionele functionele groepen
groepen omringd
, FISHER-PROJECTIE BALL-AND-STICK MODEL
GLYCERALDEHYDE
Verschillende methodes om de structuur van glyceraldehyde in beeld te brengen
Eerste voorbeeld staat de OH groep rechts en noemt de structuur dus
D-glyceraldehyde, bij het tweede voorbeeld staat die links en noemt het
L-glyceraldehyde
D-ALDOSES
3 C’ATOMEN 4 C’ATOMEN
5 C’ATOMEN
pentose
D-ribose = RNA, allemaal aan de
rechterkant
, 6 C’ATOMEN
D-glucose = Re-Li-Re-Re
D-KETOSES
3 C’ATOMEN 4 C’ATOMEN
5 C’ATOMEN
6 C’ATOMEN
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jack9. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.