Samenvatting bewegingsstelsel van 'Anatomie, fysiologie en pathologie 1' voor eerstejaars studenten van verpleegkunde bachelor. Samenvattingen met voldoende uitleg + beeldmateriaal.
Anatomie: Het
bewegingsstelsel
o Bestaat uit:
o Bot, kraakbeen, bindweefsel, spieren, (bloedvaten, zenuwvezels)
o Functie van het skelet:
o Steun van het lichaam
o Bescherming van weke organen
o Beweging
o Bloedcelvorming (beenmerg)
o Stockeerplaats van mineralen
Botweefsel
o Botmatrix
o Kalkzouten + collagene vezels
Kinderen: minder kalkzouten + meer collagene vezels buigzamer
Ouderen: veel kalkzouten + minder collagene vezels brosser en
makkelijker breekbaar
o Beencellen/Botcellen
Osteocyten
Instandhouding van het botweefsel
Osteoblasten
Botopbouw
Osteoclasten
Botafbraak
Dynamisch evenwicht tussen de osteoblasten en osteoclasten laat
herstel van fracturen toe + erg belangrijk voor het instandhouden van
de botmassa (= hoeveelheid botweefsel)
Evenwicht varieert
o Kinderen: meer osteoblasten actief
o Vanaf 25 jaar: meer osteoclasten actief
o Menopauze: wegvallen van oestrogenen (remden de
osteoclasten) progressief botverlies
Osteoblasten
Osteocyten
Osteoclasten
, o Opbouw bot:
o Systeem van Havers
“Boomstamstructuur”
Bestaat uit lamellen of laagjes botweefsel die in cirkels rond een
centraal kanaaltje (= het kanaal van Havers) liggen
Systemen verlopen allemaal in dezelfde richting door continue
belasting van het bot in een bepaalde richting stevigheid van het
bot
o Kanalen van Volkmann
Dwarse kanaaltjes die bloedvaten, in het kanaal van Haver, onderling
met elkaar verbindt
o 2 soorten botweefsel
o Compacta
= Compact bot
Systemen van Havers zijn dicht op elkaar gepakt
o Spongiosa
= Spongieus bot
Meer ruimte tussen de systemen -> maakt bewegen mogelijk
Helemaal centraal bevindt er zich een mergholte
In de mergholte bevindt zich het beenmerg
o Componenten van compacta en spongiosa zijn hetzelfde, maar de structuur is
anders
1
4
5
2
1. Compacta
2. Spongiosa
3. Periost
6 4. Osteocyten
5. Lamel
6. Kanaal van Havers
7. Kanaal van Volkmann
7
3
, 2. Epifyse
o Bestaat voornamelijk uit spongieus bot
1. Diafyse
3. Periost
o = botvlies
o Enige onderdeel van het bot dat pijngevoelig is
o Processen helemaal binnen in het bot worden niet
gevoeld door de patiënten
VB: bottumor zal pas pijn veroorzaken als het
periost aangetast is
4. Compact bot
5. Epifysaire schijf
o = groeischijven
o Bestaat uit kraakbeencellen die snel delend en
snelgroeiend zijn
o Enige plek waar lengtegroei mogelijk is
o Laatste overblijfsel van het kraakbeen waaruit het
skelet bestond voor de geboorte
o Beenvorming:
o Enchondrale verbening (blauw=kraakbeen)
Vanuit kraakbeen
Lengtegroei -> epifysaire schijf
Niet meer mogelijk op volwassen leeftijd -> epifysaire schijf is dan
verbeend
o Periostale beenvorming
Vanuit periost
Diktegroei
Blijft hele leve mogelijk
Belang bij botbreuken (= fracturen)
Periost moet bijeengehouden worden/ aan elkaar gezet
worden om bot te kunnen gaan aanmaken, anders kan dit niet
genezen
, Kraakbeen
o Functies:
o Steun voor weke delen
o Glijvlak in gewrichten
o Rol in groei van lange beenderen
o Opbouw:
o Collagene vezels
o Chondrine + cellen
= tussenstof
o Perichondrium
= kraakbeenvlies
Aan buitenrand van het kraakbeenweefsel
Vergelijkbaar met het periost rond het bot
o Geen bloedvaten
In kraakbeen = geen bloedvaten
Hersteld moelijker dan botten
Beschadiging van het kraakbeenweefsel zal in sommige
gevallen niet goed herstellen
Buiten kraakbeen = wel bloedvaten
o Kraakbeen is wit en doorschijnend en op sommige plekken soms beweegbaar
o Waar?
o Oorschelp, neus, binnenin gewrichten, gewrichtskraakbeen op de
botuiteinden in de gewrichten, t.h.v. de ribben, …
Spierweefsel
o 3 soorten
o Dwarsgestreept spierweefsel
= Willekeurig -> staat onder onze wil
Skeletspieren zijn hieruit opgebouwd
Voor bewegingsstelsel van groot belang
o Glad spierweefsel
= Onwillekeurig -> spierweefsel werkt autonoom en staat dus niet
onder onze wil
Je kan niet bepalen wanneer je slokdarm zal samentrekken
Op de wanden van darmen, bloedvaten, de blaas, …
o Hartspierweefsel
Is dwarsgestreept, maar functioneert autonoom
Karakters van dwarsgestreept en glad spierweefsel
= Onwillekeurig -> spierweefsel werkt autonoom en staat dus niet
onder onze wil
Je kan niet bepalen wanneer en hoe snel je hart samentrekt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper axelleverhaegen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,99. Je zit daarna nergens aan vast.