Een uitgebreide samenvatting van The World & the West van Phillip D. Curtin die alle tentamenstof in behandeling neemt.
An expanded summary of Phillip D. Curtin's book The World & the West. It covers all exam material.
Philip D. Curtin, The World & the West (Cambridge 2006)
Preface
Curtin beschrijft drie tijdperken:
1 Pre-agrarisch tijdperk. Hierin bestond geen interactie tussen culturen.
2 Agrarisch tijdperk. Hierin groeide de interactie tussen culturen enigszins.
3 Industrieel tijdperk. Hierin groeiden de culturen nog meer naar elkaar toe.
PART ONE
Conquest
Het begrip kolonialisme wordt vaak gebruikt voor elke vorm van dominantie van een samenleving
door een andere.
De originele Griekse betekenis van een kolonie is echter een migratiestroom die van een stad naar
een vaste nieuwe plaats emigreert. Er zijn een aantal voorbeelden van verschillende vormen van
deze oorspronkelijke betekenis van kolonisatie.
1 Voorbeeld: In de Verenigde Staten en Canada. Hier vond verandering van cultuur plaats, maar dit
kwam vooral door de immigratie van blanke Europeanen die hun eigen cultuur meebrachten. (True
colony)
2 Voorbeeld: Het Britse bestuur in India en Nigeria. Hier kwam in het veroverde overzeese
gebied geen hele nieuwe cultuur of bevolkingsgroep. De Britten stuurden aan aantal mensen naar
deze landen voor adminastratieve en militaire werkzaamheden om het bemachtigde gebied te
controleren. (territorial empire)
3 De derde vorm is een mix tussen de eerste en de tweede vorm. Hier ontstond een plurale
samenleving. De Europeanen die zich settelden in het veroverde gebied waren weliswaar een
minderheid, maar leefden wel naast de inheemse culturele gemeenschappen. (Plural society)
The Pattern of Empire
Vele eeuwen geleden was de enige manier waarop culturen met elkaar in contact kwamen de
handel. Er was sprake van overzeese handel met kustgebieden. Deze commerciele kolonisten
kwamen in kleine aantallen, maar hadden wel veel invloed in het proces van de cultuurverandering.
In veel van de gebieden waar commerciele kolonisten zich vestigden, was het vredig. Landinwaarts
hadden de Europeanen niets te zeggen.
Amerika was niet gericht op de overzeese handel. Hier was al vanaf de vijftiende eeuw sprake van
Territorial Empire. Door de ziektekiemen die de Europeanen meenamen stierf veel inheemse
bevolking. (de great dying). Veel afrikanen werden naar The New World getransporteerd, want zij
waren immuun voor deze ziektekiemen.
Na 1800 gingen Europeanen pas in grotere mate emigreren naar Amerika na de industriële
revolutie. Zij gingen ‘true colonys’ vormen.
Na 1800 kwamen er grote overzeese handelsmaatschappijen op. Voorbeelden hiervan zijn de VOC
en de Britse Oost-Indische Compagnie. Hierdoor werden er in India en Indonesie territorial empires
opgericht.
Het imperialisme kwam pas echt op na de industriële revolutie. Het is niet eenvoudig te zeggen
hoeveel macht de Europeanen in het niet-westen hadden. Dit hing namelijk af van verschillende
factoren:
- Europeanen hadden in sommige gevallen alleen maar een adviesfunctie. Zij adviseerden de
lokale heren.
- Europeanen hadden in sommige gevallen over slechts enkele dingen zeggenschap. Zo
konden ze bijvoorbeeld wel zeggenschap hebben over het leger of over interactie, maar
andere zaken bleven in de handen van de lokale heren.
- Er waren grote soevereiniteitsclaims. Dit waarschuwde andere Europese landen.
Technology and Power
De volgende elementen hangen sterk met elkaar samen:
- industriële revolutie
- kapitalisme
1
, - imperialisme
Economische historici weten niet precies waardoor deze drie dingen met elkaar samen hangen.
De Europese macht is in drie perioden te verdelen:
• Tot 1750. In deze tijd hadden de Europeanen alleen macht op zee en in Amerika
• 1750-1870. Langzaam maar zeker kregen de westerlingen niet alleen maar macht
op zee, maar ook aan land.
• 1870-1900. Europeanen gingen grote gebieden veroveren.
Deze driedeling zal ik hieronder uitleggen.
Europa is het continent waar als eerste de industriële revolutie plaats vond. Door deze industriële
revolutie waren er steeds meer technologieën mogelijk. Van deze technologieën werd na de
industriële revolutie volop gebruik van gemaakt tijdens oorlogen.
Er zijn verschillen tussen het westerse leger en het leger uit het niet-westen:
- Het leger van de westerse landen stelde net als het leger in niet-westerse landen vrij weinig voor.
Daarentegen ontwikkelde de westerse vloot zich – door de nieuwe technologieën – tot een
machtige zeevaart.
- Een ander verschil tussen het westen en het niet-westen was dat de wapenindustrie in het westen
na de industriële revolutie goed georganiseerd was.
Voor de betere wapentechnologie was er alleen sprake van een betere vloot. Toen hadden de
Europeanen alleen macht op de zee en in Amerika, waar de sterfte erg groot was (de Great Dying).
Het gevolg van de betere wapentechnologie in het westen in tegenstelling tot het niet-westen was
dat het westen delen van Azië en Afrika ging overheersen. De Europeanen kregen dus steeds meer
macht in het niet-westen.
Door de verbeterde wapens was het mogelijk om met minder soldaten een gebied te veroveren.
Ondanks de betere wapens was het nog steeds moeilijk voor de koloniale overheersers om
weerstand te bieden aan guerillastrijders.
Een voorbeeld hiervan is de Boerenoorlog. Hierin moesten 500.00 Britse soldaten het afleggen
tegen 60.000 boeren.
Industrialisering zorgde dus voor betere wapentechnologie. Daarnaast zorgde de industrialisering
ook voor:
- groter belastingstelsel
- betere sanitaire voorzieningen
De staat ging zich dus meer met het individu bemoeien.
De industrialisering op het westen had ook goede uitwerking op het niet-westen. Door de
industrialisering kreeg het westen steeds meer macht in het niet-westen. Maar met deze
overheersing, namen de westerlingen ook de nieuwe en betere technologieën (zoals
bovengenoemde betere sanitaire voorzieningen, medicijnen, schoner drinkwater) naar de koloniën.
Zij profiteerden dus eigenlijk ook van de gevolgen van de industrialisering. Zo werd het sterftecijfer
lager.
The Politics of Imperialism.
Tussen 1870 en 1910 kwam het overzeese imperialisme op. Tot 1870 waren de westerse landen
niet geïnteresseerd in overzees imperialisme. Niet alleen het westen deed aan imperialisme. Japan
voerde vanaf eind 19e eeuw tot halverwege 20e eeuw ook een imperialistische politiek.
Uitzondering hierin was Frankrijk. Na de geleden verliezen tijdens de Napoleontische oorlogen werd
hun drang naar imperialisme juist kleiner.
Dus:
Europa tussen 1870-1910: non-imperialistisch imperialistisch
Frankrijk tussen 1870-1910: imperialistisch non-imperialistisch
Ondanks de groeiende handelsroutes was de communicatie was rond 1900 nog niet heel goed
mogelijk op grote continenten. Er ontstonden regelmatig misverstanden tussen de heersende
westerse overheid en de lokale machten. Deze lokale machten heetten ook wel lokale periferie.
Expansie kende een aantal fases.
1 Het begin van de expansie wordt gekenmerkt door trading posts.
2 Deze trading posts groeiden vaak uit tot ‘territorial empire’ of een ‘plural society’.
2
,Man-on-the-spotism: Niet het centrum, maar de periferie besloot tot expansie. Missionarissen
van de lokale overheid besloten ter plekke om een oorlog aan te gaan of om het land uit te breiden,
terwijl dit niet de bedoeling is van de centrale overheid.
Centrum: - zat dicht bij de belastingbetalers
- waren meer als de lokale periferie verantwoordelijk voor dit geld
Periferie: - kwamen meer dan de mensen in het centrum in aanraking met vreemde culturen
- doordat er vreemde culturen in hun gebied kwamen, hadden de mensen uit de periferie
meer baad bij goede economische belangen
PART TWO
Culture Change and Imperial Rule
In zijn inleiding laat Curtin zien dat er zes fases zijn in de ontwikkeling van de Europeese
(overzeese) rijken. Door het contact tussen het westen en het niet-westen ontstaan nieuwe
samenlevingen. Hierbij botsen de twee culturen tegen voor hen vreemde culturele verschijnselen.
Curtin behandelt hier de gevolgen van.
De zes fasen van de ontwikkeling van de Europeese rijken zijn:
• Voyage. Dit houdt het ontdekken van de wereld in.
• Factory. Dit houdt in dat de Europeanen trading posts gaan opzetten.
• Fort. Dit houdt in dat de Europeanen hun trading posts gaan versterken.
• Empire. In deel 1 is al besproken dat trading posts zich gaan ontwikkelen tot
territorial empires.
• Decolonization. Dit houdt dekolonisatie in. Dit kan ontstaan door druk uit het land
zelf of door internationale druk.
• Modernization. Dit houdt in dat men de productie per hoofd van de bevolking
omhoog wil brengen (door betere technieken, enz.)
Curtin behandelt in part two vooral de ontwikkeling van trading posts tot territorial empires.
Culture Change in Plural Societies: South Africa and Central Asia.
Door Europese expansie ontstaan plurale samenlevingen. Dit komt namelijk door migratie naar de
kolonies.
Amerika: soms leefden de Indianen geïsoleerd van de kolonies af. In andere gevallen, zoals in
Mexico, zijn de culturen gewoon geïntegreerd en is de ‘majority culture’ meer Mexicaans dan
westers.
Overal waren wel mensen uit Afrika. Zij vormden een nieuwe cultuur: de Creole cultuur.
Er zijn niet-westerse Sovjetgebieden. Deze vallen in drie groepen:
1. De eerste groep ligt langs de Russische grens in het zuiden, tussen de Black Sea en de Aral
Sea.
2. De tweede groep ligt in Centraal Azie, ten oosten van de Aral Sea en ten westen van China.
3. De derde groep bestaat uit een aantal niet-slavische regios. Deze landen zijn autonoom
binnen de ‘Russian Soviet Federated Socialist Republic’.
Rusland heeft deze gebieden vooral tussen 1860 en 1890 bemachtigd.
De migratie naar Zuid-Afrika vond over zee plaats. De oorspronkelijke bewoners van Zuid-Afrika:
- mensen die Khoisan spraken. Zij waren meestal jagers en nomaden.
- mensen die Bantu spraken. Zij waren meestal agrariër of veehouder.
Toen na de 17e eeuw de westerlingen zich gingen vestigen in westelijk Zuid-Afrika, bestond de
bevolking niet alleen meer uit Khoisan en Bantu. Er ontstond langzaam maar zeker een mixvolk dat
bestond uit Khoisan, Bantu, Europees en Aziatisch). Na 1900 werd dit nog verscheidener.
Zuid-Afrika is een territorial empire. Hoewel de Afrikaanse bevolking in veel grotere getale is dan de
Europese bevolking, hebben de Europeanen het wel voor het zeggen en bezitten de Europeanen
het meeste land.
In Centraal-Azie is in grote mate sprake van een mixcultuur. Oorzaak is dat Centraal-Azie precies op
een belangrijke handelsroute tussen India, China en Europa ligt.
Voordat de eerste wereldoorlog uitbrak was het grootste deel van de bevolking in Centraal-Azië
Russisch. Tijdens de eerste wereldoorlog veranderde dit en werd het Russische aandeel veel
minder. Na de eerste wereldoorlog steeg het aantal Russische immigranten weer sterk. Dit heeft te
maken met de Sovjet tijd.
3
, De pluraliteit heeft heel veel invloed gehad op het gebied van educatie, religie, economische
ontwikkeling, enz. Culturen gingen toch, bewust of onbewust, dingen van elkaar overnemen. Plurale
samenlevingen zijn echter wel heel erg gevoelig voor nationalisme. Je eigen identiteit wordt door de
aanwezigheid van zoveel andere identiteiten nog eens extra benadrukt.
De identiteit werd bijvoorbeeld gebruikt door de bezette gebieden om zich te verzetten tegen hun
overheersers. Ook was het loyaal en schepte het een band met de mensen die dezelfde taal en
religie hadden.
Ik zal de invloeden van de plurale samenleving hieronder uitwerken.
Een voorbeeld waaruit blijkt dat de pluraliteit invloed heeft gehad op de educatie:
Centraal Azië liep door de Russische Revolutie op gebied van scholing ver voor op Zuid-Afrika. De
Sovjet Unie vond dat al haar burgers gelijk waren en naar school moesten kunnen gaan. Centraal
Azië hoorde hier ook bij. Afrikanen werden door Europeanen liever dom gehouden. De scholing aan
de mensen uit Centraal Azië vond maar liefst dertig jaar eerder plaats dan de scholing aan de
mensen in Afrika.
Een voorbeeld waaruit blijkt dat de plurale samenleving invloed heeft gehad op de religie:
In Centraal Azië heeft de plurale samenleving helemaal niet zo veel invloed gehad op de religie.
Centraal Azië bleef namelijk overwegend moslim. In Afrika zijn door westerse invloed wel veel
mensen bekeerd tot het christelijk geloof.
Een voorbeeld waaruit blijkt dat de plurale samenleving invloed heeft gehad op de economische
ontwikkeling:
De economie van Centraal Azië ging zich volgens Russisch model ontwikkelen tot een
communistische economie. De economie van Zuid-Afrika ging zich volgens westers model
ontwikkelen tot een kapitalistische economie.
Belangrijke begrippen in een plural society zijn assimilatie en acculturatie. De overheersende
groep, de westerlingen, gedroegen zich dominant (assimilatie). Zij wilden met hun eigen cultuur de
cultuur van de inheemse bevolking domineren. Doel hierbij was om de identiteit van de plaatselijke
bevolking weg te vagen. Dit is slechts theoretisch, want in de praktijk is er sprake van wederzijdse
beïnvloeding. Zo weet de plaatselijke bevolking toch een deel van haar identiteit te behouden. Dit
is acculturatie. Belangrijk in dit conflict is het in de werkgroepen veel besproken zij/wij-gevoel!
Culture Change in Mexico
Mexico is slechts een voorbeeld om te laten zien hoe er culturele veranderingen binnen een land
kunnen plaats vinden. Curtin beschrijft dit over de periode vanaf 1520 (toen was de eerste
verovering van mexico door Spanje) tot 1910.
De term ladino is zeer van toepassing op Mexico. Dit betekent ‘mengcultuur’.
Indiase en Spaanse culturen kwamen hier met elkaar in aanraking. Er zijn lokale stammen die dit
wilden voorkomen en hun oorspronkelijke cultuur wilden behouden:
- Maya’s. Zij kwamen uit Yucatan.
- Yaqui. Zij kwamen uit Sonora.
De eerste Spaanse verovering vond dus rond 1520 plaats. Kenmerken hiervan waren:
- kerstening (het christelijk geloof werd ingevoerd)
- net als in Amerika vond er Great Dying plaats.
- Spaans werd de taal van het land
Deze veroveringen vonden plaats in het centrum van Mexico. De Maya’s bleven bijvoorbeeld lange
tijd nog onafhankelijk. Zij behielden de Indiase taal en identiteit. Het christelijke geloof werd niet
snel overgenomen.
En andere term naast ladino is mestizaje. Mestizo kinderen waren kinderen van Europese mannen
en Indiase vrouwen. Er vond dus vermenging plaats. Deze nieuwe bevolkingsgroep werden de
Mexicanen.
Rond 1520 vond dus de eerste verovering plaats. Rond 1760 veroverden de Spanjaarden Mexico
opnieuw, want er kwamen dominante Indiase groeperingen. De Spanjaarden wilden de dominanste
groep blijven in Mexico.
In het noordelijk deel van Mexico leefden eeuwenland de Azteken. Dit was een barbaars volk
waartoe de Yaqui behoorden.
Het is wonderlijk hoe land de Maya’s en de Yaquis hun eigen cultuur wisten te behouden, ondanks
de Europese bezetting. De grootste reden hiervoor was dat zij dingen overnamen uit de ladino. Zo
namen zij de politieke organisatie van de ladinocultuur over. Dit lijkt wel een paradox: juist door
dingen over te nemen uit een andere cultuur, konden ze hun eigen cultuur behouden.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lsn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,48. Je zit daarna nergens aan vast.
