Lichaam/natuurkunde
Kenmerken, eigenschappen en functies van spieren
Spierbevestiging
Origo (spieroorsprong) – het begin van een spier. Op deze plek is de spier over het algemeen het
minst bewegelijk.
Insertio (spieraanhechting) – het einde van de spier.
Aan het uiteinde van een spier liggen één of meerdere pezen, peesbladen of bindweefselvezels.
Pezen en peesbladen bestaan uit bindweefsel met collagene vezels.
Spiervormen
Spiervormen kunnen we indelen naar:
- Het aantal spierhoofden
- Het aantal spierbuiken
- Het aantal pezen
- De vorm
Spierhoofden
Er zijn één- en meerhoofdige spieren. Eenhoofdige spieren hebben één oorsprongsplaats
bijvoorbeeld: bovenlipheffer en slanke dijbeenspier.
Meerhoofdige spieren hebben twee of meer oorsprongsplaatsen bijvoorbeeld: trompetspier en de
vierhoofdige dijbeenspier.
Spierbuiken
Een spierbuik is het dikste gedeelte van de spier. Het is een elastisch gedeelte. De oorsprong- en
aanhechtingsplaats van een spier zijn minder elastisch, omdat ze uit vast bindweefsel bestaan
(pezen).
Er zijn éénbuikige en meerbuikige spieren. Éénbuikige spieren hebben één spierbuik bijvoorbeeld
deltaspier en de tweehoofdige armspier. De meeste spieren in het gelaat zijn meerbuikige spieren.
Meerbuikige spieren hebben twee of meer spierbuiken bijvoorbeeld tweebuikige kaakspier en rechte
buikspier.
Aantal pezen
Er zijn eenpezige en meerpezige spieren. Eenpezige spieren hebben één aanhechtingsplaats
bijvoorbeeld grote jukbeenspier en driehoofdige armspier. Meerpezige spieren hebben meerder, van
elkaar gescheiden aanhechtingsplaatsen bijvoorbeeld de halfvliesachtige spier.
Vorm
- Waaiervormige spieren – hebben een grote waaiervormige oorsprongplaats bijvoorbeeld
slaapkauwspier en de deltaspier.
- Kringspieren – liggen kringvormig om een opening en zorgen ervoor dat de opening kan
sluiten en openen door samentrekking en ontspanning bijvoorbeeld oogkringspier en de
anusspieren.
- Platte spieren – hebben een platte spierbuik en een lange oorsprong en aanhechting
bijvoorbeeld de buikspieren en de voorhoofdspier.
, Spierfuncties
Het overbrengen van een prikkel naar een zenuw noemen we innervatie. Dit is een functie van de
spieren.
Isometrische spiercontracties – hierbij spant de spier zich aan, maar de lengte van de spier verandert
niet.
Isotonische spiercontracties – hierbij blijft de spanning van de spier hetzelfde en verandert de lengte
van de spier. Hierdoor kan een gewricht bewegen.
Eigenschappen van spierspanning, -denegratie en -
contractie
Spiertonus
De spiertonus is de basisspanning van de spier in rusttoestand. Deze basisspanning ontstaat doordat
verschillende delen van de spier voortdurend samentrekken. De spiertonus houdt delen van het
skelet in stand. De spiertonus staat onder invloed van onwillekeurige zenuwstelsel.
Hypertonische spier
Een hypertonische spier heeft een te hoge spiertonus. Het kan ontstaan door veel spiergebruik of
nervositeit.
Hypotonische spier
Een hypotonische spier heeft een te lage spiertonus. Het kan ontstaan door onvoldoende gebruik van
de spier, ziekte, ouderdom, slaaptekort of vermoeidheid.
Spieratrofie
Het verschrompelen van de spier.
Innervatie
Het overbrengen van een prikkel naar een spier.
Isometrische spiercontractie
Is het samentrekken van spieren. Bij een isotonische spiercontractie blijft de spanning van de spier
hetzelfde en verandert de lengte van de spier. Hierdoor kan een spier een gewricht laten bewegen.
Deze spiercontractie komt voor bij spieren met een bewegingsbank. Bij een isometrische
spiercontractie spant de spier zich aan maar verandert de lengte van de spier niet. Bij langdurig
stilstaan (van de strekkers van de romp en de benen).
Myogelosen
Myogelosen zijn verhardingen in het spierweefsel. Dit komt door slechte doorbloeding. Dit komt
onder andere door ophoping van melkzuur en bij verkeerd spiergebruik. Ze komen voor op plaatsen
waar de spier slecht doorbloed is.
Eigenschappen van spierwerking en – bewegingen
Spierwerking
- Agonisten – is een buigende spier die beweging veroorzaakt.
- Synergisten – zijn spieren die bij samentrekking elkaars werking ondersteunen. Ze
veroorzaken een beweging in dezelfde richting.
- Antagonisten – is een strekkende spier die tegen de beweging door een agonist inwerkt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tamaraklaasse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.