Hier vind je een uitgebreide samenvatting van hoofdstuk 2 De Tweede Wereldoorlog uit het lesboek MEMO voor Havo 3.
De begrippen en deelvragen zijn ook opgenomen in de samenvatting.
Hoofdstuk 2 De Tweede Wereldoorlog (Memo Havo 3)
Paragraaf 2: Hitler komt aan de macht
De ideeën van de nazi’s
Na de eerste wereldoorlog waren veel Duitsers teleurgesteld over de verloren oorlog en het Verdrag
van Versailles. Duitsland raakte grote stukken land kwijt, moest herstelbetalingen doen en een klein
beroepsleger bleef over.
Het Verdrag van Versailles was een van de redenen dat Duitsland slecht kon herstellen:
Economie kwam langzaam op gang
Veel werklozen
Onrustig op straat
De Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP) werd opgericht in 1919. Aanhangers
heetten nationaalsocialisten of nazi’s. Ze hadden de volgende ideeën:
Eén partij, één leider (geen democratie dus)
Nationalisme: Duitsers weer trots op hun land
Militarisme: het soldatenleven werd verheerlijkt
Rassenleer: de nazi’s geloofden dat zij een superieur Arisch ras van Germanen waren.
Het antisemitisme zou leiden tot één van de grootste misdaden van de geschiedenis.
Hitler aan de macht
De NSDAP bleef tot 1929 een kleine partij.
Toen de economische wereldcrisis uitbrak werd Duitsland zwaar getroffen.
Hitler beloofde een einde te maken aan de crisis, werkloosheid en schande van Versailles.
Nazi’s gebruikte slimme propaganda, bijvoorbeeld via de radio, om hun ideeën te verspreiden.
Juli 1932: parlementsverkiezingen de NSDAP werd de grootste partij van Duitsland.
30 januari 1933: (een half jaar later) Hitler werd Rijkskanselier.
Na de brand in de Rijksdag (27 februari) werden allerlei grondrechten beperkt.
Hitler schreef nieuwe verkiezingen uit, de NSDAP kreeg 44% van de stemmen.
24 maart Hitler kwam met een machtigingswet: hij zou zonder parlement kunnen regeren.
Vanaf maart 1933 had Hitler onbeperkte macht in Duitsland.
Nazi Duitsland
Onmiddellijk daarna verbood Hitler alle andere politieke partijen en liet hij tegenstanders opsluiten.
Knokploegen, politie en de geheime dienst werden gebruikt om burgers te controleren.
Omdat de gevangenissen al gauw vol waren bouwden de Nazi’s concentratiekampen voor hun
vijanden. De nazi’s bepaalden wat er in de kranten stond en op tv/radio kwam. Vakbonden werden
vervangen door één nationaalsocialistische vakbond. Kinderen gingen voortaan naar de Hitlerjugend
(jongens) of Bund Deutscher Mädel (meisjes). Indoctrinatie was aan de orde: kinderen leerden hier
dat de nazi-ideeën de enige juiste waren.
Zo werd Duitsland een totalitaire staat: een staat die het leven de inwoners volledig beheerste en
controleerde.
Door de nieuwe wapenindustrie nam de werkloosheid snel af. Maar het was duidelijk dat Duitsland
zich opnieuw bewapende.
Havo 3 Memo Hoofdstuk 2: De Tweede Wereldoorlog 1
, Nationaalsocialisten Aanhangers van de NSDAP en de ideeën van Hitler, kortweg Nazi’s
genoemd
Antisemitisme Haat tegen de joden
Machtigingswet Wet die aan Hitler de macht gaf om Duitsland zonder tussenkomst
van het parlement te besturen
Concentratiekampen Kamp waarin gevangenen onder slechte omstandigheden
dwangarbeid moesten verrichten
Indoctrinatie Het systematisch aanleren en opdringen van ideeën van een
bepaalde groep of partij
Totalitaire staat Een manier van regeren waarbij de staat het leven van de mensen
van een land volledig beheerst.
Beantwoord nu zelf deze vragen:
1. Hoe werd Duitsland een totalitaire staat?
2. Welke ideeën hadden de nationaalsocialisten?
3. Hoe kwam Hitler aan de macht?
4. Wat veranderde er in Duitsland na 1933?
Paragraaf 3: Hitler begint een wereldoorlog
De aanloop naar de oorlog
Toen Hitler aan de macht was draaide hij het Verdrag van Versailles grotendeels terug:
Soldaten trokken in 1936 het Rijnland binnen
Sloot een bondgenootschap met Mussolini (fascistische leider Italië)
De twee landen heetten nu de asmogendheden: allebei in het midden (de as) van Europa.
In maart 1938 marcheerden Duitse troepen Oostenrijk binnen. Hitler wilde alle Duitssprekenden in
het Duitse Rijk bijeenbrengen. Hitler eiste Sudetenland op: het grensgebied met Tsjecho-Slowakije.
Omdat Frankrijk en Engeland liever geen oorlog wilden met Duitsland, vergaderden ze in september
1938 met Hitler en Mussolini op de conferentie van München. Hitler kreeg Sudetenland, als hij
beloofde geen andere gebieden meer in te nemen.
In maart 1939 bezette Hitler alsnog Tsjecho-Slowakije.
In augustus 1939 sloten Duitsland en de Sovjet-Unie een niet-aanvalsverdrag. Ze besloten ook Polen
onderling te verdelen.
De Duitse opmars
Toen op 1 september 1939 Duitse troepen Polen binnenvielen was voor Engeland en Frankrijk de
grens bereikt: zij verklaarden Duitsland de oorlog. De Tweede wereldoorlog was begonnen.
Duitsland voerde een Blitzkrieg (een snelle aanvalsoorlog met zware bombardementen en snel
rukkende tanks) uit in Polen.
Na de verovering van Noorwegen en Denemarken begon op 10 mei 1940 de Duitse aanval op
Nederland, België en Frankrijk. Uiteindelijk stond Engeland nog alleen in de strijd.
Havo 3 Memo Hoofdstuk 2: De Tweede Wereldoorlog 2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mleinhermans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
