Samenvatting
samenvatting hoofdstuk 12 hormonen biologie vwo 5 nectar
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
samenvatting hoofdstuk 12 hormonen biologie vwo 5 nectar
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Anna aartsH12 hormonen Jolijn ten napel
12.1 de aanmaak van hormonen
Hormonen: signaalstoffen die je lichaam via het bloed naar je cellen vervoert, zorgen voor
bijv. groei en ontwikkeling
Inwendig milieu: bloed, weefselvloeistof, celinhoud en lymfe
Uitwendige milieu: Alles in en om het lichaam wat zich buiten het dekweefsel bevindt
(darmlumen, longinhoud, nierbekken, blaas, baarmoeder, buiten de huid).
Endocriene klieren (Hormoonklieren): Een klier die het product afgeeft het inwendig milieu,
het bloed, om zo een doelwitorgaan te bereiken.
Exocrien klieren: Een klier, een zweetklier of een verteringsklier bijvoorbeeld, die zijn
product afgeeft aan het uitwendig milieu. Bijv. zweetklier of verteringsklier.
Doelwitorganen: orgaan waarvan de cellen receptoren hebben voor een bepaald hormoon.
Hypothalamus: Deel van de hersenen, vlak boven de hypofyse, koppelt zenuwstelsel en
hormoonstelsel; maakt neurohormonen die de activiteit van de hypofyse aansturen.
Hypofyse: centrale hormoon klier.
- Bevind zich net onder het midden van de hersenen Bron 3 op pagina 127
- Coördineert de aansturing van hormoonklieren
- Krijgt informatie uit de hypothalamus, geeft deze informatie door aan het lichaam.
- Regelt groei en rijping geslachtscellen
- Bestaat uit 2 delen
o Neurohypofyse (hypofyseachterkwab), bestaat uit zenuwweefsel en geeft
neurohormonen van de hypothalamus af aan het bloed.
o Adenohypofyse (hypofysevoorkwab), bestaat uit klierweefsel dat
verschillende hormonen afgeeft, aangestuurd door de hypothalamus.
ADH: beïnvloedt de bloeddruk door samentrekken bloedvaten en het stimuleert de
terugresorptie van water door de nieren. Neuronen in hypothalamus maken dit hormoon. Zij
geven het door aan de neurohypofyse waar de uitlopers het aan het bloed geven.
Oxcitine: beïnvloedt de contractie van de gladde spieren in de baarmoederwand bij de
bevalling en is betrokken bij sociaal gedrag. Neurohormoon van de hypothalamus.
Releasing-hormonen (RH’s): Neurohormonen van de hypothalamus die de afgifte van
bepaalde hormonen door de adenohypofyse stimuleren.
Inhibiting-hormonen (IH’s): Neurohormonen van de hypothalamus die de afgifte van
bepaalde hormonen door adenohypofyse remmen.
FSH ontwikkeling follikels en eierstokken oestradiol afgifte LH de ovulatie de
het gele lichaam ontstaat uit de rest van de follikel progesteron en oestradiol remmen
afgifte FSH-RH door de hypothalamus en van FSH door de hypofyse
Hierdoor blijven door negatieve terugkoppeling hormoon concentraties rond de norm.
Bij positieve terugkoppeling stijgt de hormoon concentratie.
, Membraanreceptoren: Receptoren in het celmembraan, waaraan signaalstoffen zoals
hormonen koppelen.
12.2 reacties op hormonen
Groeihormoon (GH): Hormoon uit de adenohypofyse, stimuleert indirecte deling van
kraakbeencellen en zet vetcellen aan tot afbraak van vetten.
Adrenocorticotroop hormoon(ACTH): Hormoon uit de adenohypofyse, stimuleert de cellen
van de bijnierschors tot de productie van diverse hormonen.
Herkenning van de juiste receptor:
- Steroïdhormonen: (gemaakt uit cholesterol zoals testosteron) gaat eerst door het
celmembraan en hechten dan aan receptoren in het grondplasma van de cel. Hier
vormt het hormoon met een receptoreiwit een hormoon-receptor-complex. Dit
activeert het DNA. Via RNA ontstaat in het grondplasma een bepaald eiwit dat in de cel
bijvoorbeeld werkt als enzym.
- Tyrosinehormonen: (hydrofoob, gemaakt van het aminozuur tyrosine). Bereiken hun
doelwitcellen op twee manieren: koppelen aan een specifieke membraanreceptor of
passeren het celmembraan en koppelen aan een receptor in het grondplasma (net
zoals Steroïdhormonen).
- Peptidehormonen: binden aan eigen receptoren in het celmembraan. Bestaat uit
gekoppelde aminozuren.
De receptoren van peptide hormonen veranderen van vorm wanneer er hormonen aan
koppelen. Dat geeft aan de binnenkant van het celmembraan een reactie: een G-eiwit
koppelt het energierijke GTP aan de receptor. Hier volgt een cascade aan reacties. Er
ontstaat een secondaire boodschapper. Die vormt een verbinding met het molecuul dat in
de cel de actie gaat uitvoeren.
Secondaire boodschapper: Molecuul in het grondplasma dat de boodschap van het
hormoon (de primaire boodschapper) overneemt en overdraagt op het molecuul dat in de
cel de actie gaat uitvoeren. Zijn kleine moleculen die snel door het grondplasma diffunderen.
Ze kunnen in een cel meerdere doelwit moleculen hebben. Zo kunnen hormonen meer dan
een respons opwekken in een doelwit cel.
Het groeihormoon stimuleert dieper gelegen cellen van de huid tot deling. Uit beschadigde
cellen die meer oppervlakkig liggen, komen stoffen vrij die hun buurcellen stimuleren.
(Signaalstoffen, groeifactoren)
Groeifactoren – Signaalstoffen uit beschadigde weefselcellen, die hun buurcellen stimuleren
tot deling.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jolijntennapel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen