Samenvatting
samenvatting hoofdstuk 15 kwetsbare ecosystemen biologie vwo 5 nectar
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
samenvatting hoofdstuk 15 kwetsbare ecosystemen biologie vwo 5 nectar
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Biologie hoofdstuk 15H15 kwetsbare ecosystemen
15.1 Energiestromen
Ecosysteem: Een begrensd gebied met een wisselwerking tussen de organismen onderling
(biotische factoren) en hun omgeving (abiotische factoren)
Organische stoffen: Stoffen met het element C waaraan H-atomen gekoppeld zijn, gemaakt
door een organisme
Fotosynthese: Proces waarmee planten (en sommige bacteriën) met behulp van zonlicht
energierijke C6H12O6 (glucose) maken uit CO2 en H2O
Anorganisch stoffen: Stoffen zonder C-H-verbindingen, komen vrij in de natuur voor
De energie in planten door fotosynthese, wordt direct overgebracht aan insecten en
knaagdieren. Vossen en roofvogels krijgen de energie indirect.
Elk organisme gebruikt een deel van de organische stoffen als bouwstof of als energiebron.
Producenten: Organismen aan het begin van een voedselketen die energie
vastleggen in organische verbindingen.
Foto-autotrofe organismen: Organismen die met behulp van lichtenergie
organische stoffen maken uit anorganische stoffen
Heterotrofe organismen: Organismen die voor hun organische stoffen
afhankelijk zijn van hun voedsel, de consumenten en reducenten in een
ecosysteem
Consumenten: Organismen die voor hun organische stoffen andere
organismen eten
Reducenten: Organismen aan het eind van de voedselketen die leven van
gestorven organismen en hun organische afvalproducten (schimmels en
bacteriën)
Chemosythese: Het opbouwen van organische stoffen uit anorganische met
behulp van energie die vrijkomt bij een chemische reactie met anorganische
stoffen.
Voorbeeld met een nitrietbacterie: bacterie oxideert NH4+ om tot NO2-. De vrijkomende
energie gebruiken de nitrietbacteriën om glucose te vormen uit CO 2 en H2O.
Andere bacteriën, zoals Nitrobacter, oxideren NO2- verder tot NO3- (nitraat). Ook zij
gebruiken de vrijkomende energie om organische stoffen te maken. Nitrobacter is een
nitraatbacterie. Voor nitraatbacteriën is NO3- een afvalstof. Planten nemen NO3- op om
eiwitten te maken, die na korte of langere tijd terechtkomen in het milieu. Na rotting
ontstaat NH4+ dat de nitrietbacteriën weer gebruiken.
Chemo-autotroof: Organismen die met behulp van energie uit oxidaties van anorganische
stoffen, organische stoffen maken uit anorganische stoffen.
15.2 populaties
Fitness: het vermogen om bepaalde allelen door te geven aan een volgende generatie.
Inteelt: Kruisen van nauwverwante dieren, waarbij afwijkingen kunnen ontstaan. Hierdoor
kan het slecht gaan met een dier, ook door ziektes kan en dier uitsterven.
Predatie: het eten en bejagen van andere dieren
Parasiet: dier die leeft ten koste van een ander dier
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Direct to-the-point
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jolijntennapel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
