College aantekeningen
Aantekeningen hoorcolleges Statistiek 3 (BWB317)
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Uitgebreide aantekeningen alle hoorcolleges statistiek 3, inclusief ondersteunende afbeeldingen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 71 pagina's
Voorbeeld 4 van de 71 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Statistiek 3Hoorcolleges
Inhoudsopgave
Hoorcollege 1 – experimentele designs .................................................................................................. 3
Interne validiteit .................................................................................................................................. 4
Herhaald meten (repeated measures) ................................................................................................ 5
History ............................................................................................................................................. 6
Testing ............................................................................................................................................. 7
Groepsvergelijkingen........................................................................................................................... 9
Hoorcollege 2 ........................................................................................................................................ 11
Gemengde designs ............................................................................................................................ 11
Type experimenteel onderzoek......................................................................................................... 11
N=1 designs ....................................................................................................................................... 14
Multiple baseline designs .................................................................................................................. 15
Externe validiteit ............................................................................................................................... 16
Niet experimenteel onderzoek.......................................................................................................... 18
Hoorcollege 3 ........................................................................................................................................ 20
Toetsende statistiek .......................................................................................................................... 20
T-toets als een eenvoudige vorm van variantieanalyse .................................................................... 21
Variantieanalyse en de F-waarde ...................................................................................................... 22
Oneway ANOVA................................................................................................................................. 24
Post hoc tests: Bonferroni ............................................................................................................. 26
Non-parametrische alternatief voor oneway ANOVA....................................................................... 29
Kruskall-Wallis toets ...................................................................................................................... 29
Hoorcollege 4 ........................................................................................................................................ 30
Factorial ANOVA ................................................................................................................................ 30
Independent factorieel design ...................................................................................................... 31
Dependent factorieel design ......................................................................................................... 31
Mixed factorieel design ................................................................................................................. 31
Independent factorial ANOVA in SPSS .............................................................................................. 35
Hoe groot is een effect eigenlijk? ...................................................................................................... 38
Effect size: (partial) Eta-squared ................................................................................................... 38
Contrasten ......................................................................................................................................... 39
Beschrijven van statistische resultaten in een artikel ....................................................................... 41
Hoorcollege 5 ........................................................................................................................................ 42
1
, MANOVA ........................................................................................................................................... 42
Overzicht ........................................................................................................................................... 44
Discriminant-analyse (DA) ................................................................................................................. 45
Statistische conclusievaliditeit .......................................................................................................... 48
Hoorcollege 6 ........................................................................................................................................ 49
Statistische conclusievaliditeit .......................................................................................................... 49
Repeated measures ANOVA .............................................................................................................. 49
Gepaarde t-toets ........................................................................................................................... 50
Herhaalde metingen variantie analyse: wanneer gebruiken ........................................................ 51
Repeated measures ANOVA .............................................................................................................. 51
Non-parametrische toetsing van herhaalde metingen ..................................................................... 56
De Friedman toets ......................................................................................................................... 56
Repeated measures ANOVA in SPSS (een handleiding) .................................................................... 58
Hoorcollege 7 ........................................................................................................................................ 62
Statistische power ............................................................................................................................. 62
Covariantie-analyse (ANCOVA) ......................................................................................................... 66
2
,Hoorcollege 1 – experimentele designs
Een experiment is “Een prospectief, gecontroleerd onderzoek waarbij mensen, systemen of situaties
systematisch gemanipuleerd worden om oorzakelijke relaties in kaart te brengen”.
Er wordt dus gecontroleerd en gemanipuleerd. Dit stelt in staat om oorzaak-gevolg relaties vast te
stellen.
Manipulatie
Onderzoeker die varieert actief en systematisch een aantal relevante zaken in de werkelijkheid
(=manipulatie). Bijvoorbeeld een placebo en medicijn. Hiervan breng je de gevolgen in kaart. Zo kun je
de effecten bekijken.
Je hoeft niet altijd een controlegroep te hebben in een experiment. In veel klinische onderzoeken heb
je wel een controlegroep, maar het hoeft niet.
Een manipulatie is wel een voorwaarde voor een experiment.
Prospectief
Een manipulatie vindt prospectief plaats; met voorbedachten rade (doelgericht).
Voorbeeld – boosheid training
Voorbeeld effect van ‘anger management training’ (AMT) bij geweldsdelinquenten
• Scenario 1: achteraf vaststellen dat in instelling cliënten minder agressief zijn én dat er in die
instelling AMT wordt gegeven (≠prospectief)
• Scenario 2: doelgericht AMT geven aan instelling 1, geen AMT aan instelling 2, daarna de
resultaten vergelijken (=prospectief)
Niet prospectief is als je gebruik maakt van bestaande interventies en maak je een vergelijking tussen
beide groepen. Prospectief manipuleer je doelgericht, dan manipuleer je dus zelf. Dan ga je naar een
kliniek en vraag je manipuleer je een groep en bij een andere kliniek neem je een controlegroep.
Controle
Als je prospectief iets manipuleert heb je controle over de situatie. Andere factoren kan de
onderzoeker controleren. Deze variabelen hebben dan geen effect op de uitkomst. Dan is er dus geen
effect op het verschil dat je onderzoekt.
In experimenten wil je de interne validiteit zo hoog mogelijk houden. Dit is hoe goed je er in bent
geslaagd om allerlei randvoorwaarden te controleren.
Voorbeeld – loopbandtraining
Als de twee groepen sterk verschillen in leeftijd is het niet mogelijk heldere conclusies te trekken.
Controle: zorg ervoor dat de leeftijden gelijk zijn in beide groepen.
Oorzakelijke relaties
Door prospectieve manipulatie van de werkelijkheid en het controleren van andere potentiële
veroorzakers. Dan kunnen oorzakelijke relaties worden vastgesteld.
3
, Onafhankelijke variabelen (OV)
Dit manipuleer je.
Afhankelijke variabele (AV)
Dit wordt niet gemanipuleerd. Dit is wat je meet.
Voorbeeld
Heeft loopbandtraining effect op loopvaardigheid?
• OV: looptraining
• Uitwerking:
o Controlegroep (5 weken standaard looptraining)
o Experimentele groep (5 weken loopbandtraining)
• AV’s: bijv. loopsnelheid, mobiliteit, kracht, etc.
Interne validiteit
Dit is de mate waarin de verschillen die je waarneemt daadwerkelijke het gevolg zijn van de
experimentele manipulatie en kun je alternatieve verklaringen uitsluiten.
Drie vormen:
- Confounders (belangrijkste)
- Effect-modificatoren
- Effect-mediatoren
Confounders
Variabele waarvan de effecten verward kunnen worden met die van de OV. Dit kan worden
veroorzaakt door bijvoorbeeld een verschil in leeftijd. Hier is er een direct effect op de AV.
1. Een confounder heeft invloed op de AV
2. Een confounder correleert met de OV
3. Een confounder wordt niet veroorzaakt door de OV
Effect mediatoren
Effect van een OV verloopt via veroorzaking door een andere variabele (de effect mediator). Het
verloopt dan dus via een derde variabele. Het effect wordt dus gemedieerd door een derde variabele.
Effect modificatoren
Er is een relatie tussen de afhankelijke en onafhankelijk variabele. Het gaat om een interactie situatie.
Bijvoorbeeld fitheid en lichaamsbeweging worden beïnvloed door leeftijd. Hoe ouder je wordt hoe
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisreijntjes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,80. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen