Dit is een uitgebreide samenvatting voor het vak 'Psychodiagnostisch Werken 1' voor de bachelorsopleiding Toegepaste Psychologie van de AP-Hogeschool. Deze samenvatting is gebasseerd op de Powerpoints van de lessen, de notities van wat de lector zei en het handboek.
Inhoud
1 Wat is een psychologische test ......................................................................................................4
1.1 Een beoordelingsprocedure ...................................................................................................4
1.2 Psychologische eigenschappen...............................................................................................5
1.2.1 Wat zijn psychologische eigenschappen .............................................................................5
1.2.2 Hoe kan je dit operationaliseren ........................................................................................5
1.3 Psychometrisch onderbouwde maat ......................................................................................6
1.3.1 Psychometrische kwaliteiten ..............................................................................................6
1.3.2 De testhandleiding..............................................................................................................7
1.4 Andere kenmerken van een test ............................................................................................8
1.4.1 Reikwijdte ...........................................................................................................................8
1.4.2 Aanvaardbaarheid ..............................................................................................................9
1.4.3 Onpartijdigheid ...................................................................................................................9
1.4.4 Praktische aspecten ............................................................................................................9
2 Geschiedenis van het psychologisch testen .................................................................................10
2.1 De vroege voorlopers ...........................................................................................................10
2.1.1 Fysiognomie......................................................................................................................10
2.1.2 Frenologie (schedelleer) ...................................................................................................10
2.2 2.2 Een aarzelende start .......................................................................................................11
2.2.1 Francis Galton ...................................................................................................................11
2.2.2 James McKeen Cattell .......................................................................................................11
2.3 De eerste echte intelligentietest ..........................................................................................12
2.3.1 Binet-Simon-test (1911) ...................................................................................................12
2.3.2 Wilhelm Stern: VL > IQ ......................................................................................................12
2.3.3 Aanpassing en verspreiding door aanhangers van eugenetica .........................................12
2.4 De verdere evolutie ..............................................................................................................13
2.4.1 Een vernieuwde visie op intelligentie: het meten van deelvaardigheden ........................13
2.4.2 Van individuele naar collectieve tests ..............................................................................16
2.4.3 Het meten van andere eigenschappen .............................................................................16
2.4.4 Projectieve tests ...............................................................................................................17
2.5 De hedendaagse testpraktijk ................................................................................................17
2.5.1 Een exponentiele groei .....................................................................................................17
P
, El-Jafoufi Amira
2.5.2 Kwaliteitsbewaking ...........................................................................................................18
3 Spanningsveld tussen klinische & statistische benadering ...........................................................18
4 Soorten tests ................................................................................................................................19
4.1 Prestatieniveautests .............................................................................................................20
4.1.1 Enkelvoudige algemene niveautests.................................................................................20
4.1.2 Veelvoudige algemene niveautests ..................................................................................21
4.1.3 Specifieke niveautests ......................................................................................................21
4.1.4 Vorderingentests ..............................................................................................................23
4.1.5 Tests voor prestatieniveau – overzicht voorbeelden ........................................................24
4.2 Tests voor gedragswijze........................................................................................................24
4.3 Observatiemethoden............................................................................................................25
4.3.2 Somato-fysiologische metingen........................................................................................25
4.3.3 Zelfbeoordelingen ............................................................................................................26
4.3.4 Projectieve technieken .....................................................................................................26
5 Testitems en meetniveau .............................................................................................................27
5.1 Psychologische eigenschappen worden indirect gemeten ...................................................27
5.2 4.2 Variabelen en meetschalen ............................................................................................27
5.2.1 Numerieke en niet-numerieke variabelen ........................................................................28
5.2.2 Meetniveau van numerieke variabelen ............................................................................28
5.3 Van testuitslagen naar schaalscores .....................................................................................29
5.3.1 Soorten antwoordschalen ................................................................................................29
5.4 Van testuitslagen naar schaalscores .....................................................................................31
5.4.1 Berekenen van de ruwe scores .........................................................................................31
5.4.2 Omzetten naar een afgeleide uitslag ................................................................................31
6 Normering ....................................................................................................................................33
6.1 Beschrijving van de ruwe scores van de normgroep ............................................................33
6.2 Berekening van centrale tendentie ......................................................................................34
6.3 Iemands positie berekenen in de groep ...............................................................................34
6.3.1 Percentielen .....................................................................................................................34
6.4 Standaardscores ...................................................................................................................35
6.4.1 Z-scores ............................................................................................................................35
6.4.2 Andere standaardscores ...................................................................................................36
6.5 De normgroep ......................................................................................................................38
6.6 5.7 Het gebruik van testnormen ...........................................................................................38
P
, El-Jafoufi Amira
7 Betrouwbaarheid .........................................................................................................................39
7.1 Uitgangspunten ....................................................................................................................40
7.1.1 Eigenschappen van betrouwbare score en meetfout voor één individu ..........................40
7.1.2 Eigenschappen van de betrouwbare score en de meetfout in een populatie ..................40
7.1.3 Betrouwbaarheid ..............................................................................................................41
7.1.4 De standaardmeetfout (SMF) (of standard error S(E) ).....................................................41
7.1.5 Het bepalen van de betrouwbaarheid ..............................................................................42
7.2 Meten van betrouwbaarheid................................................................................................42
7.2.1 Het bepalen van de betrouwbaarheid ..............................................................................42
7.2.2 Cronbachs alfacoëfficiënt .................................................................................................45
7.2.3 Kuder-Richardson coëfficiënt ...........................................................................................46
7.2.4 Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid .................................................................................46
7.3 Hoe betrouwbaar moet een test zijn? ..................................................................................46
7.3.1 Acceptabele waarden van betrouwbaarheid ....................................................................46
7.4 Bepalen van een betrouwbaarheidsinterval rond een testscore ..........................................46
7.4.1 Betrouwbaarheidsinterval o.b.v. standaardmeetfout ......................................................47
7.4.2 Betrouwbaarheidsinterval o.b.v. standaardschattingsfout...............................................48
7.4.3 Voorbeelden betrouwbaarheidsinterval (BI) ....................................................................48
7.4.4 Relatie tussen betrouwbaarheid en validiteit ...................................................................49
8 Validiteit .......................................................................................................................................49
8.1 Soorten validiteit ..................................................................................................................49
8.1.1 Inhoudsvaliditeit ...............................................................................................................49
8.1.2 Begrips- of constructvaliditeit...........................................................................................50
8.1.3 7.1.3 criteriumvaliditeit ....................................................................................................51
8.2 Hoe valide moet een test zijn ...............................................................................................52
P
, El-Jafoufi Amira
1 Wat is een psychologische test
- Psychologische test: een beoordelingsprocedure die onderworpen is om psychometrisch
onderbouwde maat van een of meer psychologische eigenschappen te verschaffen.
- Op wat zijn deze testen gericht?
Ze zijn gericht op het in kaart brengen van hoe mensen van elkaar verschillen inzake die
psychologische eigenschappen.
Vb. wie van de twee kandidaten het best bij een job past.
- Middelen:
o Testen: opdrachten, vragenlijsten, enz.
o Gestructureerde/ klinische interviews
o Observatie
o Betrekken van achtergrondinformatie, dossierstudie, ...
- Doel:
o Beschrijven
Vb. een verslag uitschrijven over een persoon (gedrag t.o.v. andere mensen).
o Classificeren (diagnose stellen) → o.b.v. DSM.
o Voorspellen (bv test afleggen i.v.m. studiekeuze)
Vb. bij solliciteer deelnemer laten deelnemen aan testen om te zien of hij geschikt is.
o Verklaren (via een probleemanalyse een antwoord bieden op klachten/ problemen)
- Een psychologische test
o Een beoordelingsprocedure (1.1)
o van één of meerdere psychologische eigenschappen (1.2)
o om een psychometrisch onderbouwde maat te verschaffen (1.3)
1.1 Een beoordelingsprocedure
- = In kaart brengen van menselijke eigenschappen
o Wat mensen kunnen (prestaties)
Vb. intelligentie
o Hoe mensen zijn (gedragswijze)
Vb. in kaart brengen van de persoonlijkheid/motivatie/interesse.
- Op zoek naar verschillen
o Inter-individueel (hoe verschillen mensen onderling)
o Intra-individueel (verschillen eigenschappen binnen een persoon zelf)
Vb. lln. in het begin van het jaar testen (vorderingstoest) en op het einde van het jaar → de
verschillen zijn intra-individueel.
P
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amiram. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
