Samenvatting
Samenvatting Historische Context Verlichting samengevat
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
De toetsstof samengevat van de Historische Context verlichting. Aantekening van de les + het boek samengevat.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Geschiedenis Verlichting 1650-1900Welke ideeën ontstonden tijdens de Verlichting over een meer rechtvaardige
samenleving? (1650-1789)
Bijbehorende kenmerkende aspecten:
KA23: Het streven van vorsten naar een absolute macht
KA27: Rationeel optimisme en een ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle
terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale
verhoudingen.
KA26: De wetenschappelijke revolutie
KA28: Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur
een eigentijdse verlichte vorm te geven. (verlicht absolutisme)
17e eeuw; wetenschappelijke revolutie
De Renaissance stimuleert kritisch denken
Dit gaat vaak ten koste van religie (al is men nog steeds religieus)
- Onderzoek buiten religie
- Geen volledige onderwerping aan de kerk
De Wetenschappelijke revolutie. (KA26)
Empirisch onderzoek; onderzoek op basis van waarneming
- Observeren, experimenteren, redeneren
- Vooruitgang o.a. op medisch en technisch gebied dmv uitvindingen
- Tegenstand vanuit de kerk.
Tegen de vooruitgang
De kerk was tegen de vooruitgang van de wetenschap à verliezen grip op de mens
en de waarheid.
Copernicus en Galilei bekende voorbeelden van slachtoffers
Copernicus bestudeerde de ruimte
- Aarde staat niet centraal, maar de zon
- Aarde draait om de zon heen
- Publiceerde zijn boek. De ‘revolutionibus orbium coelestium’ vlak voor zijn
dood
Galilei bewijst dat Copernicus gelijk heeft
- Gebruikt betere telescopen
- Moet voor de kerkelijke rechtbank verschijnen
- Trekt zijn ideeën in – levenslang huisarrest i.p.v. doodsveroordeling
Oorzaken van de wetenschappelijke revolutie
- Ontdekkingsreizen: toename van kennis van de wereld
- Ambachtelijke technieken: meer controle over de natuur en behoefte aan
precieze metingen
- Humanistische tekstanalyse: meer kennis over de Grieken en Romeinen
- Rationalisme van Descartes: nieuwe kennis door logisch denken
- Empirisme van Locke: nieuwe kennis door waarneming
, Hierdoor ontstaan nieuwe inzichten: (KA26)
- Newton en de natuurwetten
- Wonderen uit de Bijbel konden niet met het menselijk verstand worden
verklaard
- Ontdekkingsreizigers ontdekten op andere continenten sterk van Europa
verschillende culturen, met een ander geloof.
- Humanistische tekstanalyse droeg bij aan de kritiek op de leer van de Kerk en
de levenswijze van de geestelijken, en had gezorgd voor het uiteenvallen van
de christelijke kerk in West-Europa. (Hervorming/Luther/Calvijn)
Immanuel Kant: “de bevrijding van de mens uit de onmondigheid waaraan hij zelf
schuldig is” à Mensen moeten zelf gaan nadenken
Middeleeuwen:
- Denken is ondergeschikt aan geloof en traditie (dogmatiek)
- Dit idee wordt ter discussie gesteld met de Verlichting
Verlichting: wetenschappelijke methoden toepassen op de samenleving.
Verlichters menen dat alles met het verstand verklaard kan worden.
De nieuwe kennis zal bijdragen aan de vooruitgang van de samenleving.
Zijn tradities, religie en de bestaande machtsverhoudingen wel redelijk? (KA27)
- Het gezag van kerkelijke en wereldlijke leiders werd in twijfel getrokken
- Verdraagzaamheid op religieus gebied
- Macht moet ontleend worden aan het volk (sociaal contract)
- Scheiding van de machten in een staat (trias politica)
- Ouders moeten meer zorg aan opvoeding besteden
- Onderwijs moet voor elk kind beschikbaar zijn
- Verbreding van kennis (encyclopedie)
Soevereiniteit
1 van de grote vragen tijdens de Verlichting is: waar ligt de soevereiniteit?
In de praktijk: Droit Divin (KA23)
- Absolute vorsten aan de macht die hun macht ontlenen aan God.
- Geen verantwoording afleggen aan parlementen
- Een opstand tegen de vorst is een opstand tegen God
Verlichting denkt hier anders over: sociaal contract
- Idee van John Locke
- Het doel: voorkomen van oorlogen tussen vorst en burgers of burgers
onderling
- Het idee: burgers staan deel vrijheid af in ruil voor bescherming van hun
leven, bezit en vrijheid (de natuurrechten)
Sociaal contract volgens Rousseau:
- Een contract tussen de mensen en iedereen gehoorzaamt aan de Algemene
Wil
- Burgers staan vrijheid af aan de staat, deze moet dan de Algemene Wil van
de samenleving vertegenwoordigen. Het volk soeverein (o.a. door directe
democratie)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LauraTroost05. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67866 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen