Geschiedenis HC 3: Duitsland in Europa 1918-1991 Groen = Jaartal of datum
Jortgeschiedenis samenvatting Rood = Belangrijke naam
Dikgedrukt = Begrip of iets belangrijks
Blauw = Nieuw(e) onderwerp/paragraaf
Kenmerkende aspecten:
- De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van
massaorganisatie.
- Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme.
- De crisis van het wereldkapitalisme.
- Het voeren van twee wereldoorlogen.
- Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op joden.
- De Duitse bezetting van Nederland.
- De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een
wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog.
- De eenwording van Europa.
- De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de 20 e eeuw
aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen.
1. Het einde van het Duitse keizerrijk:
1914: Duitse keizerrijk neemt deel aan de Eerste Wereldoorlog:
Directe aanleiding WO1: moord op Franz Ferdinand
Achterliggende oorzaken:
- Nationalisme
- Modern imperialisme
- Militarisme
Verwachting: Korte snelle oorlog die gewonnen gaat worden (voor kerst thuis)
Realiteit: Uitzichtloze loopgravenoorlog met veel slachtoffers (totale oorlog, enorm
veel slachtoffers)
(Verloop van de oorlog niet belangrijk voor deze context, alleen het einde is belangrijk)
1918: Oorlog verloopt niet goed voor Duitsland:
Duitsland zit klem tussen allerlei landen.
Geallieerde zeeblokkade zorgt voor voedselschaarste. ( Geallieerden: Groot-Brittanië,
Frankrijk, de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie)
+
1917: De Kaiserschlacht mislukt, lente offensief. Rusland revolutie Lenin aan de
macht, vrede sluiten met Duitsers.
+
1917: De Verenigde Staten gaan meedoen aan de oorlog
+
1918: Duitsland verliest terrein. Verenigde Staten eisen democratische
hervormingen, voordat ze aan vredesonderhandelingen beginnen
=
Oktober 1918: keizer Wilhelm II stelt een nieuwe regering aan die
vredesonderhandelingen moet starten.
, Ondanks de vredesonderhandelingen moet de Duitse vloot ten aanval trekken tegen de
Britse vloot (het is namelijk nog steeds oorlog en ze willen van de zeeblokkade af):
Duitse matrozen weigeren (ze weten dat de oorlog ten einde komt door de
onderhandelingen, willen hun leven niet meer riskeren als het toch bijna klaar is)
Begin van een opstand
Er komt een nieuwe sociaaldemocratische regering
Keizer Wilhelm II treedt af. Duitsland wordt een republiek
Sociaaldemocratische regering tekent een wapenstilstand.
Dit rijtje van oorzaken en gevolgen vormt het einde van de eerste wereldoorlog.
2. Wankelende democratie:
Sociaaldemocratische regering wil na wapenstilstand een parlementaire democratie
opbouwen:
Soevereiniteit bij de burgerbevolking Doormiddel van verkiezingen
volksvertegenwoordiging en nieuwe regering gekozen die zich moet houden aan de
grondwet.
Belangrijke voorwaarde parlementaire democratie:
- Vertrouwen van het volk in de volksvertegenwoordiging en in de regering.
Er is echter veel onrust in Duitsland na het tekenen van de wapenstilstand.
Bepaalde groepen zijn tegen de parlementaire democratie:
Nationalisten
Conservatieven
Communisten
Communistische KPD:
- Net als in Rusland een communistische staat zonder parlement en politieke
partijen
- Proberen de macht te grijpen in Berlijn Spartakusopstand
- Opstand mislukt, maar sociaaldemocratische regering verhuist naar stadje
Weimar: Republiek van Weimar (zochten de rust op).
Conservatieve elite:
- Terug naar de tijden van het keizerrijk:
o Minder macht voor politieke partijen
o Meer macht voor de elite
Nationalisten (extreemrechtse) (oud-soldaten):
- Teleurgesteld door de wapenstilstand
- De nieuwe regering heeft Duitsland verraden door zich over te geven.
De ideeën van de conservatieve elite en de extreemrechtse nationalisten noemt men:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LauraTroost05. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.