Diagnostische fase
Om zorg op maat te kunnen geven, volg je het verpleegkundig proces, dat beschreven
wordt in thema ‘Plannen en coördineren van zorg’, onderwerp ‘Methodisch werken’. Dit
cyclische proces begint met de diagnostische fase, waarin eerst alle gegevens worden
verzameld die nodig zijn om de zorgbehoefte zo concreet en compleet mogelijk te
kunnen formuleren. Het verzamelen van gegevens wordt in de gezondheidszorg
anamnese genoemd.
je verzamelt informatie die relevant is voor de zorgvraag. Je hoeft bijvoorbeeld als
verpleegkundige niet te weten of een zorgvrager religieus is, als je zijn open been komt
verzorgen. Maar als iemand wordt opgenomen met een longaandoening, is het wel
belangrijk dat je weet of hij rookt.
Hoe bepaal je nu welke gegevens jij als verpleegkundige moet verzamelen? Daarvoor
kun je een verpleegkundig model gebruiken.
Gegevens ordenen
Een classificatie of ordeningsprincipe is een hulpmiddel bij het verzamelen en vastleggen van
gegevens. Het geeft richting, structuur en betekenis aan het verzamelen, interpreteren en
groeperen van gegevens. Een classificatie geeft ook structuur aan het verpleegplan.
Een goede classificatie:
verkleint de kans dat bij je het verzamelen van gegevens zorgaspecten vergeet;
biedt houvast bij het opstellen van standaardverpleegplannen en individuele
verpleegplannen;
maakt uitwisseling van gegevens beter mogelijk.
In de praktijk wordt gewerkt met verschillende classificaties of ordeningsprincipes, die zijn
afgeleid van de verschillende modellen zoals hiervoor besproken. Bij iedere theorie hoort een
eigen methode om systematisch gegevens te verzamelen over de zorgbehoeften van een
zorgvrager:
in het model van Henderson verzamel je gegevens op basis van de veertien
basisbehoeften van Henderson;
in het model van Orem doe je dit op basis van de acht universele zelfzorgbehoeften;
het Neuman Systems Model kijkt naar de zorgbehoefte vanuit de cliëntsystemen.
Classificatiesystemen
classificatiesysteem
In de Nederlandse gezondheidszorg worden verschillende classificatiesystemen gebruikt. Dat
heeft onder andere te maken met de verschillende zorgbehoefte in de verschillende werkvelden.
Voor het verzamelen en vastleggen van gegevens worden soms interdisciplinaire en/of medische
ordeningssystemen gebruikt, die gekoppeld zijn aan de zorginformatiesystemen. Deze
behandelen we in het thema ‘Plannen en coördineren van zorg’, onderwerp
‘Zorginformatiesystemen gebruiken’.
Gegevens verzamelen doe je als verpleegkundige vaak op basis van een verpleegkundig
classificatiesysteem. Veelgebruikte verpleegkundige systemen zijn NANDA-I/NIC/NOC
(gebaseerd op de gezondheidspatronen van Gordon) en Omaha System.
De gezondheidspatronen van Gordon
, Veel instellingen gebruiken een anamnesestructuur die is gebaseerd op de elf
gezondheidspatronen van Gordon. De gedachte achter deze patronen is als volgt te
omschrijven: ieder mens ontwikkelt tijdens zijn leven een aantal (functionele) patronen die zijn
welbevinden in stand houden en mogelijkheden bieden voor ontplooiing.
Een voorbeeld van een functioneel patroon is: sporten. Het is goed voor lichaam en geest en je
kunt er sociale contacten bij leggen.
Als verpleegkundige moet je alert zijn op signalen die duiden op mogelijke disfunctionele
gezondheidspatronen.
Een voorbeeld van een disfunctioneel patroon is een gebrek aan lichaamsbeweging
(bijvoorbeeld door vermoeidheid).
Gordon onderscheidt elf gezondheidspatronen, die diagnostische categorieën worden
genoemd.
Diagnostische categorieën van Gordon
1. Patroon van gezondheidsbeleving en -instandhouding
2. Voedings- en stofwisselingspatroon
3. Uitscheidingspatroon
4. Activiteitenpatroon
5. Slaap- en rustpatroon
6. Cognitie- en waarnemingspatroon
7. Zelfbelevingspatroon
8. Rollen- en relatiepatroon
9. Seksualiteits- en voortplantingspatroon
10. Stressverwerkingspatroon
11. Waarden- en levensovertuigingspatroon
Deze elf gezondheidspatronen worden gedefinieerd en toegelicht in het thema ‘Plannen en
coördineren van zorg’, onderwerp ‘De elf functionele gezondheidspatronen van Gordon’.
NANDA-I: een classificatie voor verpleegkundige diagnoses
NIC: een classificatie voor verpleegkundige interventies
NOC: een classificatie voor verpleegkundige resultaten of zorgresultaten/uitkomsten van
zorg
Deze systemen zijn afzonderlijk te gebruiken of te combineren met andere systemen. Ze worden
vaak samen gebruikt en dan ook wel het NNN-systeem genoemd. Om het verband tussen deze
drie classificaties te verduidelijken, gebruiken we het verpleegkundig kennis- en
besluitvormingsmodel van McClosky en Bulechek, zie figuur 5.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentroc. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.