Samenvatting
Samenvatting Farmacologie deel 1 en deel 2 2e bachelor
- Vak
- Instelling
Samenvatting van alle ppt's, de cursus en alle hoorcollege's. Ik haalde hiermee 20/20.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 92 pagina's
Voorbeeld 4 van de 92 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: vM1vH • 9 maanden geleden
Onvolledig
Verkoper
Volgen
Geneeskundesamenvatting
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
SAMENVATTING FARMACOLOGIEFARMACODYNAMIEK
➔ Farmacokinetiek: concentratie ifv. tijd
➔ Farmacodynamiek: effect ifv. concentratie
INLEIDING
AANGRIJPINGSPUNTEN GENEESMIDDELEN
1. Niet specifiek
o Lage chemische en biochemische specificiteit
• Chemische specificiteit: 3D conformatie GM bepaald affiniteit met doelwit
• Biologische specificiteit: verschillen in expressie van bv. receptoren
o Simpele fysisch-chemische werking
o Grote hoeveelheid van nodig
o Bv. antacida, bulklaxativa, osmotische diuretica, …
2. Specifiek
o Receptoren
• Ligand gated ion-kanalen = ionotropic
bv. nAChR, GABAa-R, …
--> miliseconden
• G-eiwit gekoppeld = metabotrope
bv. mAChR, …
--> seconden
--> kan Gq, Gs of Gi zijn
1. Gq --> IP3 --> Ca uit SR --> Ca contractie via MLCK bv. alfa1-receptor
2. Gs --> cAMP --> inhibitie MLCK --> relaxatie* bv. Beta2-receptor
3. Gi --> geen cAMP --> geen rem op contractie
• Kinase-linked: ‘nibs’
bv. insuline-R
--> minuten
• Nucleair
bv. geslachtshormonen, glucocorticoïden
--> uren
o Ion-kanalen
o Opname systemen
o enzymen
*Werking cAMP per celtype
→ GSC: relaxatie (behalve in uterus), hart: contractie, neuronen: extra vrijgave neurotransmitters
1
,GENEESMIDDEL-RECEPTOR INTERACTIES
➔ agonist en antagonist
AGONIST: affiniteit en activiteit
AFFINITEIT
A + R = AR met: K+1 associatiesnelheidscontante en K-1 dissociatiesnelheidsconstante
XA = concentratie agonist
PA = NA/Ntot = bezettingsgraad
KA = K-1/K+1 = dissociatieconstante (hoe hoger affiniteit, hoe lager KA) Bij 50% PA: KA = XA
--> aflezen op X-as grafiek bij overeenkomstige 50% PA op Y-as
➔ Hill-langmuir vergelijking: PA = XA / (XA + KA)
INSTRINSIEKE ACTIVITEIT
Kijken op dosis-antwoord curve (DAC)
Wat zien we?
- Maximum effect: Emax (maat voor
effectiviteit)
- EC50: conc. die 50% van max antwoord
induceert (maat voor potentie)
--> lees op X-as bij 50%
- pD2 = -logEC50
Soorten agonisten
- volle agonist: maximale antwoord van een weefsel oproepen
o affiniteit gemeten door KA
o is met die Emax en EC50 enzo
- partiele agonist: dezelfde bezettingsgraad maar kleiner effect
o lagere intrinsieke activiteit
- inverse agonist: constitutieve activiteit stoppen
<--> antagonist: GM met affiniteit voor receptor maar zonder effect op te roepen
2
,ANTAGONIST: affiniteit en geen activiteit
Soorten
- Competitief irreversiebel
➔ EC50 =
o Hoe meer antagonist hoe meer onderdrukking maximum effect
o Geen rechtsverschuiving
- Competitief reversiebel
➔ EC50 ≠
o Hoe hoger conc. antagonist hoe meer KA naar rechts verschuift en
dus hogere conc. agonist nodig voor zelfde effect te bereiken
o Als genoeg agonist dan kan nog steeds tot 100% effect
o KB = concentratie antagonist die DAC met factor 2 naar R
verschuift
o pA2 = - log KB
- Andere vormen
o Competitief dualisme
o Functioneel of fysiologisch antagonisme
o Niet competitieve antagonist
o Farmacokinetisch antagonisme (GM interacties)
Hoe hoger pD2 of pA2, hoe potenter
➔ Afh. van de agonist concentratie (eigenschap van het product)
ADAPTATIE
1. Desensitisatie = tachyfylaxie
o Plotse en snelle afname van het effect na continue of herhaalde toediening
o Verhogen dosis amper effect
o Oplossing: drug free period
2. Tolerantie
o Geleidelijke afname effect bij herhaalde toediening
o Dosis verhoging nodig
Therapeutische index
→ maat voor veiligheid van geneesmiddel
→ GM met brede therapeutische marge is veiliger
3
, FARMACOKINETIEK
➔ Belang: belangrijke reden van falen in geneesmiddelenontwikkeling, bron van variatie van
GM-effect in klinische praktijk
PASSAGE VAN GM DOOR MEMBRANEN
1. Diffusie
o Gewoon door het membraan
o Niet-verzadigbaar
o Passief
o Via Wet van Fick
o 1e orde kinetiek: hoeveelheid die geabsorbeerd wordt is afhankelijk van de
toegediende dosis GM
o Lipofiel farmacon --> hoge P waarde, hydrofiel farmacon --> lage P waarde
o Ionisatietoestand
i. Als veel protonen aanwezig (lage pH)
--> evenwicht gaat naar L (AH <--> A- + H+ of BH+ <--> B + H+)
--> diffusie is in niet-geïoniseerde toestand
ii. Als weinig protonen aanwezig (hoge pH)
--> evenwicht gaat naar R
iii. Als pH = pKa dan is geïoniseerde = niet-geïoniseerde fractie
iv. Iontrapping: zuren accumuleren in basisch milieu en basen accumuleren in
zuur milieu
2. Filtratie
o Diffusie door een waterkanaal
o Niet-verzadigbaar
o Passief --> door filtratiedruk
o Hoe?
i. Poriën in plasmamembraan (niet voor farmaca)
ii. Intercellulaire kanalen (permeabel voor meeste GM)
o Waar?
i. Epithelia: tight junctions dus niet
ii. Endotheelcellen: wel porien maar heterogeen
o 1e orde kinetiek
3. Carriers
o GM actief opgenomen via carrier
o Verzadigbaar
o Soorten:
i. Gefaciliteerde diffusie : solute carriers (SLC) : OAT en OCT
ii. Actief transport : ATP binding cassette (ABC) transporter : P-glycoproteine
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Geneeskundesamenvatting. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50064 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen