Complete samenvatting: reader + YouLearn a.d.h.v. de leerdoelen.
Met deze samenvatting haal je het tentamen zeker weten!
Een review zou fijn zijn :)
Voorheen heette dit vak wetenschapsfilosofie.
SAMENVATTING INLEIDING
IN DE WETENSCHAPPELIJKE
METHODE
Leerdoelen uitgewerkt a.d.h.v. de reader en YouLearn.
Complete samenvatting!
OU –
PB2802222333
Gemaakt door: Janneke
, Succes!
Inhoudsopgave
Samenvatting..........................................................................................................................................2
Studietaak 0 – Voorbereiding.............................................................................................................3
Thema 1: Perspectief op wetenschap.....................................................................................................6
Studietaak 1 – Wetenschappelijke revoluties.....................................................................................6
Studietaak 2 – Van witte, naar zwarte zwanen.................................................................................13
Studietaak 3 – Paradigma’s en wetenschappelijke revoluties..........................................................18
Studietaak 4 – De onderzoeksprogramma’s van Lakatos.................................................................25
Thema 2: Wetenschappelijk onderzoek...............................................................................................28
Studietaak 5 – Hypotheses, theorie en voorspellingen.....................................................................28
Studietaak 6 – Experiment................................................................................................................34
Studietaak 7 – Causaliteit.................................................................................................................38
Thema 3: Meta-wetenschap.................................................................................................................45
Studietaak 8 – Zuiver denken in de wetenschape............................................................................45
Studietaak 9 – Wetenschappelijke integriteit en open science........................................................49
1
, Succes!
Samenvatting
Lieve studiegenootjes,
Deze samenvatting bevat alle informatie die je nodig hebt voor het tentamen. De
leerdoelen zijn uitgebreid uitgewerkt a.d.h.v. de reader en YouLearn.
Ik wens jullie allemaal een super succesvolle studie(periode) toe, you got this!!!
Heel veel succes 😊
Liefs Janneke
2
, Succes!
Studietaak 0 – Voorbereiding
Je kunt een definitie geven van kennis in termen van een ware en gerechtvaardigde
opvatting, en het verschil tussen kennis en een mening omschrijven
We maken een stap terug naar het concept ‘kennis’. Hoe kunnen we dat concept
enigszins helder definiëren? Een gangbare manier om kennis te definiëren is aan de hand
van een aantal (noodzakelijke) kenmerken. Vaak worden er drie kenmerken gekoppeld
aan het concept kennis:
1) het is een opvatting,
2) de opvatting moet waar zijn
3) er moet een rechtvaardiging bestaan voor de opvatting.
Hoewel er allerlei haken en ogen zitten aan deze definitie van kennis (wellicht zijn er nog
andere kenmerken die van belang zijn), biedt het een goed uitgangspunt in het denken
over wat kennis in de kern is: een opvatting, die waar en gerechtvaardigd is.
Wetenschappelijk onderzoek is een manier om tot nieuwe of aangepaste opvattingen te
komen en levert ons geregeld nieuwe kennis op.
Een ander soort opvatting, meningen (bijvoorbeeld, 'Volkswagen is bij uitstek het beste
automerk op de markt'), worden ook vaak gekenmerkt door gebrekkige rechtvaardiging
voor de opvatting. Al is er wel een verschil tussen meningen die geen enkele
rechtvaardiging hebben (bijvoorbeeld, blauw is de mooiste kleur) en meningen die
enigszins gerechtvaardigd worden. Zo zou ik, voor wat het argument waard is, als
rechtvaardiging voor mijn autovoorkeur kunnen aandragen dat Volkswagen jaarlijks het
hoogste aantal auto’s verkoopt van alle automerken. Het belangrijkste element dat een
mening kenmerkt, is dat er geen noodzaak is om er een sterke rechtvaardiging voor te
geven. Om van kennis te spreken, moet er echter wel een goede rechtvaardiging bestaan
voor de opvatting.
Je kunt benoemen welke vier methoden om tot opvattingen te komen er zijn volgens
Peirce, en voorbeelden van elk van deze methoden herkennen en zelf formuleren
Peirce betoogde dat wetenschappelijk onderzoek de beste methode is om van twijfel af te
komen, maar ook dat er, naast wetenschap, alternatieve methoden zijn. Andere
methoden om wankelingen in je opvattingen te voorkomen of op te lossen waren volgens
hem: volharden en vermijden, autoriteit en de a-priori-methode.
Methode van volharden en vermijden
Stel bijvoorbeeld dat ik het vermoeden heb dat ‘sporten gezond is’. De eerste methode
om mijzelf te berusten in deze opvatting is simpelweg door te voorkomen dat ik aan
informatie blootgesteld wordt die enige twijfel over deze opvatting kan veroorzaken. De
methode van volharden en vermijden houdt niets anders in dan dat we alle situaties en
personen die twijfel in ons kunnen oproepen, uit de weg gaan.
Wanneer iemand zich afzondert van sociaal contact en televisie, internet en krant buiten
de deur houdt, dan is het in principe mogelijk een leven te leiden zonder ooit je
overtuigingen te hoeven veranderen. Of dat praktisch wenselijk is, is een andere vraag.
Methode van autoriteit
De tweede manier is om opvattingen te 'fixeren', zoals Peirce dat noemde, door een
beroep op autoriteit te doen. Zo heb ik op televisie wel vier professoren en artsen
gehoord die beweren dat sporten gezond is. Daarom ben ik dus overtuigd van deze
opvatting. Ook in de opvoeding en in het primair en secundair onderwijs worden
opvattingen (al dan niet bewust) gevormd met de methode van autoriteit. Bij deze vorm
van fixatie leggen wij de verantwoordelijkheid voor de vorming van onze overtuigingen
dus deels bij de mensen om ons heen. Dat is vaak een pragmatische strategie, zeker in
het primair en secundair onderwijs, maar het is niet de methode van een wetenschapper.
A-priori-methode
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Jxnnekee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
