Uitgebreide samenvatting van Historische Context Duitsland. Examenstof 2022/2023 VWO. 8 pagina's waarin alles staat wat je moet weten voor je examen over HC Duitsland. Combinatie van verschillende bronnen om samenvatting te maken.
Duitsland in Europa (1918-1991)
Wat leidde tot de opkomst van het nationaalsocialisme en welke gevolgen had dit voor Duitsland en
Europa? (1918-1945)
1914: Wilhelm II keizer Duitse rijk
Duitse keizerrijk neemt deel aan WOI verwachting: korte gewonnen oorlog, realiteit: uitzichtloze
loopgravenoorlog met veel slachtoffers
1918: Oorlog verloopt niet goed voor Duitsland
- Geallieerde zeeblokkade zorgt voor voedselschaarste
- Duitsland verliest terrein. VS eisen democratische hervormingen, voordat ze aan
vredesonderhandelingen beginnen.
Oktober 1918: keizer Wilhelm II stelt nieuwe regering aan die vredesonderhandelingen
moeten starten
Ondanks vredesonderhandelingen moet de Duitse vloot ten aanval trekken tegen de Britse vloot. De
Duitse matrozen weigeren. Begin van een opstand. Er komt een nieuwe sociaaldemocratische
regering. Keizer Wilhelm II treedt af. Duitsland wordt een Republiek. Sociaaldemocratische regering
tekent een wapenstilstand. Einde WOI.
Na WOI volgt Vrede van Versailles (1919)
- Duitsland is schuldig voor het uitbreken van WOI
- Duitsland moet grote herstelbetalingen betalen
- Duitsland moet grondgebied en koloniën afstaan
- Duitsland mag slechts een klein leger hebben
- (Vooral Frankrijk wil Duitsland strenge bepalingen opleggen)
Veel Duitsers voelen zich vernederd door deze bepalingen.
Sociaaldemocratische regering wil na de wapenstilstand een parlementaire democratie opbouwen,
was eerst een autoritair keizerrijk. Belangrijke voorwaarde voor parlementaire democratie is
vertrouwen van de bevolking, maar er is veel onrust in Duitsland na de wapenstilstand. Op politiek
gebied was Duitsland enorm verdeeld. Na de val van het keizerrijk ontstond er een machtsstrijd
tussen de socialisten en communisten. Diverse extremistische groepen probeerden de macht te
krijgen: de Socialistische SDP, de KPD en nationalisten en conservatieven. Communistische KPD wil,
net als in Rusland, een communistische staat zonder parlement en politieke partijen. Communisten
proberen de macht te grijpen in Berlijn. Opstand mislukt, maar sociaaldemocratische regering
verhuist naar stadje Weimar: Republiek van Weimar.
Behalve de communisten zijn ook andere groepen niet blij met de parlementaire democratie:
- Oude conservatieve elite wil terug naar de tijden van het keizerrijk: minder macht voor
politieke partijen en meer macht voor de elite.
- Extreemrechtse nationalistische groepen zijn teleurgesteld door de wapenstilstand. De
nieuwe regering heeft Duitsland verraden door zich over te geven.
Dolkstootlegende: een complottheorie. Duitse leger had WOI kunnen winnen, maar het is
verraden door de sociaaldemocratische regering die de wapenstilstand tekende.
Duitse economie lijdt onder herstelbetalingen en verlies van grondstofrijke gebieden.
1923: achterstand in betalingen Frankrijk en België bezetten Ruhrgebied. Om zo via de
opbrengsten uit de industrie toch het geld te ontvangen waar ze volgens het VvV recht op hadden.
Staking Duitse arbeiders in Ruhrgebied. Duitse regering drukt geld bij om lonen door te betalen.
Hyperinflatie
, 1924: Dawesplan
- Herstelbetalingen koppelen aan draagkracht van Duitse economie
- Nationale bank kwam onder toezicht van de geallieerden
- Verstrekken van leningen aan Duitsland
1924-1928: Economisch herstel zorgt voor een periode van stabiliteit in Duitsland.
- Weinig regeringswisselingen, vertrouwen in de Weimarrepubliek nam toe
- Groei van de economie en hyperinflatie verdween
- Culturele bloei
- Buitenlandse betrekkingen worden beter door de verzoeningspolitiek met Frankrijk:
Duitsland accepteert de grenzen met Frankrijk en België die in de VvV waren bepaald.
Duitsland treedt toe tot de Volkenbond.
Maar de Duitse economie werd afhankelijk van Amerikaanse leningen waarmee Duitsland een extra
schuld opbouwde aan de VS, die uiteindelijk ook terugbetaald moest worden.
1929: Beurskrach op Wall Street leidt de economische wereldcrisis in. Internationale handel valt
stil. VS willen geleend geld van Dawesplan terug.
Duitsland wordt extra hard getroffen door de wereldcrisis vanwege de afhankelijkheid van de
Amerikaanse leningen.
Gevolgen van de economische crisis: veel regeringswisselingen.
Democratische regering van Republiek van Weimar vindt geen oplossing. Vertrouwen in de
parlementaire democratie verdwijnt. Antidemocratische partijen NSDAP en KPD krijgen steeds meer
aanhangers.
NSDAP groeit uit tot een massapartij:
- Vermogen van Hitler om grote groepen mensen toe te spreken.
- Massaal en doeltreffend gebruik van propaganda.
- Machtsvertoon van de SA: een paramilitaire knokploeg.
- Aansprekend politiek programma
Beloften:
- Herstel economische crisis
- Verwerping van het VvV
- Een stabiele regering d.m.v. sterk leiderschap
- Nationale eenheid
- Strijd tegen zogenaamde ‘tegenstanders’ van het Duitse rijk: de communisten en de Joden
Hierdoor zal Duitsland weer de plaats op het wereldtoneel krijgen waar het, volgens Hitler, recht op
heeft.
Nationaalsocialisme: politieke stroming die een combinatie is van het fascisme en het antisemitisme.
Belangrijkste kenmerken van het fascisme: ultranationalisme, ongelijkheid tussen mensen, één
sterke leider, anticommunisme, handelen op gevoel i.p.v. op verstand en geweld is een goede
oplossing.
Aanvullende kenmerken van het nationaalsocialisme: Lebensraum voor het Duitse volk en
rassenleer.
Het lukte de conservatieve partijen in de regering niet om de economische problemen op te lossen
en voldoende steun van de bevolking te krijgen. Door de economische crisis en de beloften van
Hitler werd de NSDAP steeds groter.
1933: Hitler wordt, met steun van de conservatieve elite, benoemd tot kanselier en schrijft nieuwe
verkiezingen uit. Hitler wil absolute meerderheid voor de NSDAP. Communistische KPD is de grote
concurrent.
Rijksdagbrand (1933): Brand in het gebouw van het Duitse parlement.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper samelders. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
