13.1 Het centrale zenuwstelsel
Zenuwstelsel bestaat uit:
- Centrale zenuwstelsel (CZS): neuronen (zenuwcellen) van hersenen en ruggenmerg.
- Perifere zenuwstelsel: zenuwen, bundel uitlopers neuronen die zintuigen, spieren en klieren
verbinden met CZS.
Bij de hersenen en ruggenmerg donker en licht deel:
In de hersenen: cellichamen aan de buitenkant en uitlopers met myeline aan binnenkant.
In het ruggenmerg: cellichamen aan de binnenkant en uitlopers met myeline aan de buitenkan
Bloed-hersenbarrière beschermt hersenen tegen ongewenste stoffen doordat hij selectief stoffen
doorlaat.
Tight junctions kleine ruimte tussen endotheelcellen van haarvaten.
Astrocyten spelen rol bij uitwisseling van stoffen tussen hersenvocht en bloed. Astrocyten zijn
gliacellen: steuncellen met uitlopers die een gesloten kring rondom haarvat vormen.
, Grote hersenen bestaan uit twee hersenhelften die verbonden zijn via de hersenbalk. Hersenschors:
deel in de grote hersenen (grijze plek) waar neuronen hun informatie aan elkaar doorgeven.
Alle informatie uit de omgeving gaat via zintuigen, zenuwen, ruggenmerg en hersenstam naar grote
hersenen toe.
Hersenschors bevat sensorisch centra en motorische centra. Elk type zintuig heeft een eigen primair
en secundair gebied in beide hersenhelften.
- In primaire gehoorcentrum komen impulsen binnen en vind bewustwording plaats.
- In secundaire gehoorcentrum interpreteer je de impulsen.
- Primaire motorische schors stuur impulsen naar spieren en klieren.
- Secundaire motorische schors bevat informatie over hoe spieren gecoördineerd kunnen
bewegen.
Thalamus selecteert welke impulsen naar de hersenschors gaan. Bij alcohol drinken niet meer
herinneren GABA (neurotransmitter) blijft langer aan zenuwcel remmend receptoren gebonden.
Alcohol stimuleren vorming dopamine: stof die boodschappen van neuronen doorgeeft
ontspannen gevoel.
Hypothalamus betrokken bij homeostase door aansturen hypofyse (die dan hormonen afgeeft).
Hypothalamus bevat thermostaat voor regelen van lichaamstemperatuur en biologische klok.
Kleine hersenen spelen rol bij coördineren bewegingen.
Hersenstam onderdelen met functies:
- Middenhersenen rol bij reflexen met betrekking tot zien en horen.
- Pons verbind kleine en grote hersenen.
- Verlengde merg is overgangsgebied tussen hersenen en ruggenmerg. Hier kruisen
zenuwbanen linker hersenhelft bestuurd rechterkant van lichaam en rechter hersenhelft
bestuurd linkerkant van het lichaam.
Twaalf hersenzenuwen uit hersen die zich allemaal binnen het gebied van hoofd en hals bevinden,
behalve zwervende zenuw. Zwervende zenuw maakt verbindingen met verteringsklier, har en
longen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper willemijnbeekhuis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.