Hoofdstuk 61
Het autonome zenuwstelsel en de adrenale medulla
Autonome zenuwstelsel controleert meeste viscerale functies van lichaam. Sommige activiteiten
worden bijna geheel en andere alleen gedeeltelijk gecontroleerd door autonome zenuwstelsel. Kan
snel en met grote intensiteit viscerale functies veranderen:
controleren arteriële bloeddruk (10-15 sec.: verdubbelen of zo erg verlagen dat persoon
flauw valt)
beweeglijkheid én secreties maagdarmkanaal
legen van blaas (onvrijwillig, in paar seconden)
zweten (in paar seconden)
lichaamstemperatuur
Hartfrequentie (3-5 seconden verdubbelen)
Algemene organisatie van autonome zenuwstelsel
Activatie autonome zenuwstelsel:
1. Wordt vooral geactiveerd door ruggenmerg, hersenstam en hypothalamus. Delen van
cerebrale cortex (vooral limbische cortex) kunnen signalen verspreiden naar lagere centra en
daardoor autonome controle beïnvloeden.
2. Door viscerale reflexen: onbewuste sensorische signalen van viscerale organen komen binnen
in autonome ganglia, hersenstam of hypothalamus onbewuste reflex responsen naar
viscerale organen voor controleren activiteiten
Signalen worden efferent getransporteerd door:
Sympatische zenuwstelsel:
a. 2 paravertebrale sympathische chains van ganglia (verbonden met spinale zenuwen
aan de kant van vertebrale column)
b. Prevertebrale ganglia (celiac, superior mesenteric, aortico-renal, inferior mesenteric
en hypogastric), liggen tussen paravertebrale ganglia en orgaan.
Celiac ganglion: naar lever, maag, pancreas
Superior mesenteric ganglion: darmen, klep van bauhin
Aortico-renal ganglion: nieren, bijniermerg
Inferior mesenteric ganglion: dike darm, anale sphincter
Hypogastric plexus: genitaliën, blaas (detrusor, trigone)
c. Zenuwen die vanaf ganglia naar organen gaan
Sympathische zenuwvezels stammen van ruggenmerg af samen met spinale zenuwen tussen
segmenten T1 en L2 en gaan van sympathische chain naar weefsels. Verschil met motorische
zenuwvezels: sympathische weg bestaat uit twee neuronen (in plaats van één zoals bij
motorische zenuwvezels):
o preganglionair neuron: cellichaam in intermediolaterale hoorn, vezel gaat door
ventral root naar spinale zenuw. Preganglionaire spinale vezel verlaat spinale zenuw
en gaat door white ramus naar ganglia in sympathische chain. Vezels kunnen
verschillende routes hebben:
kunnen synaptische verbinding vormen met postganglionair neuron
in ganglion die ze naderen
kunnen naar boven of naar beneden in chain en vormen synaptische
verbinding met één van deze ganglia
leggen bepaalde afstand af door chain en gaan dan door een
sympathische zenuw en vormen een synaptische verbinding met een
perifeer sympathisch ganglion
o postganglionair neuron komen voor in:
o 1. Sympathische chain ganglia
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marleen1991. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.