Samenvatting van aardrijkskunde Wereld h.4 vwo 6 herhaling. In deze samenvatting worden alle belangrijke onderwerpen van wereld genoemd. Omdat het hoofdstuk zelf herhaling is staan echt alle belangrijke onderwerpen erin. Daarnaast worden alle belangrijke begrippen genoemd.
Aardrijkskunde
H.4 herhaling wereld
§4.1 Patronen: welvaart & welzijn:
Landen worden onderverdeeld in periferie, semiperiferie en centrumlanden. Opkomende
landen Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika -> BRIC(S)-landen. Samen vormen ze een
wereldsysteem. Verschillen in de welvaart meten:
Bruto binnenlands product per hoofd (bbp/hoofd): waarde geld verschilt daarom
kijk je naar de koopkracht. Alleen inkomsten uit formele sector, terwijl arme landen
veel informeel. Het bbp/hoofd is een gemiddeld getal, nadelen;
o Regionale ongelijkheid: arme landen -> bruto regionaal product per hoofd
(brp/hoofd). Zo zie je verschillen tussen rijk en arm veel beter.
o Sociale ongelijkheid: heel rijk of heel arm -> meten met ginicoëficiënt.
Beroepsbevolking: economische ontwikkeling hoger hoe minder in landbouwsector.
Vroeger gaven arme landen goedkope arbeidskrachten en grondstoffen. Afhankelijkheid van
grondstoffen maakt economie kwetsbaar; oogst mislukt en prijzen op markt fluctueren. Door
de uitschuiving van productie goederen/diensten, arme landen minder afhankelijk.
Welzijn meten doe je met de VN-ontwikkelingsindex; index samengesteld op koopkracht,
analfabetisme en levensverwachting. Voedzelzekerheid, gezondheidszorg en drinkwater-
voorzieningen zijn ook belangrijk. Hoe dichter index bij 1,0 hoe hoger het welzijn.
§4.2 Patronen: demografisch, cultureel & politiek:
Bevolking is onregelmatig verdeeld over het aardoppervlak -> bevolkingsspreiding:
Natuurlijke mogelijkheden: vruchtbare grond -> hoge bevolkingsdichtheid.
Ligging: relatieve ligging ten opzichte van economische gebieden
Koloniaal verleden: landen met koloniaal verleden veel bevolking kustzone.
De bevolkingsomvang in een gebied kan op 2 manieren veranderen:
Hoog geboorteoverschot: bevolkingsgroei. Vruchtbaarheid neemt in wereld af.
o Demografisch: jonge leeftijdsopbouw en een hoge kindersterfte.
o Sociaal: hoe hoger opgeleide jonge vrouwen hoe lager vruchtbaarheid cijfer.
o Cultureel: sommige culturen stimuleren het krijgen van veel kinderen.
o Economisch: meer welvaart -> minder vruchtbaarheid.
o Geografisch: arme landen hoog verstedelijkingstempo maar verstedelijkings-
graad is laag. Rijke landen daalt vruchtbaarheid en stijgt levensverwachting.
Vergrijzing -> demografische druk. Verklaring demografisch transitiemodel.
Migratie: mondiaal beweging van Zuid naar Noord. Mensen willen betere
levensomstandigheden. Arbeidsmigratie is voor werk. Van platteland naar de stad is
verstedelijking. Verstedelijkingstempo: urbanisatie, jonge stadsbevolking en groei.
Cultuurgebieden: religie en taal verspreiden in verloop van tijd. Door diffusie worden
nieuwe cultuurelementen verweven met bestaande cultuur. Geen wereldcultuur.
Democratisch gehalte: democratische landen, beperkt democratische landen waar niet alle
burgerrechten zijn en dictatoriaal; autoritair bestuur en mensenrechten niet gerespecteerd.
§4.3 Krimpende wereld:
Global village: vervlechting moderne wereld. Oorzaak: snelle ontwikkeling transport- en
communicatiemiddelen. Hierdoor krimpt relatieve afstand tussen gebieden. Tijd-
ruimtecompressie. Gevolg: relatieve ligging veranderd. T.o.v. corridor en gebieden.
Geografische mobiliteit van mensen en bedrijven verhoogt -> internationale migratie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juunbrand. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,79. Je zit daarna nergens aan vast.
