RECHT EN SAMENLEVING Derde bachelor
rechten, UGent
Academiejaar: 2021 - 2022
Door Prof. Ellen Desmet, Prof. Charlotte Colman en Jan Van Laer
, INHOUDSTAFEL
Inhoudstafel......................................................................................................................................................1
1. Inleiding: co-constitutieve verhouding.........................................................................................................6
1.1 Rol van recht in de samenleving.............................................................................................................6
1.2 sociale sturing.........................................................................................................................................7
2. ‘Law and society’ onderzoek of ‘law in society’............................................................................................7
2.1 Algemeen................................................................................................................................................8
A) Stijlen in juridisch onderzoek................................................................................................................8
2.2 Perspectieven op recht...........................................................................................................................9
2.3 Recht.....................................................................................................................................................10
2.4 methodologie.......................................................................................................................................12
A) Perspectieven.....................................................................................................................................12
B) Kwalitatief vs. kwantitatief.................................................................................................................12
C) Methodologische trade-offs...............................................................................................................12
D) Etnografie...........................................................................................................................................14
E) Rechtsantropologisch onderzoek i.d. koloniale periode.....................................................................14
F) Etnocentrisme.....................................................................................................................................14
1. Recht en cultuur.........................................................................................................................................15
1.1 Cultuur?................................................................................................................................................15
1.2 Recht en cultuur...................................................................................................................................15
1.3 Legal Culture.........................................................................................................................................17
2. Recht in actie..............................................................................................................................................18
2.1 Rechtspluralisme..................................................................................................................................18
A) Recht in actie......................................................................................................................................18
B) Legal centralism vs. decentraliserende visie.......................................................................................19
2.2 Interlegaliteit........................................................................................................................................21
1. Wat zijn mensenrechten? Waar komen mensenrechten vandaan?...........................................................22
1.1 Vier scholen onder academici? (Marie-Bénédicte Dembour)...............................................................22
A) Natural School....................................................................................................................................23
B) Deliberative school.............................................................................................................................23
C) Protest school.....................................................................................................................................23
D) Discourse school.................................................................................................................................23
1.2 MR-begrippen van ‘gewone mensen’...................................................................................................23
2. Mensenrechten en culturele diversiteit......................................................................................................24
1
, 2.1 Actua.....................................................................................................................................................24
2.2 Cross-culturele interpretatie van MR (An- Na’im).................................................................................25
2.3 Culturele verschillen.............................................................................................................................25
3. De praktijk van (mensen)rechten................................................................................................................26
3.1 De praktijk van (mensen)rechten..........................................................................................................26
3.2 Besluit...................................................................................................................................................28
1. Inleiding......................................................................................................................................................28
2. Conflict........................................................................................................................................................29
3. Formele geschilbeslechting.........................................................................................................................30
3.1 Visies op straffen..................................................................................................................................30
3.2 Straftoemeting: tussen rede en gevoel (formele geschillenbeslechting)..............................................31
A) De rechter tussen rede en gevoel.......................................................................................................31
B) Straftoemeting: enkele wettelijke/interne factoren...........................................................................32
C) Media en publieke opinie...................................................................................................................34
D) Nood aan transparantie bij het straftoemetingsproces......................................................................34
3.3 Lekenrechters (formele geschilbeslechting).........................................................................................36
4. Informele geschillenbeslechting.................................................................................................................39
4.1 Burenbemiddeling (informele geschillenbeslechting)...........................................................................39
4.2 Ombudsman / - vrouw (informele geschilbeslechting).........................................................................41
5. Nazorg.........................................................................................................................................................43
1. Context van de Chileense dictatuur............................................................................................................43
2. Onderzoekproject – justice visions.............................................................................................................44
3. Overgangsrecht in Chili...............................................................................................................................45
3.1 Slachtoffers en het overgangsrecht......................................................................................................45
3.2 Concept ‘slachtoffers’...........................................................................................................................46
A) Behoeftes van slachtoffers.................................................................................................................46
B) Transitie als voortdurend, continu proces..........................................................................................46
3.3 Conclusie...............................................................................................................................................47
1. Inleiding.....................................................................................................................................................47
2. Klassieke studies.........................................................................................................................................47
2.1 Vraag 1: klasseverschillen in rechtshulp...............................................................................................48
2.2 Rechtsweigering voor de lagere klasse.................................................................................................48
2.3 Oorzaken ongelijke rechtshulp.............................................................................................................48
2.4 Hoe ongelijke rechtshulp aanpakken?..................................................................................................48
3. Juridische bijstand in België........................................................................................................................49
4. Galanter (theorie).......................................................................................................................................49
4.1 Rechtssysteem = 4 elementen..............................................................................................................49
2
, A) Elementen die effect kunnen hebben op ongelijke positie van RP en OS (theorie)............................50
4.2 Legal iceberg vs. alternatieven voor het officiële systeem....................................................................51
4.3 Hervormingsstrategieën moo verminderen en wegwerken ongelijkheid.............................................52
4.4 Verbod om als tegenpartij op te treden................................................................................................52
5. Conclusie.....................................................................................................................................................53
1. Inleiding......................................................................................................................................................53
2. Diverse meningen over het recht...............................................................................................................54
2.1 Meningen van diverse publieken..........................................................................................................54
2.2 Niet rechtstreeks beroepsmatig, wel met ruime ervaring....................................................................55
2.3 Directe ervaring met justitie.................................................................................................................55
2.4 Potentieel gebruiker.............................................................................................................................56
3. (Systematisch) meten van meningen van burgers over het recht..............................................................56
4. Verklaringsmodellen van vertrouwen in justitie en politie.........................................................................57
4.1 Justitiebarometer..................................................................................................................................57
4.2 Enquête KUL en Wolters Kluwer...........................................................................................................60
4.3 European Social Survey.........................................................................................................................61
4.4 Verklaringsmodellen van vertrouwen in justitie en politie...................................................................61
7A. Intersectionaliteit en recht.......................................................................................................................62
7.1 inleiding................................................................................................................................................62
7.2 De oorsprong van intersectionaliteit: anti-discriminatierecht..............................................................63
A) Intersectionaliteit: de theorie.............................................................................................................63
B) Voortbouwen op intersectionaliteit...................................................................................................63
7.3 Intersectionaliteit en het recht van de mensenrechten........................................................................64
A) Hoe intersectionaliteit kan bijdragen a.h recht v/d mensenrechten..................................................64
B) Hoe het recht v/d mensenrechten intersectionaliteit kan implementeren........................................65
7.4 Uitdagingen voor intersectionaliteit en recht.......................................................................................66
7B. Dekoloniseren...........................................................................................................................................67
7.1 Inleiding................................................................................................................................................67
7.2 Wat is kolonialisme?.............................................................................................................................67
8. Discriminatierecht......................................................................................................................................68
8.1 Inleiding................................................................................................................................................68
8.2 Bronnen................................................................................................................................................68
8.3 Discriminatie: civielrechtelijk luik..........................................................................................................69
A) Is er een beschermd criterium?..........................................................................................................69
B) Is de wet van toepassing?...................................................................................................................70
C) Welke verboden gedraging is er?.......................................................................................................71
D) Is er een rechtvaardiging voor verschil in behandeling......................................................................72
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AL2001. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.