In deze samenvatting zijn de volgende vakken uit het 1e leerjaar van de opleiding tot verpleegkundige vanuit het Saxion samengevat:
VZ - verpleegkundige zorgverlening
GK - geneeskunde
OZ - onderzoek doen & toepassen
ZO - zorginnovatie & ondernemerschap
Samenvatting KT 3.1 Kwartiel 3
Verpleegkundige zorgverlening 3.1 – Moe, maar niet kunnen slapen
De aspecten rondom de functie, stadia en beïnvloedende factoren van het slaap-
waakritme benoemen
De behoefte aan slaap voor een persoon wordt bepaald door:
1. Levensritme
2. Dag invulling
3. Voor een deel ook de leeftijd
Functies van slaap:
1. Ontspanning van het lichaam
2. Ontspanning van de geest
Stadia van slaap:
1. Sluimerstadium
2. Totale ontspanning Non-REM-slaap
3. Moeilijk te wekken
4. Lichamelijk herstel
5. REM-slaap
1 slaap cyclus = +- 90 min (ongeveer 4/5 x per nacht)
,Factoren die de slaap beïnvloeden:
1. Leeftijd
2. Slaappatroon
3. Lawaai en ongemakken
4. Medicijnen
Verschillende slaapproblemen bij zorgvragers en de gevolgen hiervan op het dagelijks leven h
erkennen
Begrippen:
1. Slecht slapen
- Het duurt lang voordat je in slaap komt
2. Slapeloosheid/insomnia
- Minstens 3 maal per week slecht slapen en gevolgen heeft voor je functioneren
overdag
3. Slaperigheid overdag/hypersomnia
- Onbedwingbare neiging om overdag in slaap te vallen
4. Slaapproblemen
- Allerlei klachten met betrekking tot het slaap/waak patroon
5. Slaapstoornis
- Stoornis in het slaap/waak patroon (bv. slapeloosheid, slaapapneu)
6. Negatieve conditionering
- dat je jezelf wijs maakt dat je niet goed kan slapen en negatieve gevolgen
daardoor ervaart (bv. als ik ga slapen, ga ik in mijn broek plassen en daarom ga ik
niet slapen)
Soorten slaapproblemen:
1. Slapeloosheid (oorzaak = piekeren in de nacht)
2. Overmatig slapen
3. Slaapwandelen
4. Nachtmerries (kan gevolg zijn van niet goed verwerkte situaties)
5. Bedplassen (geen slaapprobleem, maar wel als ze hebben geplast en ergens anders
gaan slapen)
6. Ongezond activiteiten-en-rustpatroon
7. Verstoring dag-en-nachtritme
Gevolg van slaaptekort:
Een tekort aan slaap heeft op iedereen, gezond of ziek, een groot effect. Te weinig slaap
geeft onder andere de volgende verschijnselen:
• afwijkend gedrag, bijvoorbeeld nervositeit, geïrriteerdheid of zich angstig of
apathisch (onverschillig) voelen;
• concentratieverlies en minder opmerkzaam zijn, wat kan leiden tot ongelukken;
• een gestoorde gedachtegang en vaak niet normaal reageren op prikkels: zorgvragers
die van een mug een olifant maken;
• niet meer goed lichamelijk functioneren; minder werkzaamheden en activiteiten
kunnen doen.
• Motorisch a-praktisch
,Gevolgen van vermoeidheid:
1. Lichamelijk
2. Geestelijk
3. Sociaal
Noemen wat de verpleegkundige taken zijn om het slaap-waakritme te bevorderen
Het dag-en-nachtritme heeft veel invloed op de nachtrust van een zorgvrager. Zowel bij te
veel als bij te weinig activiteiten overdag kan de zorgvrager slaapproblemen krijgen. Er zijn
verschillende maatregelen om een gezond dag-en-nachtritme te bevorderen.
• Stimuleer de zorgvrager een normaal dagritme aan te houden, waarbij hij wel in de
middag een dutje doet, maar niet steeds de gelegenheid krijgt in slaap te vallen.
• Breng structuur in het leven van demente zorgvragers en psychiatrische zorgvragers,
waarbij er een gezonde afwisseling bestaat van inspannende en ontspannende
activiteiten. Maak daarvoor een mobilisatieschema.
• Plan geen zware activiteiten, want dan valt de zorgvrager door oververmoeidheid
niet meer in slaap.
• Zorg dagelijks voor frisse lucht, door bijvoorbeeld activiteiten buiten te doen of door
te zorgen voor frisse luchttoevoer.
• Breng afwisseling in de activiteiten door na een activiteit een rustpauze in te lassen.
• Bevorder sociale contacten en schep ruimte voor individuele behoeften.
• Geef de zorgvrager altijd voldoende gelegenheid om zijn maaltijden en
tussendoortjes te nuttigen, zodat hij ’s nachts geen honger en dorst krijgt.
• Zorg ervoor dat de zorgvrager zijn dag-en-nachtritme niet omkeert.
• Bewaak de regelmaat. Kinderen, zorgvragers met een verstandelijke beperking en
ouderen hebben veel aan een herkenbare dagindeling.
Slaapmiddelen:
1. Inslaapmiddelen
- snelwerkend middel, dat ook weer snel in het lichaam wordt afgebroken
2. Doorslaapmiddelen
- langzamer werkend middel
De werking van al deze middelen is in principe hetzelfde, namelijk:
• Ze kalmeren en nemen angst weg.
• Ze maken slaperig.
• Ze ontspannen de spieren.
• Ze remmen epileptische aanvallen
Een groot nadeel van het gebruik van slaapmiddelen is de snelle verslaving. Om deze reden
schrijft de arts deze middelen liever voor niet langer dan twee weken voor.
, Verpleegkundige zorgverlening 3.2 – Wat als je vervreemdt van jezelf en je omgeving
Opsommen wat de gevolgen zijn bij zorgvragers met angstproblemen en/of een psychose
Angst:
Angst is aanvankelijk geen probleem. Gevoelens van angst hebben ook een functie:
o Alarmsignaal (gevaar)
o Voorbereiding lichaam op snel handelen
o Afstand houden van het gevaar
Angst = oer gevoel (zorgt voor adrenaline boost, vaak bij gevaar).
Bang = kan irreëel zijn en hoeft niet echt te maken hebben met gevaar.
Angst wordt een belemmering als het niet in verhouding staat tot de situatie waarin men
zich bevindt (bv. angstig in de supermarkt).
Abnormale angst
o Bij abnormale angst ontstaat na geen of een (minimale) prikkel:
• een ongewoon heftige en/of langdurige angst
• die niet past bij de situatie
• die voor derden en vaak ook voor de patiënt oninvoelbaar is.
o De angst gaat gepaard met onjuiste cognities en disfunctioneel coping gedrag.
‘Angststoornissen’ is een verzamelnaam voor verschillende stoornissen:
o met ‘abnormale’ angst
o waarbij de angst aanleiding geeft tot aanhoudend subjectief lijden of tot een
belemmering van sociaal functioneren.
Angstklachten en angststoornissen gaan vaak samen met en zijn niet altijd duidelijk te
onderscheiden van:
o depressieve klachten
o somatische klachten
o spanningsklachten
Psychose:
Gevolgen van een psychose kunnen zijn:
• Je kunt je niet meer concentreren op je werk, school of studie.
• Je kunt minder gesprekken voeren met vrienden of collega’s omdat je soms slecht uit
je woorden komt of volledig onzin vertelt.
• Je vertrouwt je vrienden, familie en eventuele partner niet meer. Je denkt dat
iedereen tegen jou is en jou niet begrijpt.
• Je komt de deur niet meer uit omdat je geen energie hebt en nergens meer zin in
hebt. Ook kan het gebeuren dat je jezelf gaat verwaarlozen. Je gaat bijvoorbeeld niet
meer onder de douche en eet te weinig of ongezond.
• Je hoort stemmen die er niet zijn. Deze stemmen kunnen jouw taken geven die jij van
jezelf moet uitvoeren.
• In ernstige gevallen kunnen de hallucinaties en wanen en verwardheid ertoe leiden
dat je jezelf gaat verwonden of dat je aan zelfdoding denkt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper linseyoosterlaken. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
