Inhoudsopgave
1. Literatuur onderzoek 3
1.1 Alcohol gebruik onder jongeren 3
,1.2 De kijk van de samenleving op alcohol gebruik door jongeren 3
1.3 Hulp en preventie 4
1.4 Ontwikkelingen alcoholgebruik sinds de 19de eeuw 4
1.5 Toekomstige ontwikkelingen naar een participatiesamenleving 5
1.6 Positieve gezondheid 5
2. Plan 6
2.1 Stakeholders 6
2.2 Doelgroep 6
2.3 In te zetten gesprekstechnieken en/ of methodieken 6
2.4 De doelgroep bereiken en in te zetten interventies 6
2.5 De kosten, het budget en de subsidie 6
3. Bevindingen en aanpassingen 9
4. Persoonlijk ontwikkel plan 11
5. Literatuurlijst 12
6. Bijlage 16
6.1 Interviewgids 16
6.2 Uitgewerkt interview 18
6.3 Mail conversatie interview 30
1. Literatuur onderzoek
1.1 Alcohol gebruik onder jongeren
Leerlingen in het basis- en voortgezet onderwijs worden in het peilstationonderzoek
2
, (Rombouts et al., 2020) en het Health Behaviour in School-aged Children onderzoek (Stevens
e.a., 2018) bevraagd over hun alcoholgebruik. In het voortgezet onderwijs geeft 13% van de
leerlingen aan in (informatie laatste meting 2019) ooit alcohol te hebben gedronken. 47% van
de 12- tot en met 16-jarigen geeft aan ooit alcohol gedronken te hebben. Bijna 18,5% van de
jongeren in het voortgezet onderwijs geeft aan in de maand minstens één keer vijf of meer
glazen op een dag te hebben gedronken (bingedrinking). Alcoholgebruik verstoort de
ontwikkeling van de hersenen. Problemen met concentratie, geheugen en intelligentie kunnen
ontstaan (Trimbos instituut, z.d). Jongeren die op jonge leeftijd regelmatig drinken, kampen
vaker met slechte schoolprestaties en gedragsproblemen (Viner en Taylor, 2007). Veel
drinken brengt ook gezondheidsrisico’s met zich mee, het kan het hart, de lever en de maag
beschadigen en de kans op het krijgen van kanker vergroten. De kans dat je later verslaafd
raakt aan alcohol is groter als je jong begint met drinken. In het drinkgedrag van jongeren
kunnen we verschillende motieven onderscheiden (Harreveld, Voogt, Planije & Lemmers,
2019). Jongeren drinken alcohol om vanuit de omgeving beloond te worden, om positieve
gevoelens over zichzelf te verkrijgen, om sociale afwijzing te voorkomen of om negatieve
gevoelens te verminderen.
1.2 De kijk van de samenleving op alcohol gebruik door jongeren
In de westerse culturen wordt alcohol vaak beschouwd als wezenlijk onderdeel van
levensgebeurtenissen (Morrison & Bennett, 2019). Hierdoor groeien jongeren op in een
samenleving die tolerant is ten aanzien van alcohol (VRT, 2019). De maatschappelijke
tolerantie en de beschikbaarheid van alcohol maken dat jongeren al vroeg met alcohol in
aanraking komen. Ondanks dat het overgrote deel van de jongeren op een verstandige manier
met alcohol omgaat, komt overmatig drinken het meest voor bij jongvolwassenen onder de
dertig. Dit zorgt er tevens voor dat ouders zich in toenemende mate zorgen maken over het
gedrag en de ontwikkeling van hun kind (Bakker, Kooijman & De Wilde, 2015).
Alcoholgebruik kost de Nederlandse samenleving jaarlijks miljarden. Dit blijkt uit onderzoek
dat het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu in opdracht van de tweede kamer heeft
uitgevoerd (De Wit et al., 2019). Deze kosten hangen samen met een verhoogd risico op het
ontstaan van (psycho-)sociale problemen bij overmatig alcoholgebruik, zoals conflicten met
de omgeving, het plegen van strafbare feiten onder invloed van alcohol, problemen op het
werk, studievertraging of -uitval en een verminderd sociaal en arbeidsmatig functioneren
(World Health Organization, 2018).
3