Thema 1: Bouw en functie van het parodontium
Het parodontium bestaat uit 4 weefseltypes die variëren in cel samenstelling,
celtypes, hoeveelheden proteïnen, mineralisatie graad, mate van metabole
activiteit, gevoeligheid aan ziekte.
De 4 weefseltypes van het parodontium:
• Gingiva: bestaat uit vrije (niet tand- of botgesteund), vaste (botgesteund)
• Parodontaal ligament
• Mucosa
• Alveolair bot
Wortelcement en alveolair bot -> gemineraliseerde componenten,
het parodontale ligament bevind zich tussen de wortelcement en alveolair bot.
Parodontale ligament: vezelige verbinding die de tand via het wortelcement gaat
verbinden met het alveolair bot.
Gingiva: bedekkende structuur die het onderliggende kaakbot beschermd tegen de
buitenwereld.
Na extractie (tandverlies), verandert ook de botdikte omdat de processus alveolaris inklapt
en dunner wordt.
,De mondholte is de enige plek in het lichaam waar een gemineraliseerde structuur (tand)
door heen het zachte weefsel steekt, nergens anders in ons lichaam dringt een hard weefsel
door een zacht weefsel.
Gingiva: zichtbare gedeelte die de tand en wortel bedenkt, beschermd ook het
onderliggende weefsel
Functie gingiva: buitenwereld buiten te houden dus vormt bescherming tegen infecties,
tandplaque enz.
Op het tandvlees zie je de sinasappelachtige puntjes zitten -> teken van een gezonde
gingiva
Papil: driehoekige ruimte tussen elementen.
Als er geen contactpunt is dan is de papil veel lager en niet zo driehoekig maar afgeplat
Tandsteen kan je diagnosticeren door te gaan voelen met een sonde, is het een harde
massa, te gaan controleren als je met de sonde blijft hakken.
Je moet een diagnose niet baseren op klinisch beeld, je hebt wat extra info nodig.
Het parodontium bestaat uit:
• Gingiva -> loopt ter hoogte van de kroonrand naar binnen, geeft een epitheliale
verkleving -> is gekeratineseerd, kleeft vast aan de kroon van de tand
• Epitheel: Onder de epitheel verbinding zit bindweefsel -> connective tissue
• Alveolaire bot (kaakbot) -> daartussen ligt de vezelige verbinding van het
parodontale ligament -> loopt om de hele wortel -> vezels van sharpey.
• Apex -> daarin loopt de tandzenuw en bloedvaten -> gaan richting de pulpa kamer
• Mucosa -> gekeratineseerde gedeelte overgaat in het bewegelijke NIET
gekeratineseerde gedeelte
• Wortelcement -> ligt op de dentine laag van de wortel
• Bindweefsel
• Parodontaal ligament
• Wortelcement
• Bloedvaten
• Zenuwen
,Het parodontium bestaat uit cellen:
• Basale cellen
• Keratinocyten (basale cellen die migreren door volledige epitheeldikte)
• Melanocyten
• Langerhanscellen (komen uit progenitorcellen van het bot en kunnen mitose doen
naar andere celtype) -> kunnen veranderen naar een ander celtype
Sulcus: diepte 1-3mm, uit de sulcus komt vloeistof (creviculaire vloeistof) -> serumachtig
vloeistof die witte bloedcellen en afgeschilferde epitheelcellen bevat. Deze vochtstroom
heeft een idee over de mate van de ontsteking. (NIET-gekeratiniseerd -> WEL celkern)
In de sulcus gebeurt het onstekingsproces door plaque. Daarin vindt de immuunrespons
plaats.
Immuunrespons: is er om de aanval af te slaan maar is soms negatief voor de normale
functies van het epitheel en de bindweefselcellen = immunopathologisch proces
Verkleefd (junvrional) epitheel
• Epitheel plooit zich naar binnen en wordt door de basale cellaag verankerd aan de
tand.
• Basale cellaag: Hemidesmosomen -> zuignappen in de cellen), die vormen ook een
barrière voor de bacteriën
Bindweefsel
• 60-65% collageen:
- Vezels (fibers) bestaand uit fibrillen
- Vezelbundels geven weerstand, contour, steun aan de aangehechte gingiva en
beschermen parodontaal ligament
• 5% fibroblast cellen
• 3% leukocyten, mastcellen, macrofagen -> die zorgen voor de afweer
• 35% vasculaire elementen (bloed, lymfe, zenuwen, grondsubstanties
(preteoflycanen, proteïnen)
, Parodontitis -> groep van aandoeningen/ziektes die in de weefsels die de tand steunen
kunnen voorkomen
Gingivitis -> lokale oppervlakkige ontsteking van de bovenkant van het tandvlees
Tandvlees is gekeratiniseerd (geen celkern)
Mucosa (bewegelijke stuk) -> niet gekeratiniseerd (wel celkern)
Vrije gingiva -> niet gesteund door de wortel of kaakbot
Vaste gingiva -> gesteund door kaakbot
Gingiva is tussen de 0,8 en 1,5mm dik.
Cement: bedekt dentine -> essentiële structuur van het parodontium want houdt de
paradontale vezels vast
Vezels van sharpey: zorgen ervoor dat er een verbinding is tussen het cement en het
kaakbot.
Bindweefsel: houdt de tand goed vast en omzeilt het
Glazuurcementgrens -> daar waar de kroon over gaat in de wortel
Ter hoogte van deze glazuurcementgrens zit in een normale gezonde situatie, de
bindweefsel verbinding.
Parodontale ligament -> zorgt ervoor dat de tanden krachten kunnen opvangen.
Fysiologische mobiliteit -> normale gezonde bewegelijkheid van de tand -> overdags meer
dan nachts, s ’nachts ontspan je je mond en de tand komt wat hoger in het parodontale
ligament.
In het parodontale ligament zitten zenuwuiteinden die zorgen ervoor dat als je te hard
kauwt, automatisch terugkoppeling via de hersenen krijgt die aangeven dat je te hard
kauwt. Hierdoor ontstaat een reflex.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MZKStudent2204. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €20,99. Je zit daarna nergens aan vast.
