Dit document biedt aan: alle leerdoelen uitgewerkt van alle hoorcolleges in blok 2, Werk, Sport en Hobby. De leerdoelen zijn uitgewerkt in de samenvattingen en helpen jou met het halen van de toets zoals dit voor mij deed.
- Kan pijn onderverdelen in nociceptieve, neuropathische en nociplastische pijn, beschrijft wat
de kenmerken hier van zijn en globaal welke mechanismes hieraan ten grondslag liggen
- Kan uitleggen dat de context, cognities, emoties en gedrag van een persoon de ervaring van
pijn kunnen beïnvloeden
- Kan de relatie tussen noxische prikkel, nociceptie, pijngewaarwording en pijnperceptie
uitleggen
- Kan uitleggen wat primaire en secundaire nociceptieve pijn is, wat de kenmerken hiervan zijn
en hoe deze verschillend worden verwerkt in het zenuwstelsel
- Kan uitleggen hoe perifere en centrale sensitisatie ontstaan
- Kan de verwerking van nociceptieve signalen op ruggenmergniveau uitleggen (inclusief het
begrip centrale sensitisatie) en uitleggen hoe pijndemping plaatsvindt (poorttheorie)
- Kent globaal de verschillende routes waarlangs nociceptieve signalen naar de hersenen
kunnen worden geleid en wat de verschillen zijn in verwerking in de hersenen van deze
routes
- Kan globaal beschrijven wat bedoeld wordt met de pijnneuromatrix
samenvatting
pijn is te verdelen in verschillende onderdelen:
,Nociceptieve pijn= pijn die ontstaat bij weefselschade, ook wel acute pijn genoemd
Perifeer= de plek van de schade
Weg van pijn:
Het noodsignaal ontstaat bij de plek van schade(perifeer) vervolgens wordt het signaal doorgegeven
via zenuwbanen naar het ruggenmerg, hier vind een vorm van verwerking plaats, hierna gaat het
signaal veder naar de hersenstam, hier zit het pijncentrum. Ook wordt het signaal nog verwerkt in de
hersenen.
Perifeer(weefselschade):
Weefselschade= Mechanische, thermische of chemische prikkel(noxische prikkel) die zorgt voor
schade
De noxische prikkel leidt tot activeren van nocisensoren=nociceptie
Die signaal zorgt op 2 manieren voor pijn
Acute pijn bestaat dus uit:
- Primaire pijn
Doel: waarschuwing
(dreigende) Noxische Prikkel
Scherp & gelokaliseerd
Plaats en ernst
A Delta zenuwvezel zorgt ervoor dat noxische prikkel naar het ruggenmerg wordt vervoerd
- Secundaire pijn
Ontstekingsreactie (SP)
Diffuus(vager)
Emotioneel( gaat via het ruggenmerg naar het emotionele systeem)
C-vezels
Blijft zolang aanwezig totdat de ontstekingreactie gestopt is
Weefselschade bij secundaire pijn( perifere sensitisatie)
Op het moment dat er schade is komen er stoffen vrij in het weefsel en die prikkelen de c-vezels, de
c- vezel geeft het signaal door aan het ruggenmerg( aangeven dat er een ontstekingsreactie is), de c-
vezel stuurt ook een signaal terug het weefsel in. In het weefsel komt er een stof vrij(substance P).
substance P zorgt ervoor dat de ontstekingsreactie nog groter word. Hierdoor gaat de prikkelpijn
omlaag.
Hyperalgesie=verhoogde gevoeligheid voor nociceptieve prikkels
Allodynie= Niet-nociceptieve prikkels worden pijnlijk
Door allodynie gaat je het weefsel beschermen omdat je het niet meer gaat belasten omdat het pijn
doet
Ruggenmerg:
A-delta vezel
- Komt binnen in de achterkant ruggenmerg en gaat direct naar de hersenen, ook schakelt dit
vezels over naar voren(hier liggen de motorische banden) waardoor je een terugtrekreflex
krijgt
c-vezels
- Schakelen over op andere neuronen(erboven/eronder), hier komt SP vrij, hierdoor worden
alle neuronen gevoeliger voor de c-vezels dit heet centrale sensitisatie.
, Demping
Poorttheorie
Perifere demping
Op het moment dat de c-vezel binnen komt in het ruggenmerg en er teglijkertijd A-beta vezels
worden geprikkeld, dan zorgen die interacties ervoor dat opening voor c-vezels een beetje dichtgaan.
Ze kunnen niet met ze 2en tegelijk door de poort, a-beta krijgt voorrang. Hierdoor ga je de plek
tasten waar je pijn hebt
a-beta=tast
centrale demping
hersenen stimuleren via allerlei banen dat er stofjes vrijkomen die pijn dempen.
Hersenstam
c-vezel en a-delta vezel gaan beide richting de hersenen maar beide naar een andere plek. De A-
delta geeft aan waar er schade is en gaat naar de gebieden in de hersenen waar de locatie wordt
bepaald. C-vezels gaan naar het emotionele systeem
pijndemping:
de systemen die in je lichaam zitten kunnen pijn aanpassen. Op het moment dat er een signaal
binnenkomt worden de sensoren geactiveerd, naar de hersenen die stofjes maken om het te
dempen= DNIC [Diffuse noxische inhiberende controle]
hoe werkt dit?
De stofjes in je lichaam hechten zich aan de pijncentra en laten het signaal dempen.
Voordelen endofine tov morfine
- Endofine werkt selectief
- Geen bijwerkingen
- Geen tolerantie
- Niet verslavend
Hersenen
Hersenen zijn betrokken met volgende processen
- Gewaarwording
- Emotioneel
- Cognitief
Pijnperceptie
Hersenen doen voor een groot deel prikkels interpreteren, op het moment dat je denkt dat je iets
ervaart, voel je het ook.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JTstudentos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
