Samenvatting
Samenvatting Cel en Leven Biologie
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
In dit document wordt het hele Hoofdstuk 2 "Cel en Leven" uitgelegd.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Organisatieniveaus:➔ molecuul- structuur die bestaat uit atomen en bevat alle eigenschappen van een bepaalde stof
➔ organel- onderdeel van een cel met een bepaald taak
➔ cel- functionele basiseenheid in elk organisme, bevat genetische informatie
➔ weefsel- groep cellen met dezelfde bouw en functie
➔ orgaan- verschillende weefsels werken samen aan een bepaalde taak
➔ orgaanstelsel- verschillende organen werken samen aan een bepaalde taak
➔ organisme- levend wezen
➔ populatie- groep organismen van dezelfde soort* in een bepaald gebied
➔ levensgemeenschap- alle organismen in een bepaalde gebied
➔ ecosysteem- begrensd gebied
➔ systeem Aarde- alle fysische + chemische + biologische processen en hun interacties op Aarde
*dezelfde soort- als ze zich kunnen voortplanten en vruchtbare nakomelingen krijgen
Emergente eigenschap- nieuwe eigenschap ontstaat door interactie tussen onderdelen uit een lagere
organisatieniveau
biotische factor- levende organismen (gras)
abiotische factor- niet levende organisme (H2O)
6 levenskenmerken-
➔ opgebouwd uit 1 of + cellen
➔ groei
➔ stofwisseling
➔ waarnemen en reageren
➔ erfelijk materiaal
➔ voortplanting
Type 1 diabetes:
➔ hyperglycemie- te hoge glucosegehalte, veel plassen, dorst, vermoeidheid
➔ hypoglycemie- te lage glucosegehalte, zweten, trillen, duizeligheid, honger
Bij type 1 diabetes is insuline spuiten geen oplossing. Transplantatie van alvleesklier/ eilandjes van
langerhans of van stamcellen is wel een oplossing.
stamcellen- cellen met de vermogen om te blijven delen + kunnen differentiëren in gespecialiseerde
celtypen
celdifferentiatie- ontstaan van cellen die verschillen in grootte, vorm en functie
kleine cellen- grote oppervlak, kleine volume, dus kunnen snel stoffen opnemen en afstaan
grote cellen- te kort aan oppervlak
weefselvloeistof- vloeistof die de cellen in het lichaam van meercellige organismen baadt
2.2 Cellen
autotroof- kan zelf organische stoffen maken
heterotroof- cel leeft uit organische stoffen
, Diercel
➔ celskelet- netwerk van eiwitdraden, geeft stevigheid + vorm, helpt met de verplaatsing van
organellen
➔ ribosomen- bestaan uit eiwitten en rRNA, koppelen aminozuren aan elkaar
➔ kern- hier zit DNA
➔ golgi-systeem- sorteercentrum van de cel, waar gaat alles naartoe?
➔ celmembraan- beschermt de cel
➔ mitochondrium- breekt glucose af, lever ATP (energie), powerhouse of the cell
➔ lysosoom- blaasje met verteringenzymen afkomstig van golgi-systeem, deze enzymen kunnen
versleten organellen + opgenomen stoffen binnen de cel afbreken
➔ transportblaasje- vervoer van eiwitten
➔ glad ER- maakt fosfolipiden (vetachtige stoffen) en maakt giftige stoffen onschadelijk
➔ ruw ER- bewerkt en transporteert eiwitten (gemaakt door ribosomen)
➔ centrosoom- bestaat uit centriolen (staande buisjes eiwitten), deze zijn nodig bij de splitsing
van DNA bij celdeling
Plantencel
➔ vacuole- grote centrale gevuld met water en opgeloste stoffen
➔ celwand- gemaakt van cellulose en soms lignine, is geen organel
➔ chloroplast- maakt de cel groen, hier vindt fotosynthese plaats, als de cel een andere kleur
heeft dan noemen wij het een chromoplasten (tomaten), amyloplasten- zetmeelkorrels zonder
kleur = deze drie zijn plastiden
Bacterie
➔ plasmide- kan gewisseld worden met andere bacterie
➔ slijmlaag- extra bescherming
➔ celwand- bescherming
➔ flagellen- eiwitdraden waarmee ze zich kunnen voortbewegen
eukaryoten- wel celkern
prokaryoten- geen celkern
2.3 Celmembranen en Transport
Celmembraan bestaat uit dubbele laag fosfolipiden. De staarten van de fosfolipiden liggen naar elkaar
toe en vormen een hydrofobe laag. De koppen van de fosfolipiden vormen binnen- en buitenzijde van
de membraan,een hydrofiel laag.
Polaire moleculen (elektrische lading niet gelijk) en wateroplosbare stoffen kunnen niet door
hydrofobe laag, dus ze gaan via poorten van eiwitmoleculen door het membraan van de ene zijde naar
de ander. dit is gefaciliteerde transport (actief transport).
netto-transport- berekende molecullverplatsing van 2 tegengestelde routes
Diffusie- verplaatsing van deeltjes, kost geen energie, gaat van hoog naar laag
osmose- verplaatsing van deeltjes via water, passief transport, gaat van laag naar hoog
waterkanalen- eiwit poorten die zorgen voor snelle watertransport
➔ via selectief permeabel membraan (niet alle stoffen kunnen er doorheen)- diffusie
➔ via semipermeabel membraan- osmose
osmotische waarde- hoeveelheid opgeloste stoffen, hoge concentratie opgeloste stoffen & relatief
weinig H2O-moleculen betekent een hoge osmotische waarde
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Direct to-the-point
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper stuviavwo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,19. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen