Dit document bevat alle informatie die je moet weten voor het examen van kunst algemeen havo/vwo 2025. Alle domeinen, invalshoeken en kernvragen van de syllabus zijn uitgelegd in verhaalvorm met plaatjes. Ook de personen die je moet kennen komen in de samenvatting voor samen met een voorbeeld. Weet...
Kunst Algemeen
Alle examenstof uitgelegd,
Havo/Vwo 2025
Met linkjes naar Youtube video’s, voorbeelden en afbeeldingen om de stof van top tot
teen te kennen!
Overzicht
1
,Inhoud
1. Cultuur van de kerk ......................................................................................................................... 2
2. Burgerlijke Cultuur .......................................................................................................................... 4
3. Cultuur van het Moderne .............................................................................................................. 36
3. Massacultuur ................................................................................................................................. 56
2
, 1. Cultuur van de kerk
Accenten binnen het onderwerp
Kerken en kloosters met bijbehorende kunstproducten; architectuur
In de middeleeuwen waren kerken en kloosters de centra van religieus en dagelijks leven. Ze dienden
als plaatsen van aanbidding, onderwijs (kloosters waren centra van kennis en
handschriftenproductie) en soms zelfs onderdak. De bijbehorende kunstproducten en architectuur
van kerken en kloosters omvatten de volgende kenmerken:
Kunstproducten: religieuze schilderijen, beeldhouwwerken, glas-in-loodramen manuscripten en
andere kunstwerken die in kerken en kloosters werden gemaakt en bewaard (later wordt dit
duidelijker toegelicht
Architectuur: Kerkelijke architectuur ontwikkelde zich aanzienlijk in deze periode.
In de 11e en 12e eeuw omvatten kerken een Romaanse stijl:
*Dikke Muren: Romaanse gebouwen hebben zeer dikke stenen muren die het gewicht van het dak
dragen. Dit gaf de gebouwen een massieve, solide uitstraling.
*Ronde Bogen: Ronde bogen zijn een opvallend kenmerk van Romaanse architectuur, te zien in
deuropeningen, ramen en gewelven.
*Gewelfconstructies: Kruisgewelven en tongewelven werden vaak gebruikt voor het overdekken van
ruimten. Deze gewelven gaven extra stevigheid aan de structuren.
*Weinig en Kleine Ramen: De ramen zijn meestal klein en schaar. Hierdoor waren de interieurs vrij
donker, omdat de dikke muren weinig ruimte voor grote ramen toelieten.
*Massieve Pilaren en Zuilen: Binnenin zijn er vaak massieve pilaren of zuilen die de gewelven
ondersteunen.
*Decoratie: Decoraties zijn vaak eenvoudig en geometrisch, maar kunnen ook bestaan uit
ingewikkelde steen- en beeldhouwwerken van Bijbelse scènes, dieren en planten.
*Bouw in de Vorm van een Kruis: Veel Romaanse kerken zijn gebouwd in de vorm van een Latijns
kruis.
*Massieve Uitstraling: De gebouwen hebben over het algemeen een robuuste, sobere en zware
uitstraling, zonder de slanke elegantie die later in de Gotische stijl te zien is.
3
, Vanaf de 12e tot de 14e eeuw was de Gotische stijl kenmerkend:
*Spitse bogen: Spitse of lancetbogen vervangen de ronde bogen van de Romaanse stijl. Deze bogen
zijn niet alleen esthetisch, maar helpen ook bij het verdelen van het gewicht en het creëren van
hogere structuren.
*Ribgewelven: Ribgewelven, bestaande uit dunne stenen ribben die een geraamte vormen voor de
gewelven, maken hogere en stabielere constructies mogelijk. Ze zorgen ook voor een meer
gedetailleerde en ingewikkelde esthetiek.
*Luchtbogen: Luchtbogen zijn externe steunbogen die helpen om de muren van de kerk te
ondersteunen, waardoor grotere ramen en hogere muren mogelijk zijn. Ze geven de gebouwen een
karakteristiek uiterlijk en dragen bij aan de openheid en lichtheid van de structuur.
*Grote glas-in-loodramen: De muren van Gotische kerken zijn gevuld met grote glas-in-loodramen
die niet alleen licht binnenlaten, maar ook Bijbelse verhalen en heiligenlevens in levendige kleuren
weergeven. De roosvensters boven de ingangen zijn iconisch.
*Verticaliteit: Gotische architectuur benadrukt verticale lijnen, met hoge torens, spitsen en gevels
die omhoog reiken naar de hemel. Dit creëert een gevoel van verhevenheid en spiritualiteit.
*Gedetailleerde decoratie: Gotische gebouwen zijn rijkelijk versierd met beeldhouwwerk,
waterspuwers, en traceringen. Deze decoratieve elementen vaak Bijbelse figuren, dieren en planten
afbeelden.
* Slanke zuilen: In tegenstelling tot de massieve pilaren van de Romaanse stijl, zijn de zuilen in
Gotische kerken vaak slanker en hoger, wat bijdraagt aan het gevoel van lichtheid en ruimtelijkheid.
Religieus drama in en buiten de kerk
Religieus drama zijn toneelstukken en andere dramatische voorstellingen die religieuze verhalen
uitbeelden. Binnen de kerk werden vaak mysterie en mirakelspelen opgevoerd, die bijbelverhalen en
heiligenlevens uitbeeldden. Buiten de kerk konden deze voorstellingen op marktplaatsen of in
andere openbare ruimten plaatsvinden, vaak tijdens religieuze feestdagen.
Houding van de kerk ten opzichte van dans
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper famkeeschirm. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,99. Je zit daarna nergens aan vast.