Nederlands Samenvatting H12 – Literatuur uit de Middeleeuwen
Literatuur = weerspiegeling denkwereld schrijver > sterke werkelijkheid laten zien
Middelnederlands: verzameling dialecten > gebaseerd spreektaal= schrijft zoals spreekt
Literatuur is daar waar welvaart is > eerst Vlaanderen, val Antwerpen>Noord> dialect
Hollands> Nederlands
De politieke achtergronden
5de eeuw – Romeinse Rijk viel
8ste eeuw – Karel de Grote groot gezag
843 – Rijk in drieën verdeelt > Nederlandse gewesten bij Duitse Rijk
Vlaanderen onder cultureel en politiek machtig Frankrijk
Internationale politiek gedomineerd door vorming grote nationale staten > conflict
(100jarige oorlog UKvsFR)
1029-1291 – Kruistochten> bevrijden beloofden land, strijd Islam> Chanson de Roland
15e eeuw – Nederlanden één geheel onder Bourgondische Huis
De sociale achtergronden
Standentheorie: geordende maatschappij waarin iedereen zijn plaats kende> geestelijke,
adel en ridders, boeren en vissers, (later) burgerij (ambachtslieden, handelaars)
Feodale stelsel/leenstelsel belangrijk in geordende samenleving> vorst beloonde trouwe
onderdanen door landerijen in bruikleen te geven (alternatief geld)> land= feodum
Vazal (degene die grond kreeg), trouw en gehoorzaamheid leenheer+raad en daad bijstaan
Felonie: openlijk verzet en ontrouw tegen de leenheer (leenheren minder sterk)
>>> invloed van feodale stelsel op wereldbeeld van de middeleeuwer blijkt uit liederen
Traditionele technieken dichten: begin Natureingang: aankondiging goede jaargetijde,
ikfiguur word één met natuur >>> liefdesverhoudingen uitgedrukt aan hand feodale stelsel
Conventioneel: bekende regels en technieken, algemeens verwoorden >>
Eercultuur: de norm van gedrag lag in het aanzien dat men van andere ontving>eer heel
erg belangrijk, schande voorkomen, eer behouden. Eerloos>uit gemeenschap verstoten
Gewetenscultuur: graadmeter gedrag was niet individuele geweten of norm
Een oudt liedeken: vrouw en man serieuze maar onofficiële relatie>man dood> niemand helpt vrouw
want dat is erkennen relatie en daarmee slechte gevolgen vrouw, vrouw boos en dan verdrietig
De culturele achtergronden
Totaliteit: Achter al het reële een diepere werkelijkheid schuil> alles kon een symbool voor
iets zijn > veel gebruik symboliek (voorwerpen, kleuren, woorden, getallen)
Christelijk geloof in middeleeuwen erg belangrijk> symbolen verwijzen vaak religieuze
aspecten (bijv. het licht=Jezus)> aards leven alleen voor later in hemel
Verschil in opvatting over kunst> belangrijk verschil in opvatting originaliteit>volgen traditie
Middeleeuwse acteurs waren didactisch=belerend en moraliseren>maatschappelijke taak
Boeken met de hand geschreven teksten (grotere waarde): handschriften, manuscripten
Kopiisten: zij die boeken overschreven (monniken, lage geestelijkheid) > fouten, eigen
mening >>> tekstverandering gevolg van kopiistenarbeid.
Voorleescultuur: teksten werden aan (grote) publiek voorgedragen, vaak rijm>makkelijk
onthouden (zowel jongleur=voordrachtskundige als publiek)
Acteur: werkt in opdracht van bijv. vorsten, patriciërs, stadsbesturen
Mecenaat: stelsel dat kunst in opdracht gemaakt word, Mecenas: hij die opdracht geeft
Agrarische gemeenschap >opkomende nijverheid en handel>geld circulatie>feodale
vorsten hadden geldbehoefte > tol > vorsten mecenas literatuur
Hoofsheid: aanbevolen gedragswijze op het hof > wrijving op hof voorkomen>regels
Voorkomen kwetsen > niet openlijk praten over je minnaar>zelfbeheersing
Hoofsheid was ideaal> idealisering > geordende wereld (goed/slecht etc)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ynvandriel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.