Nederlands Samenvatting_Literatuur 19e en 20e eeuw (Laagland H16&17)
Literaire achtergrond 18e/19e eeuw van langzame naar snellere ontwikkelingen
denken Empirisme en positivisme
voelen Zwarte romantiek en burgerlijk realisme (stoffelijke onnozelheid)
LITERATUUR UIT FIN DE SIÈCLE (1880-1900)
Politieke achtergronden
midden 19e eeuw: Parlementaire democratie >>1887 = keerpunt, zwaartepunt democratie
van gegoede burgerij naar de minder welgestelde burgerij+arbeiders vertegenwoordigd
Sociaal economische achtergrond
Werkeloosheid+ onkerkelijkheid nam toe > crisisjaren (kinderen werken nog steeds)
Culturele achtergrond
Gustave Flaubert met roman Madame Bovary en Edouard Manet met schilderij Olympia
doorbraken het verwachtingspatroon van het publiek door objectief realisme en
ontmythologisering (niet geïdealiseerd) >>> in fin de siècle staan meer schrijvers en
kunstenaars recht tegenover de gegoede burgerij = antiburger
Impressionisme schilderkunst
Edouard Manet, Claude Monet, Edgar Degas (Fransmannen)
Visuele indrukken van alledaagse gebeurtenissen > weergave momentopname
Le bourgeois satisfait = tevreden gegoede burger
Nieuwe wetenschap, filosofie en kunst ondermijnden hun wereldbeeld
Sigmund Freud en de psychoanalyse
1900 – Die Traumdeutung > iedere droom heeft een bepaalde betekenis, hierbij heb je de
- Manifeste droominhoud: droom zoals de dromer zich herinnert en navertelt
- Latente droominhoud: betekenis van de droom (diepere zin, verankerd in onderbewuste)
Associaties zijn belangrijk om deze twee met elkaar te verbinden
>>> grote delen menselijk gedrag wordt bepaald door onbewuste (strevingen, lusten, gedachtes)
Fundamentele opvatting: klein deel bewust, grootste gedeelte onbewust, dit onbewuste
ontstaat in de oedipale fase (van zuigeling naar volwassene als kind leert af te zien van
moeder als object van lustbevrediging) > sociale gedragscode leren (impulsen en driften
niet meteen bevredigd) > kind leert lustprincipe = van directe naar op termijn bevrediging
Realiteitsprincipe= onder invloed realiteit leren lustgevoelens uit te stellen
Oedipuscomplex: psychische verschijnsel dat jongens vaderfiguur als concurrent zien en
moederfiguur idealiseren (eerste lustobject) >> ingeburgerd in 20e -eeuwse cultuur
Dus door verdringing van lusten/driften door realiteitsprincipe, ontstaat onderbewuste >
het verdrongene geen onderdeel bewuste > zichtbaar in dromen en versprekingen
óf gedrag >> neurotisch gedrag (irrationeel) bijv. dwang verschijnselen
Freud ondermijnd ideologie gegoede burgerij > brave burger die beeld veilige, geordende
wereld koesterde kan moeilijk een onbewuste accepteren (lust als drijfveer)
Overeenkomst Freud en literatuur fin de siècle= personages met neurotische trekjes
+ schrijvers bewust van psychologische drijfveer mensen > verwerkt in romans
>>>ontstaan psychologische roman
Friedrich Nietzsche
Vernietiger van zekereden > DE waarheid bestaat niet > waarheid is te benaderen vanuit
verschillende perspectieven. Vrij zijn van alle gegeven conventies (gegeven waarden) >
Ubermensch > moest nieuwe waarde stellen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ynvandriel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.