Duidelijke samenvatting van blok 5, modernisme in het kunstboek voor havo / vwo. Het is ongeveer 1 / 2 A4'tje per paragraaf. Alle werken waarover wordt gesproken staan in het boek.
Socialistisch realisme en nationaalsocialisme, 1920 - 1991 blz. 20
Basiskennis blz. 22
2
, §5.1 Modernisme, 1900 - 1945
De term ‘modernisme’ wordt als overkoepelende term gebruikt voor een aantal
kunststromingen die in de eerste helft van de twintigste eeuw ontstaan: expressionisme,
futurisme en dadaïsme zijn daar voorbeelden van. Er vormen kunstenaarsgroepen die
vooruitstrevend zijn. Ze worden avant-garde (= voorhoede) genoemd. Het modernisme
bestaat dus uit verschillende avant-gardistische bewegingen die elkaar beïnvloeden. Begin
twintigste eeuw zijn er allerlij protestbewegingen.
Vooruitgang en wereldoog
In de tijd van het modernsime zet de industrialisatie verder voor. De ontwikkelingen die eruit
voortvloeien, hebben ook positieve gevolgen: mensen worden ouder en het leven wordt
comfortabeler. Er is volop technologische vooruitgang → uitvindingen zoals telefoon en
vervoer is eenvoudiger. Het wordt steeds goedkoper en gemakkelijker om foto’s te maken.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) wordt er veel gebruik gemaakt van de
technologische vooruitgang.
Antikunst en propaganda
De Eerste Wereldoorlog heeft grote gevolgen voor het wereldbeeld. In deze heftige tijd gaan
kunstenaars twijfelen aan de waarde van traditionele kunst. Ze roeren zich met kritische
geluiden en antikunst. In Rusland werken kunstenaars samen met revolutionairen, hun
werken in dienst van de communistische staat. Echter sluit de kunst van Russische
kunstenaars niet aan bij de propaganda die Jozef Stalin aanhield.
In de jaren dertig en veertig wordt in Duitsland kunst ook ingezet als propaganda met film en
fotografie als belangrijke middelen. Hier zit de nationaalsocialistische Adolf Hitler achter.
Hij gebruikt de economische crisis om de joden als schuldigen aan te wijzen. Hij streeft naar
wereldmacht, met de Tweede Wereldoorlog (1939-1945) als gevolg. Onder de nazi’s is de
kunst aan strenge regels gebonden → moderne kunst en kunst van niet-ariërs wordt
verboden en/of vernietigd. In de tijd dat Europa in oorlog is, gaat in Amerika de ontwikkeling
van het modernisme verder.
VWO, beeld van de tijd
De Duitse documentairefotograaf August Sander wil begin twintigste eeuw de mensen van
de twintigste eeuw vastleggen in zijn ‘rollenportretten’. Hij wil een doorsnee laten zien van de
maatschappij.
avant-garde = een generatie jonge kunstenaars die met nieuwe vormen experimenteerden
in de schilderkunst, architectuur, muziek, literatuur, poëzie, film, theater en moderne dans.
communistische staat = een staat die gestructureerd is op de ideeën van
gemeenschappelijk bezit van productiemiddelen. Dat betekent dat de staat alle
productiemiddelen en hulpbronnen bezit in de afwezigheid van sociale klassen en
particuliere rijkdom.
propaganda = een vorm van communicatie waarbij door de belanghebbende partij wordt
getracht aanhangers voor haar gedachtegoed te winnen. Door het bewust verspreiden van
eenzijdige en/of verzonnen informatie wordt geprobeerd de publieke opinie te bespelen.
nationaalsocialisme = een ondemocratische ideologie waarin nationalisme en racisme een
grote rol spelen.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elodievdcorput. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,79. Je zit daarna nergens aan vast.
