Heb jij geen tijd of zin om nog een hele samenvatting te schrijven voor je toets over historische context 4: Duitsland in Europa.
Dan is hier de perfecte samenvatting voor jou!
Het is een uitgebreide samenvatting uit de tekst, gecombineerd met aantekeningen vanuit de les. Het hele hoofdstuk is sa...
Historische context 4: Duitsland in Europa
Paragraaf 1: Duitsland: van de Eerste naar de Tweede Wereldoorlog
In september in 1918 was het voor de Duitse opperbevelhebbers, veldmaarschalk Von Hindenburg
en generaal Ludendorff duidelijk dat de oorlog niet gewonnen kon worden: Wapenstilstand Eerste
Wereldoorlog. Maar als generaals deze wapenstilstand sloten, zou dat ten koste gaan van de eer van
het leger parlement sloot daarom de vrede hierdoor konden de generaals later beweren dat de
strijd niet verloren was aan het front, maar in het parlementsgebouw, de Rijksdag.
Einde Eerste Wereldoorlog kwam dit nieuws voor een verassing van alle Duitse burgers door de vele
propaganda van de Duitsers en de censuur van de pers. Iedereen dacht hierdoor dat de Duitsers de
strijd zouden winnen.
Het gevolg was onrust:
De keizer is weg, want Keizer Wilhelm II vlucht naar Nederland en Duitse legercommandanten lieten
op 9 november 1918 weten dat het leger niet meer wilde vechten.
De situatie in Duitsland bleef na de wapenstilstand gespannen:
Miljoenen gezinnen zochten hun zonen en mannen die ze verloren waren aan het front.
Er was veel honger en er waren grote tekorten aan allerlei producten.
In de winter van 1918-1919 kwamen soldaten gefrustreerd terug, want ze hadden gevochten voor
niks werkloosheid is het gevolg van de frustratie.
Er was geen keizerrijk meer dus er moet iets anders gebeuren een regering moest komen. De
regering bestond voor de meerderheid uit de leden van de SPD (sociaaldemocratische partij)
kwamen op voor de belangen van de arbeiders. Daarnaast waren er de conservatieve krachten. Zij
verlangden terug naar de tijd van vóór de oorlog: een keizer aan het hoofd van een sterk en machtig
Duitsland. Het waren vooral de teruggekeerde soldaten en officieren die terug wilden naar het grote
Keizerrijk.
Je had ook nog extremistische groeperingen die de regering ten val probeerden te brengen, zoals de
Spartakisten: de communisten in Duitsland en zelfs een poging gedaan om een communistische
revolutie op te zetten.
Al deze groeperingen die gewapend op straat rondlopen zorgen voor een Burgeroorlog in de zomer
van 1919. Een burgeroorlog tussen de rechtse (conservatieve) en de linkse (Spartakisten). Toch
werden er verkiezingen gehouden en was er algemeen kiesrecht. De SPD, de katholieken en de
liberalen winnen de verkiezingen en gaan aan de slag om samen de regering te vormen in het rustige
stadje Weimar, vandaar de Weimarrepubliek. Hun taak was een grondwet schrijven die gebaseerd
was op de trias politica en de mensenrechten. De Rijksdag werd de wetgevende macht en de
Regering werd de uitvoerende macht. De regering werd geleid door de ministers en de Rijkskanselier.
Er was ook een Rijkspresident: door het volk gekozen en had veel macht. Hij mocht regeringen
benoemen en ontslaan en mocht de noodtoestand uitroepen. Hiermee kon hij de democratie mee
beschermen.
1919: Vrede van Versailles:
De wapenstilstand in 1918 zorgde nog voor geen vrede, want er moest eerst onderhandeld worden.
Deze onderhandelingen begonnen in 1919 in Versailles. Uiteindelijke kwamen er 3 belangrijkste
straffen uit:
‘Gebiedsafpraken’: Duitsland verloor een flink deel van haar grondgebied, doordat ze in het
noorden delen aan Denemarken moest afstaan, Elzas-Lotharingen ging naar Frankrijk en ook
moesten ze alle koloniale bezittingen afstaan.
, ‘Financiële ‘afspraken’: Duitsland moest alle aangerichte schade in Frankrijk, Engeland en
België vergoeden. In totaal was dit 132 miljard goudmark.
‘Militaire ‘afspraken’: Franse onderhandelaars wilden Duitsland zo verzwakken dat een
toekomstige Duitse aanval aan de Franse grens onmogelijk was. Ze mochten nog maar
100.000 soldaten hebben en de luchtmacht en oorlogsvloot werd verboden. Ook het Rijnland
werd gedemilitariseerd.
Duitsland mocht zelf niet aanwezig zijn bij deze afspraken en moesten vervolgens het dictaat van
Versailles ondertekenen. Kwamen de Duitsers niet oorlog ging door. Daarom was het Verdrag van
Versailles volgens de Duitsers geen verdrag, maar een dictaat.
Vrede van Versailles leidde uiteindelijk tot de Tweede Wereldoorlog.
Dolkstootlegende
Volgens deze legende was de Duitse nederlaag in de oorlog onvermijdelijk geworden nadat het
Duitse leger door de eigen politici en delen van het eigen volk in de steek was gelaten. Het sterke
dapper vechtende leger kreeg een dolkstoot in de rug.
De soldaten en officieren die zich aangetrokken voelden tot de conservatieven, vonden dat ze
hadden verloren doordat de nieuwe Weimarregering had gezegd dat ze moesten overgeven en dat
er een wapenstilstand kwam.
De oud-strijders kregen vervolgens de schuld van het verliezen van de Eerste Wereldoorlog. Hitler
was een van deze soldaten die tegen de regering was op basis van de Dolkstootlegende.
De joden kregen vooral de schuld dat Duitsland nu zo diep in de put zat. De democratisch gekozen
politici kregen de schuld aan ‘de schande van Versailles’, omdat zij het verdrag hadden ondertekend.
Waarom staan de nationaalsocialisten tegenover de communisten?
Communisten wilden dat heel de wereld communistisch werd. Dat is dus tegen het nationalisme, dat
over de nationale trots van een land gaat.
Ook willen de communisten een klasseloze maatschappij en hier waren de nationalisten ook zwaar
op tegen.
Eerste economische crisis
Duitsland kon in 1923 de herstelbetalingen niet meer betalen gevolg Frankrijk bezet het
Ruhrgebied, het belangrijkste industriegebied van Duitsland, omdat de Duitsers de Franse niet
betaalden. De reactie op deze bezetting van Frankrijk is een staking van Duitsland! Deze stakers
werden door de Duitse overheid betaald met nieuwe gedrukt geld gevolg hiervan is hyperinflatie.
1924: In Amerika bedacht men vervolgens het Dawesplan. Na beëindiging van de staking zouden de
Fransen zich uit het Ruhrgebied terugtrekken. In het Dawesplan stond dat Duitsland een nieuwe
munt moest invoeren dan dat ze de armen Duitsers gingen helpen d.m.v. geld uitlenen aan Duitsers,
zodat hun economie kon herstellen. De logica achter het Dawesplan zit achter dat Engeland en
Frankrijk enorme schulden hadden in de wapenindustrie bij Amerika. Dus die betalingen moesten
nog betaald worden.
Engeland en Frankrijk hadden zelf ook nog niet veel geld en moesten hun geld nog terugkrijgen van
de Duitsers. Door de hyperinflatie konden Engeland en Frankrijk ook niet meer Amerika betalen.
Het plan was dat Amerika geld leent aan Duitsland, zodat de Duitsers Engeland en Frankrijk kunnen
betalen. Dit moest ervoor zorgen dat Engeland en Frankrijk weer Amerika konden terugbetalen = het
eigenbelang van de Amerikanen. Om herhaling van de economische ineenstorting van Duitsland te
voorkomen, werden afspraken over de omvang van de herstelbetalingen aangepast.
Dawesplan werkt en Duitse economie krabbelt op werkloosheid daalde, lonen stegen en
er was weer meer te eten.
Frankrijk wordt na een aantal jaren milder en zwakt zo bijvoorbeeld de herstelbetalingen af.
De Duitse regering streefde openlijk een verzoening met Frankrijk na 1925: Verdrag van Locarno
wordt gesloten: Duitsland erkent de Westgrens van 1919 (Elzas-Lotharingen). Enorme stap richting
Frankrijk: de erkenning vergrootte de kans op een blijvende vrede tussen Frankrijk en Duitsland.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper viggojansen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
