Inleiding Internationale Politiek en Academische Vaardigheden I
Hoorcollege 1 - 6 september – Introductie
Eerste wereldoorlog, begin internationale politiek -> begin dekolonisatie, opkomst verenigde
staten, strijd tussen kapitalisme en communisme, opkomst internationale organisaties
(Volkenbond), begin Europese integratie
Handboek -> the globalization of world politics
Tentamen -> open vragen
Tentamen dinsdag 25 oktober
Tentamenstof: handboek (BSO, 2020) en presentaties behorende bij hoorcolleges (19 oktober
opnames online)
Wat is internationale politiek?
Internationaal staat in de klassieke betekenis voor de relaties tussen (natie)staten
Internationale organisaties (EU, NAVO etc.), ngo’s, multinationals, terroristische organisaties
doen nu ook mee met de internationale betrekkingen. (global politics), niet alleen maar de
relaties tussen staten in de nieuwe situatie.
Interdisciplinair vakgebied geworden (onder andere politicologie, geschiedenis, psychologie
etc.)
Theorieën en benaderingen -> kijk in PowerPoint voor definities
Realisme – koude oorlog, sinds 2014 meer aandacht door opkomende spanningen
Liberalisme – brede theorie, economie, ideologie, samenwerken d.m.v. internationale
organisaties, democratieën geen oorlog met elkaar voeren, normen en internationaal recht
heel belangrijk
p.54 schema theorieën
Sociaal constructivisme
Marxisme – koude oorlog, jaren 70, alternatief liberalisme of realisme
Nieuwe invalshoeken sinds de jaren 90, blinde vlekken realisme en liberalisme:
Poststructuralisme
Postkolonialisme
Feminisme
Globalisering -> wereld raakt verbonden met elkaar, het verspreiden van een bepaalde
politieke gedachte over de rest van de wereld
Aanjagers globalisering:
- Techniek – contact met de rest van de wereld (moderne communicatie-infrastructuur)
- Economie – mondiale markt, niet alles zelf doen en samenwerken met andere landen
voor een rationeler en efficiënter proces
- Politiek – ideeën verspreid over de hele wereld over legitimatie van globalisering
Dimensies globalisering
- Economie: wereldwijde handel en financiën
- Veiligheid: terrorisme
- Juridisch: internationaal gerechtshof
- Ecologisch: klimaatverandering
- Cultureel: mix van culturele uitingen
- Sociaal: migratie
Verschillende interpretaties globalisering -> in de PowerPoint
,Globalisering staat onder druk (BSO 2000: 27-29)
Drie oorzaken debat: opkomst nationalisme en populisme, opkomst autoritaire regimes,
competitie tussen grootmachten
Verschillende interpretaties: sceptics, liberals, transformationalists
Hoorcollege 2 – 9 september – Historische context
Belang van de geschiedenis
- Het verleden helpt ons het heden te begrijpen door het geven van context (historische
context)
- Het verleden helpt ons het heden te begrijpen als er gebeurtenissen plaatsvinden die
lijken op gebeurtenissen uit het verleden
Maar:
- ‘De geschiedenis’ is een continu debat; we kijken nu anders naar gebeurtenissen dan
vroeger
- Gevaarlijk om historische vergelijken te maken en daar het huidige beleid op te
baseren
Verklaringen appeasement
- Karakterzwakte leider
- Logische uitkomst in geval van meerdere externe dreigingen; niet te veel fronten
tegelijk
- Binnenlandse politieke druk (vooral op economisch gebied is een oorlog schadelijk)
- Wanneer leiders zowel interne als externe dreiging voelen (politiek en oorlog, ‘guns
vs. butter’)
Het westerse perspectief (BSO 2020, p. 40-41)
- Liberal constitutions restricting domestic conflict
- Frequency of European inter-state wars
- The role of ideas, the European Enlightment, the scientific revolution
- Geographical and demographic advantages, such as navigable rivers, good access to
coal and absence of tropical diseases
- Role of capitalism, such as access to credit and private property regimes
Het mondiale perspectief (BSO 2020, p. 44-45)
Tegenwoordig meer aandacht voor:
- Europees imperialisme
- Europese dominantie op de mondiale markt
- Belang van niet-Westerse ideeën en technologieën voor de Rise of the West
Opkomst van de moderne staat
- Staat ontstond aan eind Middeleeuwen in Europa
- Tijdens de middeleeuwen; een religieuze (katholieke) en politieke feodale
hiërarchische orde domineerde
- Staatsvormingproces zowel een binnenlandse strijd van de monarch tegen de adel als
een buitenlandse strijd van de monarch tegen de Keizer en Rooms katholieke kerk
- Staatsvorming uiterst gewelddadig
- ‘war made states and states made war’
, - Door middel van belastingen en organiseren van een staand leger wisten monarchen
de macht te centraliseren
Vernietigde feodale systeem Europa
De Vrede van Westfalen, 1648, beëindigde de 30 en 80-jarige oorlog
- Erkende gelijkheid tussen Europese staten en bevestiging van hun soevereine status
- Norm territoriale integriteit en het niet-interveniëren in de binnenlandse
aangelegenheden van andere landen vindt hier haar oorsprong
Soevereiniteit definities (PowerPoint)
Wat is een staat?
- Een staat is in internationaal juridische zin gevormd als er sprake is van:
1. Een territorium
2. Een bevolking
3. Een effectief gezag
4. De capaciteit om betrekkingen aan te gaan
5. Erkenning?
Zie definities in BSO 2020, p. 549!!!!!
Staatsvorming altijd werk in uitvoering
Begrip ‘staat’ als ideaaltype (analytische vergelijkingsmaatstaf)
Failed/collapsed states kunnen gedefinieerd worden als staten waarin er geen sprake is van
‘stateness’ in de zin van een effectief binnenlands gezag en er sprake is van zwakke
instituties of zelfs van het ontbreken daarvan
Hoorcollege 3 – 14 september – Het realisme
‘Power as capability’
- Components are the size and quality of a state’s armed forces, its per capita wealth
and natural resources, the size of population
- Verklaart geen situaties waarin een staat met veel middelen een oorlog verliest tegen
een zwakkere tegenstander
- Gaat daarom over potential or latent power
‘Relational power’
- Capacity of a political unit to impose its will on another and to resist the attempts of
others to impose their will
- ‘Influence’ keyword, het verklaart waarom zwakkere tegenstanders (zwak in de zin
van minder capabilities) kunnen winnen van sterkere tegenstanders
- Verklaart de strategische voordelen van terroristen
‘Institutional power’
- Denk aan de wijze waarop niet-statelijke actoren zoals NGOs invloed uit kunnen
oefenen in internationale gouvermentele organisaties
‘Structural power’
- Gaat over de sociale verhoudingen in de internationale politiek, dus bijv. arm en rijk.
- Interpretatie van macht vooral gebruikt door zogenaamde kritische theorieën in de
internationale betrekkingen