Leesverslag De wetten
Thijs Ortmans V6b
1. Titelbeschrijving
Connie Palmen, De wetten. Uitgeverij: Prometheus Amsterdam, 1e druk
Januari 1991 (25e druk 1996).
2. Samenvatting van de inhoud
Hoofdstuk 1 de astroloog:
In de zomer ontmoet de hoofdpersonage Marie Deniet (dan 25 jaar) ,in een moderne
antiekwinkel in de Pijp in Amsterdam een man. Zij werkt hier op de vrijdagmiddagen.
Hij is een astroloog van in de vijftig en heet Miel van Eysden. Hij raadt in één keer haar
sterrenbeeld. “Boogschutter-Schorpioen”. Aan de hand daarvan leren ze elkaar kennen. De
astroloog geeft haar haar ‘kosmisch brandmerk’ waaraan hij aan de hand daarvan Maries
karakter uitdiept en haar kosmisch thema beschrijft. Ze raken bevriend. De astroloog
voorspelt haar dat ze Lucas Asbeek zal ontmoeten, elkaars kleren zouden scheuren en dat
Marie haar pluimen zou verliezen. Een belangrijke voorspelling die later in hoofdstukken VI
en VII duidelijk wordt.
Kort voordat de moeder van de astroloog naar het nieuwe appartement van haar zoon komt
kijken, vertelt hij Marie meer over zichzelf. Hij vertelt over zijn worsteling in het leven, zoals
hij dat ervaart, gezien vanuit een astrologisch perspectief, sterke waarde hechtend aan
symboliek en met name aan numerologie. Hij is ontevreden met zijn leven. “Het is mijn leven,
maar ik consumeer het niet.” zijn zijn woorden. Sterren en planeten vertellen over het leven
en bepalen het leven; hij gelooft dat de persoonlijkheid van de mensen vast staat. De
zoektocht naar de betekenis van het leven zoekt hij vaak in Frankrijk. De zoektocht van de
astroloog gaat ook over de liefde. Hij analyseert het kosmisch brandmerk van de mensen die
hij tegenkomt, in de hoop iemand te vinden waarbij het thema overeenkomt met dat van
hem. Hij zoekt een lotgeval.
De beschrijving van de astroloog door Marie is analytisch, uitgebreid en beschreven vanuit
een filosofisch inzicht.
In de herfst van 1983 vertrok de astroloog voorgoed naar Frankrijk, waarbij hij bij zijn keuze
gesteund werd door het nummer 33 dat hem al vanaf zijn jeugd achtervolgde en dat hij vond
op de lipstick die hij voor de deur van Marie zag liggen de dag dat hij afscheid van haar
kwam nemen.
Hoofdstuk 2 De epilepticus:
Marie Deniet beschrijft dat ze de kampus oploopt waar filosofiecolleges worden gegeven. Ze zal in de
grote collegezaal H211 hoorcolleges gaan volgen van prof De Waeterlinck over de hedendaagse
filosofie. Terwijl ze de kampus oploopt geeft Marie haar mening over de gebouwen, de mensen in
het algemeen en de filosofieleraren van tegenwoordig. Ze vertelt over de ontmoeting met Daniël
Daalmeyer, de epilepticus.
Later volgt ze een cursus waar ze bij de derde lezing, gegeven door meester Stefan Duden, naast
Daniël Daalmeyer zat. Hij verliet iets voor de pauze onder luid protest de collegezaal. Marie had
, Daniël Daalmeyer een pen geleend en wou hem aanspreken toen zij hem na de lezing voor zich zag
lopen. Marie wilde Daniël helpen toen hij een epileptische aanval had. Vanaf dat moment noemde hij
haar Theresa. Ze dronken gezellig iets in een café. In dit café vroeg Daniël of Maria een ziekte had.
Hierna probeerde hij haar te zoenen. Na dit uitje spraken ze af om die komende zondag bij Daniël
thuis te gaan eten.
De meester van de lezing, Stefan Duden, woonde met zijn vrouw Lisa ook in het voormalig pakhuis.
Daniël woont hier ook. Omdat Daniël nog niet thuis was, mocht Marie zolang bij Stefan en Lisa
wachten. Na 2 pizza’s gegeten te hebben liet Daniël zijn onderzoek zien over huidaandoeningen Dit
wilde ze niet.
Daniël vertelde over zijn vader-zoonrelatie. Zijn vader was psychiater en zijn ‘behandelend
geneesheer’. “De dichtende dokter”, zoals Daniël zelf zei. Hij beschreef hoe hij zijn vader ziet.
Daniël Daalmeyer is epilepticus en 32 jaar. Hij heeft sinds negen jaar epilepsie en praat enorm veel,
“…onafgebroken woordenstroom.” Hij zag zijn epilepsie als “…een kleine venijnige elf (die) op de
rand van (zijn) hypofyse zit en zich schaterend op de dijen slaat.” Hij is blij met zijn ziekte. Hij heeft
een opmerkelijk visie op ziektes van mensen. Hij brengt de ziekte in verband met de persoonlijkheid,
sterker nog: de ziekte is de oorzaak van de persoonlijkheid. Zijn stelling: “De ziekte blijkt steeds
onderuit gehaald te worden door iets dat hij juist nodig had om zijn meest kwetsbare plek te
beschermen. Hegels list van het leven is de blauwdruk van de biografie van de ziekte.”
In de laatste alinea van dit hoofdstuk (II) analyseert Marie Daniël Daalmeyer.
Hoofdstuk 3 De filosoof:
Dit hoofdstuk gaat verder waar we gebleven waren bij hoofdstuk 2. Bij de ontmoeting met Daniël
Daalmeyer.
Ze neemt vol verwachtingen plaats in de grote collegezaal H211, waar ze in het begin van hoofdstuk
II naartoe liep. Ze verheugde zich hierop omdat Daniël de professor een ‘mythe’ noemde.
De inleiding van het hoorcollege maakt indruk op Marie. Ze denkt het onbekende gevonden te
hebben waarnaar ze altijd (onbewust) gezocht heeft. Ze beschrijft dit in “ik zocht…meer is.” Tijdens
de pauze blijft ze zitten en observeert het gesprek dat Guido de Waeterlinck heeft met een aantal
oudere mensen waaronder twee ouderen mannen van ‘in de zeventig’.
In een terugblik legt Marie haar liefde voor de filosofie en de interesse voor sprekende gezichten van
oude mannen uit. Ze vertelt in de terugblik over haar maatschappijleraar van de middelbare school,
Marius, waarbij ze dit soort mannengezicht voor het eerst had “aangeraakt, gestreeld, misschien ook
liefgehad.” Ze beschrijft de relatie die ontstaat. Hij (48) en zij (17) kregen een band. Zij was liefdevol
voor hem, wat hij nodig had, omdat hij met de scheiding met zijn vrouw zat. Door hem is bij Marie
het verband tussen “eten en leven, eten en mannen, eten en liefde” ontstaan, doordat hij haar mee
uit eten nam en leerde drinken.
Marie komt uit “het Zuiden” Dit verklaart haar reactie (“Ik kon mijn ogen niet geloven.”) toen zij
hoorde dat Guido de Waeterlinck Vlaams sprak. Deze man kwam namelijk ook uit ‘het Zuiden’
(Vlaanderen) en had daarnaast ook zo’n soort mannengezicht als Marius had. Guido de Waeterlinck
doet Marie dus denken aan Marius en dus ook aan haar jeugd. Vandaar de reactie.
Marie probeert De Waeterlincks aandacht te trekken door telkens op de dezelfde plaats te gaan
zitten en door opvallende, vrouwelijkere kleren aan te trekken, zoals bijvoorbeeld een jurk wat ze
normaal nooit aantrekt, en door tijdens de pauze te blijven zitten. Dit houdt ze een heel jaar vol.
Het patroon verveelt haar dus wil ze in het nieuwe studiejaar Guido de Waeterlinck benaderen. Op
een dag wordt het hoorcollege in een andere collegezaal gegeven, waardoor ze door de andere
indeling bij het groepje oudere mensen zit en maakt ze er min of meer kennis mee.
