Hoofdstuk 1: Het geneesmiddel en zijn werking
Hoofdstuk 2: Antipsychotica en combinatie met sedativa (ter
ondersteuning)
Hoofdstuk 3: Medicatie voor angst- en stemmingsstoornissen
Hoofdstuk 4: Stemmingsstabilisatoren
Hoofdstuk 5: Middel- gerelateerde en verslavingsstoornissen
Hoofdstuk 6: Lichamelijk onderzoek en somatische anamnese
,Hoofdstuk 1: Het geneesmiddel en zijn werking
Basisbeginselen van de farmacotherapie kennen
Het lichaam heeft twee zenuwstelsels namelijk:
1. Het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg): dat onder invloed
van onze wil staat. Hiermee kun je bijvoorbeeld je spieren bewegen en
aansturen.
2. Het autonome zenuwstelsel: dat niet onder invloed is van onze wil. Dit is
zelfstandig en regelt automatisch bijna alle onbewuste functies en processen
in je lichaam, zoals ademhaling, hartslag, bloeddruk, energieproductie,
spijsvertering en stofwisseling.
Het autonome zenuwstelsel bestaat uit twee verschillende systemen:
het sympathische zenuwstelsel: Het sympathische zenuwstelsel gaat over
actie (fight, fright, flight).
het parasympatische zenuwstelsel: Gaat over rust en herstel.
Sympathische zenuwstelsel:
Dit kun je zien als een gaspedaal. Dit stelsel zorgt ervoor dat we kunnen overleven in
levensbedreigende situaties door te vechten, te vluchten of te presteren. De stof
die hierbij hoort is adrenaline. In deze fase stijgt je hartslag, bloeddruk,
ademsnelheid.
Parasympatische zenuwstelsel:
Dit kun je zien als een rempedaal of acculader. Dit stelsel is verantwoordelijk voor
herstel, reparatie, opbouw en rust. In deze fase daalt je hartslag, bloedddruk, krijgen
je spieren en organen voldoende bloed en zuurstof.
Bètablokkers blokkeren bijvoorbeeld de werking van het sympathische zenuwstelsel
(adrenaline antagonist). Er zijn ook veel stoornissen die gemedieerd worden door het
autonome zenuwstelsel.
Perifeer zenuwstelsel (onderdeel van het centrale
zenuwstelsel)
, De basisbeginselen van de farmacokinetiek
Farmacokinetiek = de beweging van een geneesmiddel door het lichaam of ook wel
wat het lichaam met het geneesmiddel doet.
Belangrijke fases in het lichaam:
Absorptie
Distributie
Metabolisme
Eliminatie
Farmacodynamiek = de farmacologische werking van geneesmiddelen of ook wel
wat het geneesmiddel doet met het lichaam. Zowel de gewenste als de ongewenste
effecten.
Absorptie
= het transport van een geneesmiddel van de plaats van toediening naar de
algemene circulatie. Ook wel de opname van werkzame stof in de bloedbaan.
Afhankelijk van o.a.:
Toedieningsroute
Eigenschappen van de stof (oplosbaarheid)
Maagdarminhoud: eten of nuchter
Interacties met andere geneesmiddelen
NB: kan anders zijn bij ouderen
F = de biologische beschikbaarheid.
= de fractie van de dosis die onveranderd de algemene circulatie bereikt.
De mate van absorptie is medebepalend voor de hoeveelheid F die beschikbaar is.
Dit geeft dus aan in hoeverre de toegediende stof de circulatie bereikt en dus ook
werkzaam is. Deze waarde is vooral handig om te weten hoe de dosering aangepast
moet worden wanneer gekozen wordt voor een andere toedieningsvorm.
I.V. medicatie is bijvoorbeeld F 1 (100%). De biologische beschikbaarheid is dan
volledig. Als IV toediening (F=100%) van 3 mg per dag wordt overgegaan naar orale
toediening (F=60 %) dan dient de dosering = 3 x (100/60) = 5 mg per dag te zijn.
Clozapine bijvoorbeeld bij injectie 100% maar tablet 50%.
First-pass effect
= het effect dat een deel van een oraal gegeven geneesmiddel verloren gaat door
metabolisatie in de darmwand en de lever. Dit deel bereikt niet de circulatie,
waardoor de biologische beschikbaarheid van het geneesmiddel minder is.
Maagdarmmucosa = het slijmvlies aan de binnenkant van het maag-darmkanaal en
is de eerste barrière voor oraal toegediende medicatie. Sommige medicatie kan het
maagdarmmucose irriteren of beschadigen.
Prodrugs = Stoffen die pas actief zijn na het first-pass-effect. Lis-dex pro drug er
wordt lis afgebroken.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper michellevdmeer96. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.