Samenvatting van kennisclip 1: anatomie en fysiologie van het spijsvertering. Hierin wordt het volgende behandeld: anatomie en fysiologie van de mond, oesophagus, maag, duodenum, pancreas, lever, galblaas, jejunum, ileum, colon, rectum en anus, voedingsmiddelen, voedingsstoffen, vitaminen en minera...
Kennisclip 1: Spijvertering (anatomie en fysiologie)
vrijdag 10 februari 2023 17:05
Spijsvertering/ 7 stappen
1. Mond
2. Oesophagus
3. Maag
4. Duodenum
5. Jejunum/ ileum
6. Colon
7. Rectum + anus
Mond
Functies:
- Door kauwen wordt voedsel klein gemaakt
- Door speeksel (amylase) koolhydraten afbreken tot suikers en bacteriedodend effect (lysozyme)
- Nodig voor het kauwproces: lippen, kaken en gebit, verhemelte, tong en speekselklieren
- Huig (uvula): tijdens het slikken sluit de huig de neusholte af, zodat er geen voedsel kan komen.
- Slikken: het strottenhoofd (larynx) beweegt tijdens het slikken omhoog en naar voren, waardoor het
strotklepje (epiglottis) de luchtpijn afsluit.
○ Als je je verslikt komt er toch een klein beetje voedsel of vocht in de luchtpijp terecht. Hierdoor ga je
hoesten.
Functies mondholte:
- Onderzoek van voedsel via tastzintuigen
○ Ze ontdekken wat voor soort voedsel er is binnengekomen, bv hard of zacht voedsel
- Mechanische bewerking door gebitselementen, tong en gehemelte
- Bevochtigen van het voedsel met slijm en speeksel
- Vertering door speekselenzymen
Functies tong:
- Mechanische bewerking
- Manipulatie om te helpen bij kauwen en slikken
○ Het voedsel richting de kiezen duwen of bij het slikken het eten achter in de mondholte duwen.
- Onderzoek van voedsel via tastzintuigen
Gebit -> verschil tussen melkgebit en volwassen gebit
Oesophagus
25 cm lange, gespierde buis die de mond met de maag verbindt. Speelt geen rol bij de spijsvertering maar
alleen transportfunctie. Dit doen ze door middel van peristaltiek.
- Peristaltiek = knijpende voortbeweging als gevolg van de gecoördineerde werking van lengte- en
kringspieren, waardoor het eten naar beneden wordt gebracht.
Maag
Functies:
- Tijdelijk opslag voedsel
○ De maag bepaald wanneer de voedsel doorgezet wordt verder naar het spijsverteringskanaal. Dit
gaat in kleine beetjes.
- Mechanische afbraak van voedsel
- Afbraak van chemische bindingen door zuren en enzymen
- Vorming van intrinsieke factor
○ Intrinsieke factor = een stof die nodig is voor opname van vitamine B12
Gastrine (hormoon):
- Verhoogt spiersamentrekkingen -> hierdoor maakt de maag bewegingen waardoor het maagzuur goed
door het voedsel wordt verspreid
- Stimuleert uitscheiding zoutzuur (HCl) -> speelt belangrijke rol in spijsvertering
- Regelt aanmaak pepsinogeen
○ Pepsinogeen wordt door HCl geactiveerd tot pepsine. Pepsine is een enzym dat eiwitmoleculen
opsplitst voor afbraak.
Lipase -> breekt vetcellen af. Dit gebeurt in een kleine hoeveelheid, de rest (het grootste deel) van het vet
wordt afgebroken in het duodenum.
Duodenum (twaalfvingerige darm)
Functies:
- Regelen van de frequentie van het legen van de maag
○ Dit gaan in kleine beetjes. Op het moment dat het duodenum weer klaar is om voedsel te
ontvangen zal er een seintje naar de maag gaan en wordt er een klein deel van het voedsel dat
aanwezig is naar het duodenum gestuurd
- Neutraliseren van maagsappen
○ Maagsappen zijn heel zuur. Als dit verder in het spijsverteringskanaal terecht komt kan dat de
darmwand aantasten. Dit moet dus geneutraliseerd worden.
- Afbreken en opnemen van voedingsstoffen
Hulporganen:
- In het duodenum komen afvoerbuizen van de lever (ductus hepticus) en alvleesklier (ductus
choledochus) uit. Zij produceren spijsverteringssappen (bicarbonaat) die via de papil van Vater in
duodenum terecht komen en daar meehelpen bij de afbraak van voedingsstoffen.
Pancreas
- Exocriene functie
○ 2 soorten cellen spelen een rol
▪ Ductaal cellen -> verantwoordelijk voor de aanmaak van bicarbonaat
▪ Acinaire cellen -> maken de enzymen: lipase, amylase en protease aan
- Endocriene functie -> aanmaken van hormonen
○ Eilandjes van Langerhans:
▪ a-cellen -> spelen rol in aanmaak glucagon
▪ b-cellen -> spelen rol in afgifte van insuline
Lever
Biomedisch Pagina 1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ghmtimmy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
