Gedrags- en opvoedingsproblemen
College/ literatuur week 1: jeugdzorg naar gemeente: agenda voor inhoudelijke
vernieuwing
College:
Ontwikkeling 1
We leven ongezonder, langer en worden zieker
Sinds 1950 ontwikkeling waarin we langer leven, maar worden ook sneller chronisch ziek.
Ontwikkeling 2
De zorg is en blijft een groeisector.
Jeugdzorg is nu bijna 10%.
We kunnen steeds meer, willen steeds meer, vragen steeds meer en bieden steeds
meer.
Ontwikkeling 3
Zorg is niet de oplossing voor alle gezondheidsvraagstukken.
Wat maakt gezondheid?
Zorg is niet alles, maar 20% van gezondheid
Sociaaleconomische factoren (40%)
Leefstijl (30%)
Fysieke factoren (10%)
Van de helft van de programma’s weten we niet of ze werken of niet.
- Doelmatig onbekend (50%)
- Waarschijnlijk gunstig (24%)
- Waarschijnlijk niet gunstig (5%)
- Gunstig (11%)
- Werkt niet of schadelijk (3%)
Percentage kinderen in achterstandswijken per provincie:
2012: 2011:
Groningen: 43,15% Groningen: 43,61%
Friesland: 36,40% Friesland: 37,20%
Drenthe: 35,32% Drenthe: 35,26%
Limburg: 26,55% Limburg: 26,09%
Overijssel: 22,11% Zuid-Holland: 21,76%
Percentage kinderen in achterstandswijken per gemeente:
2012: 2011:
Pekela: 100,00 Vlagtwedde: 100,00
Vlagtwedde: 92,65 Pekela: 99,96
Heerlen: 89,53 Heerlen: 89,47
Bellingwedde: 84,80 Dantumadiel: 84,32
Dantumadiel: 84,77 het Bildt: 84,23
Uitgaven aan de zorg in Nederland
De zorg kost +/- 92 miljard per jaar
De Nederlandse zorg is de op-een-na-duurste zorg ter wereld
De kosten stijgen nergens zo hard als in Nederland
De grootste kostenstijging is tussen 2005 en 2010 gebeurd en vond bij jongeren plaats
De 24-uurs zorg is ruimer en toegankelijker
Kostenstijging is niet houdbaar
Transformatie van zorg is gestoeld op:
, Tot stilstand brengen stijgende zorgkosten
Visie dat zorg zo dicht mogelijk bij burger georganiseerd moet worden
Pijlers onder visie:
- eigen kracht
- eigen verantwoordelijkheid en die voor je naaste
- participeren in de maatschappij
Gebiedsgericht denken (niet denken in doelgroepen, maar hoe verzorg je bewoners
van een gebied?)
Waarom stelselwijziging?
1. Weinig aandacht kwaliteit gewone opgroeien/opvoeden
2. Eerste lijn (de pedagogische huisarts) ontbreekt
3. Enorme toename gebruik gespecialiseerde zorg:
* jeugd- & opvoedhulp gemiddeld +/- 7,4% per jaar
* jeugd GGZ +/- 12,5% per jaar
* cluster 4 onderwijs +/- 17,5% per jaar
4. Versnippering in deelsectoren. Gevolg: complexe hulp aan gezinnen en
‘waterbedeffect’ (maatregelen in ongewenste situaties)
5. Weinig zicht op effectiviteit (en waar zicht is: kan beter)
Stelselwijziging:
Omslag (transformatie) naar meer preventie en eerdere ondersteuning
Uitgaan van eigen kracht van jeugdigen en ouders
Minder snel medicaliseren van problemen
Integrale aanpak met betere samenwerking rond gezinnen en (jeugd)hulp
Wat gaat er gebeuren?
1. Overheveling bestuurlijke en financiële verantwoordelijkheden jeugdzorg (transitie).
Maar lost niet alle problemen op, daarom ook:
2. Inhoudelijke vernieuwing van het stelsel (transformatie)
Ontwikkeling 4
Decentralisatie per 1 januari 2015
Meer met minder
1 kind, 1 plan
Instelling: zwaarder en korter; voor je hier terechtkomt moet er al veel gebeurd zijn
Thuis: breder en langer; meer energie steken in thuissituatie
3 NIVEAUS
1. Het gewone opvoeden, leren en opgroeien en ondersteuning vanuit maatschappelijke
en collectieve voorzieningen voor jeugdigen en hun ouders/verzorgers;
2. Het ondersteunen van opgroei- en opvoedvragen en/of problemen vanuit
laagdrempelige gemeentelijke basisvoorzieningen;
3. Meer intensieve of langdurige ondersteuning van het opgroeien en opvoeden
Verantwoordelijkheden gemeenten:
Versterken opvoedkundig klimaat in gezinnen, wijken en buurten en scholen versterken,
inclusief kinderopvang;
Voorzien in een voldoende passend aanbod van jeugdhulp
Advies geven over en bepalen en inzetten van de aangewezen vorm van jeugdhulp
Op toegankelijke wijze adviseren van professionals (consultatiefunctie)
Doelen van onderzoek bij RvdK
Compenseren van beperkingen in de zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie
Op eenvoudige wijze adviseren van jeugdigen met vragen
, Voorzien in toereikend aanbod van gecertificeerde instellingen die de maatregelen van
kinderbescherming en jeugdreclassering uitvoeren
Wat voor problemen?
Aanmeldingen BJZ: alle ernstige problemen/ gemeenten
Jeugdbescherming: jeugdige bedreigd, geen vrijwillige hulp
Jeugdreclassering: jeugdige delinquenten
Jeugd & opvoedhulp: opgroei- en opvoedproblemen
Jeugdzorg Plus: ernstig risico zelf of omgeving
J-GGZ: psychische en gedragsproblemen
J-VG: verstandelijke beperking, gedragsproblemen
Wat moeten gemeenten regelen?
Toegang tot herkenbare en laagdrempelige jeugdhulp
Toegang tot specialistische jeugdhulp
Gemeenten, huisartsen en zorgverzekeraars afspraken op landelijk en lokaal niveau
AMK en ASHG wordt AMHK (Veilig Thuis)
Uitgangspunten inhoudelijke vernieuwing
Ouders eerstverantwoordelijk; opvang/ school ook opvoedmilieu
Problemen effectief oplossen of draaglijk maken (in eigen omgeving, samenwerkend en
duurzaam)
Gespecialiseerde zorg blijft nodig; alleen exclusie als problematiek of veiligheid dat
vereist
Inhoudelijke vernieuwing van stelsel:
Alleen zaken doen met aanbieders die:
Zich voegen in stepped care arrangementen
Zich voegen naar 1 gezin, 1 plan
Werken met erkende middelen (keurmerk)
Werken met gecertificeerde professionals
Met prestatie-indicatoren resultaatcijfer:
* uitval (programma afgehandeld of niet?)
* probleemreductie (zijn problemen afgenomen?)
* clienttevredenheid
* doelrealisatie (zijn doelen gerealiseerd?)
Eerste Kamer heeft Transitie Autoriteit Jeugdzorg aangenomen om te kijken of het allemaal
werkt.
- Jaarlijks per begroting de 2e kamer informeren over kwaliteit en toegankelijkheid van
het jeugdhulpsysteem in relatie tot de financiële randvoorwaarden
- Meldpunt voor vragen, signalen en suggesties i.v.m. overheveling van de Jeugd GGZ
- Regeling voor een zachte landing van de Landelijk werkende Instellingen
Eerste evaluatie Jeugdwet (2018):