Samenvatting KTF toets.
KERN
Positieve gezondheid en concepten.
CanMEDS-rollen:
Het beroepsprofiel is de beschrijving van de karakteristieke kenmerken van een
maatschappelijke werkkring, waarvoor specifieke bekwaamheden en/of bevoegdheden
vereist zijn. Het beroepsprofiel is gebaseerd op de CanMEDS-systematiek. De CanMEDS-
systematiek wordt gebruikt om de verschillende rollen te beschrijven van zorgprofessionals.
De systematiek bestaat uit 1 centrale rol; de zorgverlener met vakinhoudelijke
competenties, en 6 rollen die daarmee samenhangen, deze 6 rollen samen vormen de
CanMEDS-rollen
1. Communicator; de verpleegkundige als communicator.
2. Samenwerkingspartner; de verpleegkundige als samenwerkingspartner.
3. Reflectieve professional (kennis en wetenschap); de verpleegkundige als reflectieve
professional die handelt naar de laatste stand van de wetenschap.
4. Gezondheidsbevorderaar (maatschappelijk handelen); de verpleegkundige als
gezondheidsbevorderaar.
5. Organisator; de verpleegkundige als organisator.
6. Professional en kwaliteitsbevorderaar; de verpleegkundige als professional en
kwaliteitsbevorderaar.
Positieve gezondheid: Het heeft 6 verschillende dimensies: lichaamsfuncties, zingeving,
mentaal welbevinden, kwaliteit van leven, meedoen, dagelijks functioneren. Positieve
gezondheid gaat niet alleen om de gezondheid maar ook om het welzijn van de mens. Hierbij
wordt er dan gekeken hoe je kunt leren om te gaan met bepaalde levensomstandigheden.
Daardoor kijk je positief naar bepaalde dingen.
1. Lichaamsfuncties: Ik voel me gezond en fit.
2. Zingeving: Ik heb vertrouwen in mijn eigen toekomst.
3. Mentaal welbevinden: Ik voel me vrolijk.
4. Kwaliteit van leven: Ik geniet van mijn leven.
5. Meedoen: Ik heb goed contact met andere mensen.
6. Dagelijks functioneren: Ik kan goed voor mezelf zorgen.
,Lichaamsfuncties: het gaat hier dan over je gezond voelen, bewegen, fitheid, mentaal
welbevinden; vrolijk zijn. Ook concentreren, om kunnen gaan met verandering.
Leefstijl en risicofactoren:
• Leefstijlfactoren: iemands levensstijl heeft invloed op zijn of haar gezondheid. Bij de
verpleegkunde kijk je hiernaar volgens BRAVO; Bewegen, Roken, Alcohol, Voeding en
Ontspanning (slaap en stress).
• Risicofactoren: Risicofactoren op hart- en vaatziekten; hoge bloeddruk, hoge
cholesterol, roken, te weinig beweging, overgewicht, voeding en stress.
Holistische zorg: Er wordt gekeken naar de mens als geheel. De mens komt tot stand door
een fysiek lichaam, de geest, de ziel, omgeving en emoties. Bij holistische zorg wordt
gekeken naar al deze aspecten samen. De holistische zorg bestaat uit 3 aspecten; fysieke,
psychische en sociaal. Het tegenovergestelde hiervan is dualitisch; je kijkt dan naar 2
dezelfde of 2 tegenover elkaar staande factoren.
Zelfmanagement:
Zelfmanagement sluit aan op het concept van gezondheid als het vermogen om je aan te
passen en je eigen regie te voeren bij de sociale, mentale en fysieke uitdagingen van het
leven.
Het gaat niet om het bereiken of handhaven van een ideale toestand, maar om een herstel
van vitaliteit, functioneren en participeren van mensen. Het concept zelfmanagement
benadrukt de dynamiek, de kracht en de regie van mensen.
Zelfredzaamheid: Jezelf kunnen redden. Zelfredzaamheid is het vermogen van mensen om
zichzelf te redden op alle levensterreinen met zo min mogelijk professionele ondersteuning
,en zorg. (Met als voorbeeld bij ouderen, zelf eten kunnen koken of dagelijkse lichamelijke
verzorging.)
Kwaliteit van leven: Het zegt iets over hoe een persoon zijn of haar lichamelijke, psychische
en sociale functioneren ervaart. Het kan daarnaast ook objectieve aspecten betreffen,
bijvoorbeeld als het gaat om beperkingen als gevolg van ziekte. Ook gezondheid, veiligheid,
voldoende inkomen, het hebben van werk, het niet afhankelijk zijn van een uitkering, de
huishoudensituatie en vele andere zijn van belang.
Leefstijl en risicofactoren.
Verslaving: betekent dat je niet meer zonder een bepaald genotsmiddel kunt. Je weet dat
het slecht is, maar toch ga je door met consumeren. Het 'willen' drinken, verandert in
'moeten' drinken. Verslaving is een hersenziekte, waarbij de één gevoeliger is voor
genotsmiddelen dan de ander.
• Oorzaken:
- Erfelijkheid. Uit onderzoek blijkt dat verslavingen in bepaalde families vaker
voorkomen dan in andere. ...
- Omgeving. Hoe is iemand opgevoed? ...
- Psychische problemen. Als iemand stress ervaart, is hij kwetsbaarder voor
een verslaving.
- Type middel.
• Gevolgen:
- Lichamelijke problemen zoals verminderd denkvermogen of concentratiestoornissen.
- Psychische problemen zoals angst, paniek en psychotische stoornissen.
- Vermoeidheid, pijn en honger vaak minder snel op. Dit kan het lichaam uitputten.
Mogelijke gevolgen zijn gewichtsverlies, oververmoeidheid, hoofdpijn en
toegenomen vatbaarheid voor infectieziekten.
Overgewicht: Overgewicht is een overschrijding van het normale vetgehalte van het lichaam
die de gezondheid kan beïnvloeden. Obesitas is een ernstige mate van overgewicht.
• Oorzaken:
- Te weinig beweging.
- Ongezond voedingspatroon (niet ontbijten, veel ongezonde tussendoortjes, veel
frisdrank, veel suiker, en veel verzadigde vetten)
- Erfelijke aanleg.
- Een te hoog gewicht van moeder tijdens de zwangerschap.
- Roken tijdens de zwangerschap.
- Een te laag of te hoog geboortegewicht.
• Gevolgen:
, - Een verhoogd risico op blijvend overgewicht, verhoogde bloeddruk, een te hoog
cholesterolgehalte, diabetes type 2, hart- en vaatziekten, knie- en heupartrose,
rugklachten, jicht, slaapproblemen, aantasting van de lever en sommige vormen van
kanker.
Voeding: Dat wat we eten en drinken. Uit dit eten en drinken wordt de nodige energie
gehaald dat nodig is om goed te kunnen functioneren. Koolhydraten wordt gezien als één
van de belangrijkste voedingsstoffen en daarnaast als een belangrijke energiebron. Je
lichaam haalt bouwstoffen uit voeding en drinken. Als je gezond eet, krijg je voedingsstoffen
die je nodig hebt om te groeien. Gezonde voedingsstoffen voorkomen ook dat je bepaalde
ziektes krijgt, zoals suikerziekte. Daarnaast blijf je door gezonde voeding makkelijker op een
gezond gewicht. De 6 voedingsstoffen zijn; koolhydraten, vetten, eiwitten, vitaminen,
mineralen en water.
Opvoeding en hechting:
Opvoeding: houdt in dat ouders hun kind begeleiden bij de ontwikkeling tot iemand die
zelfstandig kan meedoen aan de samenleving. Dit doen ouders door: Het bieden van een
verzorgende en beschermende omgeving. Er zijn verschillende opvoedingsstijlen:
- Permissief: kinderen mogen meebeslissen. Je gaat met je kind veel in gesprek en
overleggen. Democratische stijl, samen beslissen.
- Autoritair: ouders hun wil is wet, kind later moeite met zelfstandig zijn en
zelfstandige keuzes maken. Straf wanneer kind iets niet doet.
- Autoritatief: meer sturing, wel op warmere genegen manier dan autoriteit. Ouders
bepalen veel, maar wel genegenheid. Iets meer democratie maar wel strakke
grenzen en regels.
- Laissez faire: de wil van het kind volgen, kind moet het zelf weten. Richting de
verwaarlozing.
De hechtingstheorie: gaat ervan uit dat onze behoefte om ons met een ander te verbinden, in
onze genen zit en zelfs al in de baarmoeder ontstaat. Hechting staat dus voor (een gevoel van)
veiligheid en verklaart bijvoorbeeld waarom een klein kind in paniek raakt als het zijn moeder
kwijt is. We zijn allemaal gehecht en hebben behoefte aan verbinding, alleen de manier
waarop en de mate waarin we gehecht zijn, verschilt.
• Hechtingsstijlen
Hoe we ons hechten wordt hoofdzakelijk in onze baby- en peutertijd bepaald. Het is
afhankelijk van hoe er in het prille begin voor ons is gezorgd, of onze ouders of
verzorgers gevoelig waren voor onze behoeften en er adequaat op reageerden of juist
emotioneel afwezig en onberekenbaar waren. Veilige hechting, vermijdende hechting,
ambivalente hechting en de gedesoriënteerde hechting.
- Veilige hechting
Als je ouders sensitief en beschikbaar waren en adequaat reageerden op de signalen
die je als baby of peuter gaf, dan zou je een veilige hechtingsstijl moeten hebben. Een
veilige hechting betekent dat je je, ook als volwassene, prettig voelt bij intimiteit. Je
