Biologie samenvatting Hoofdstuk 3&4
§3.1
Voedsel bederf
Bij probleem met voeding lijken er drie verontreinigen een rol te spelen.
- Fysische (met glas of plastic)
- Chemische (micro organisme)
- Biologische (hoeveelheid hormonen of gifstoffen
Risico’s van besmet voedsel
Ongewenste bacteriën en schimmels in het voedsel kunnen je een voedselinfectie geven. De
bacteriën en schimmels kunnen ook toxinen (giftige afvalstoffen) afgeven die je ziek maken. Je hebt
dan last van een voedselvergiftiging.
Voortplanting bacteriën en schimmels
Bacteriën vermeerderen zich door deling, onder gunstige omstandigheden kan deze deling wel 22 tot
3x per uur plaatsvinden, er ontstaat een kolonie van bacteriën. Ze hebben allemaal het zelfde DNA,
het zijn klonen van elkaar. Bij voedselgebrek vormen bacteriën grote aantallen sporen.
Schimmels groeien op in hun voedsel. Ze verteren het voedsel extracellulair (buiten de cel). Dat
levert een pluizig geheel op, dat heet schimmelpluis of mycelium.
Naast ongeslachtelijke voortplanting is er ook geslachtelijke voorplanting. Die zorgt voor variatie in
eigenschappen.
Schimmels en bacteriën
Schimmelcellen zijn met een lichtmicroscoop goed waar te nemen, laborant herkent schimmelsoort
aan: vorm van mycelium, vorm van sporendragers en kleur van de sporen
Bacteriën opsporen is lastiger, door ze te kweken op agarplaten met speciale steriele
voedingsbodem, bacteriën delen tot kolonies die je met blote oog kunt zien. Laborant herkent
bacteriesoort aan: de kleur, de vorm en de glans van een kolonie.
Bacterie kan je ook herkennen aan hun DNA.
Virussen en voedsel
Virussen bederven ons voedsel niet, maar vormen wel een grote aanslag op onze gezondheid.
Virussen bezitten niet alle levenskenmerken. Virussen bestaan niet uit cellen maar uit stukjes erfelijk
materiaal omgeven door een eiwitmantel. Virussen delen zich door een gastheercel
Hygiëne
Kortom was je handen goed
§3.2
Voedselbederf voorkomen
Bewaar het goed afgesloten en kijk naar die stink houdbaarheidsdatum XOXO <3
Voedselconservering
- Luchtsamenstelling beïnvloeden, bijv. vacuüm verpakken
- Vriesdrogen ,drogen bij een lage temperatuur, ofterwijl pleur het in de vriezer
- Veel suiker of zout toevoegen, door de hoge concentraties sterven de bacteriën en
schimmels, vet zielig.
- Conserveringsmiddelen gebruiken, het zuur verhinderd de ontwikkeling van bacteriën
- Temperatuur behandeling toepassen (let ff goed op dits belangerijk)
, - pasteuriseren, verhitten bij 70℃, bacteriesporen overleven dit.
- steriliseren, verhitten bij 120℃, dit dood alle overbodige bacteriën.
- UHT-Technologie, 140C verhit heel kort maar heel krachtig, dus voedsel blijft lekker maar
alle bacteriën zijn weg
- Doorstralen, doorstralen met gammastraling, een nieuwe besmetting is dan afgesloten.
§ 3.3
Transport door het celmembraan
Bij alle cellen is de buitenste laag, het celmembraan, opgebouwd uit een dubbele laag moleculen
fosfolipiden met eiwitten. In de membranen vormen verschillende eiwitten transportkanaaltjes voor
stoffen die niet vetachtig zijn. Transport dat via deze kanaaltjes plaast vind heet (let op! Moeilijk
woord :”() gefaciliteerd transport. O2 en CO2 kunnen zonder eiwitkanaaltje ongehinderd door het
celmembraan heen. Dat is diffussie. Diffussie kost géén energie, het is passief transport.
Bij diffussie via een membraan is er een netto-transport van een hoge naar een lage concentratie.
Watertransport
Watermoleculen gaan ook via een soort eiwitkanaaltjes, zogenaamde “waterkanaaltjes” de cel in en
uit. (net zoals criminelen). Deze diffusie van water moleculen door een membraan heen heet
osmose.
Energietransport
Als het de cel geen energie kost heet dit passief transport
Als het wel energie kost dan heet dit actief transport
Membraantransport van grote deeltjes
Sommige deeltjes zijn te groot voor de transportkanaaltjes. De cel gebuikt dan een deel van het
celmembraan als verpakking. Dat heet endocytose (van buiten naar binnen Als het molecuul deeltjes
bevat die de cel gaat verteren, dan heet het transportblaasje een voedselvacuole. Als de stoffen van
binnen de cel naar buiten gaan heet dit exocytose.
Ey dit staat gwn uitgelegd op blz 100 ^
§3.4
Geen idee heo ik dit moet samenvatten.. je moet zelf maar ff naar die zwarte woordjes kijken ;)
§3.5
Het gebruik van micro-organisme bij de voedselbereiding heet klassieke biotechnologie. Moderne
biotechnologie voegt aan het DNA van een organisme een DNA-code toe, afkomstig van een
organisme uit een andere soort. Door genetische modificatie krijgt het organisme nieuwe
eigenschappen. Dit gewijzigde DNA heet recombinant-DNA, het organisme met toegevoegde DNA is
een transgeen organisme.
Recombinant-DNA-techniek is rete ingewikeld en hoere duur.