Samenvatting van alle (college)stof van semantiek.
Hoofdstuk 1 tot en met 8
met uitzondering van:
- 6.3.3
- 7.2.3
- 7.2.4
- 8.3
1
,Hoofdstuk 1
Propositie is een combinatie van concepten die een bewering vormt.
Extensie = de dingen in de wereld waarnaar wordt verwezen
Intentie = de definitie op basis waarvan je beoordeelt waarnaar verwezen wordt
Bijvoorbeeld: de extensie ‘Mark Rutte’, kent de intentie ‘de persoon die de belangrijkste post
heeft in de Nederlandse regering’. Als er een nieuwe minister-president komt, dan verandert de
extensie, maar de intentie niet.
Er zijn verschillende soorten betekenissen die we aan woorden kunnen toekennen:
● conceptueel = betekenis in je hoofd; verzamelde concepten
○ vb. “de kinderen zijn aan het spelen”
○ 3 concepten: kinderen + spelen + gaande zijn
● referentieel = verwijzen met woorden en zinnen naar entiteiten of gebeurtenissen in de
werkelijkheid → de denotatie van de taaluiting.
○ is een verzameling; ‘kinderen’ staat voor ‘alle kinderen’
● uitingsbetekenis = hetgeen wat wordt gezegd.
○ uiting = jouw kind heeft mij daarnet geslagen
○ uitingsbetekenis = kind X heeft persoon Y geslagen op tijdstip T.
● communicatieve betekenis = wat de spreker wil bereiken met de uiting
○ in bovenstaand geval: spreek je kind eens aan.
● expressieve betekenis = uitgedrukte gevoelens, attitudes of waardeoordelen; niet
objectief of descriptief, maar subjectief.
○ interjecties: ouw, verdorie, jakkes
○ bijwoorden van attitude: gelukkig ging de les door
○ vloeken en scheldwoorden
● sociale betekenis = sociale relatie of handeling die wordt geïmpliceerd door de
taaluiting, vaak subjectief.
○ het verschil tussen U en je, tussen alsjeblieft en alstublieft,
○ formeel register en informeel register.
● lexicale betekenis = inhoudswoorden die verwijzen naar aspecten in de wereld.
● grammaticale betekenis = functiewoorden (gesloten categorie t.o.v. open lexicaal)
2
, ● onderscheid tussen grammaticaal en lexicaal is niet alleen relevant voor losse woorden!
○ idiomen: tegen de lamp lopen versus tegen een lamp lopen
○ syntactische constructie: aan het x’en zijn heeft een grammaticale betekenis
Hoofdstuk 2
De betekenisstructuur van woorden / relatie tussen woordvorm en woordbetekenis is grotendeels
arbitrair. Er zijn verschillende soorten vorm-betekenisrelaties:
1. Monosemie = één vorm en één betekenis
2. Polysemie = één vorm, twee verwante betekenissen
metonymie: betekenisverwantschap is gebaseerd op een
relatie van nabijheid of contact (aangrenzendheid).
metaforie: betekenissen van een woord zijn verwant op
grond van gelijkenis/figuurlijkheid.
voorbeeld: kurk (materiaal) (dop die van kurk is gemaakt)
3. Homonymie = één vorm, twee niet-verwante betekenissen
vb. de bank (zitplek/financiële instelling)
Homonymie en polysemie zorgen voor ambiguïteit: één woord beeldt twee betekenissen uit.
4. Synonymie = twee vormen met één betekenis
vb. ‘reeds’ en ‘al’
5. Samenstelling/afleiding = twee verwante vormen met twee
niet-verwante betekenissen.
vb. ‘fietsenwiel’/ ‘fiets’
6. Homofonie = twee verwante vormen met twee niet-verwante
betekenissen.
vb. ‘hart’ en ‘hard’, of ‘kruid’ en ‘kruit’
7. Antonymie/hyponymie/meronymie = Twee niet-verwante
vormen met twee verwante betekenissen
vb. groot/klein
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ayaahlalouch. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,39. Je zit daarna nergens aan vast.