Samenvatting
Samenvatting biologie 6 vwo; gaswisseling en uitscheiding & afweersysteem
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting biologie 6 vwo --> gaswisseling en uitscheiding & afweersysteem
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
BIOLOGIE SAMENVATTING GASWISSELING EN UITSCHEIDINGBasisstof 1: Gaswisseling
Gaswisseling = lichaam neemt gassen op en geeft gassen af aan de lucht.
De neusholte is bekleed met neusslijmvlies. De
neusharen houden grote ingeademde
stofdeeltjes tegen. De kleine stofdeeltjes en
ziekteverwekkers blijven aan het slijm kleven.
D.m.v. bewegingen van de trilharen wordt het
slijm naar de keelholte gebracht, waar het
samen met het speeksel wordt doorgeslikt. Het
reukzintuig keurt binnenstromende lucht goed,
waarna het vervolgens door slijm vochtig wordt
gemaakt en het bloed verwarmt het slijm.
De luchtpijp is met vertakking (bronchiën) verbonden met de longen. De bronchiën vertakken zich
in bronchiolen, steeds kleinere zijtakjes. Het spierweefsel in de wand van de bronchiolen wordt
beïnvloed door het autonome zenuwstelsel en hormonen. Onder invloed van het
orthosympatische deel van het autonome zenuwstelsel en van het hormoon adrenaline verwijden
de bronchiale zich. Dit is van invloed op de hoeveelheid lucht die per ademhaling wordt in-en
uitgeademd. De binnenwand van de luchtpijp, de bronchiën en de bronchiolen is bekleed met
slijmvlies, De buitenste laag van dit slijmvlies bestal uit trilhaarepitheel, wanneer dit wordt
geprikkeld ga je hoesten. Aan het uiteinde van de jnste bronchiolen bevinden zich de
longblaasjes. Deze zijn maar één cellaag dik en omringd met
bloedvaten —> de longhaarvaten. In de longblaajes bevindt zich
vocht —> alveolair vocht.
Di usie is o.a. afhankelijk van difussieopp., difussieafstand en het
concentratie- of drukverschil. Dit is ook wel vastgelegd in de Wet
van Fick:
Een hemoglobinemolecuul bestaat uit het grote eiwit globine en vier heemgroepen, die elk een
ijzeratoom bevatten. Elk ijzeratoom is in staat een zuurstofmolecuul te binden, hierdoor ontstaat
oxyhemoglobine. Dit kan worden weergeven in de volgende evenwichtsreactie:
• Lage O2 concentratie —> evenwicht links
• Hoge O2 concentratie —> evenwicht rechts
Als alle hemoglobine is omgezet in oxyhemoglobine, noem je de hemoglobine verzadigd.
Hemoglobine geeft een donkerrode kleur aan het blad en oxyhemoglobine geeft een lichtrode
kleur aan het bloed. In een omgeving met een lage O2-concentratie geldt het volgende:
HbO2 —> Hb + O2. (Voor spieren bijvoorbeeld, want zuurstofverzoening)
ff fi
, Door opname van veel CO2 daalt de pH-waarde van het bloed. Bovenstaand evenwicht zal dan
naar links verschuiven, waardoor meer O2-moleculen vrijkomen. Ook bij een hogere temperatuur
komt er meer O2 vrij (Binas 83D).
Samengevat:
In de weefsels wordt O2 verbruikt, de pO2 in het bloedplasma daalt hierdoor. In het kader van
zuurstofverzoening gaat hemoglobine O2 loslaten. Naarmate de inspanning toeneemt, zal ook de
pCO2 en de temperatuur toenemen. Hierdoor wordt de a niteit van O2 voor hemoglobine nog
kleiner en gaat hemoglobine nog meer O2 loslaten.
Basisstof 2: Longventilatie
Longventilatie = constant verversen van de lucht om pO2 en pCO2 constant te houden.
Elke long is omgeven door 2 vliezen:
1. Longvlies —> ligt tegen longen aan en is er mee vergroeid.
2. Borstvlies —> vergroeid met ribben, binnenste tussenribspieren en middenrif.
In de interpleurale ruimte, de ruimte tussen longvlies en borstvlies, zit alleen ene dunnen laag
vloeistof en geen lucht. Door het dunne laagje vloeistof kunnen longvlies en borstvlies niet van
elkaar af gaan, maar wel ten opzichte van elkaar schuiven. Het longweefsel is elastisch en
verkeert in een ‘uitgerekte toestand. Hierdoor heerst er in de interpleurale ruimte een druk die
lager is dan de druk van de buitenlucht.
• Rib ademhaling —> ribben + borstbeen bewegen
• Middenrifademhaling —> middenrif beweegt
Wanneer een gezond mens ademhalt, vindt dit tegelijkertijd plaats.
Borstademhaling inademden: —> uitademen = alles andersom.
1. Tussenribspieren trekken samen
2. Ribben en borstbeen omhoog
3. Borstholte wordt groter
4. Druk longen wordt kleiner dan de buitenlucht
5. Hierdoor wordt lucht van buiten de longen ingezogen.
Buikademhaling inademen: —> uitademen = alles andersom.
1. Middenrifspieren trekken samen
2. Middenrif gaat omlaag
3. Borstholte wordt groter
4. Longen worden groter
5. Lucht stroomt longen in
Beweging Energie
Rustig inademen Actief
Rustig uitademen Passief
Diep in- en uitademen Actief
Diep inademen: spieren in de hals trekken samen (samen met tussenrib- en middenrifspieren)
Diep uitademen: binnenste tussenrib- en buikspieren trekken samen.
ffi
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FemkeKooij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 55628 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen