1.4 Onrust na de oorlog
Het einde van de oorlog
April 1917 → Amerika sloot zich aan bij geallieerden.
Eind 1917 → Rusland trok zich terug van de Eerste Wereldoorlog.
Maart 1918 → Ru sloot vredesverdrag met Du. → Du verloor nog steeds. → EN
hinderden de bevoorrading van Du door de Du havens te blokkeren.
Voorjaar 1918 → Eerste VS soldaten vochten in EU.
11 november 1918 → Duitse regering en de geallieerden sloten wapenstilstand.
28 juni 1919 → Verdrag van Versailles. → officieel einde Eerste Wereldoorlog.
Belangrijkste bepalingen uit het verdrag:
- Duitsland was hoofdschuldige.
- Duitsland moest de oorlogsschade vergoeden via herstelbetalingen.
- Duitsland moest Elzas-Lotharingen afstaan aan Frankrijk en andere gebieden aan
België, Tsjecho-Slowakije en Polen. Ook kolonies opgeven.
- Duitsland moest dienstplicht afschaffen. Alleen klein beroepsleger.
- Het Rijnland, was verboden terrein voor Duitse soldaten.
Republiek van Weimar
Vlak voor het einde van de oorlog was Wilhelm II afgetreden. → Nadat in oktober
1918 matrozen en arbeiders in opstand waren gekomen.
Nieuwe regering → maakte Duitsland democratisch → Republiek van Weimar →
Waar de grondwet is aangenomen.
Regering kreeg grote politieke en economische problemen.
Januari 1919 → Duits communisten onder leiding van Karl Liebknecht en Rosa
Luxemburg probeerde met geweld de macht over te nemen. → Alleen met
behulp van leger kon de regering deze ‘Spartacusopstand’ neerslaan. → Korte
tijd daarna probeerde militairen en conservatieve politici een staatsgreep te
plegen. → Arbeiders verhinderden dat.
Nationalisten en conservatieve politici→ Gaven Duitse regering schuld van verlies
WW1.
Dolkstootlegende → linkse revolutionairen het land met hun opstand verzwakt.
Na troon afstoting keizer → Regering → legerleiding opdracht gegeven stoppen
met oorlog. → Verantwoordelijkheid van de Duitse nederlaag afschuiven op
sociaaldemocraten.
Duitsers voelde zich vernederd → door verdrag van Versailles
Regering economische problemen → herstelbetalingen
1923 → Du kon herstelbetalingen niet meer betalen → Fa en Be stuurden soldaten
naar Ruhrgebied → belangrijkste industriegebied van Du → om betalingen in
natura op te halen. → Du arbeiders staken →regering steunde → betaalde lonen
door → gevolg: enorme inflatie.
Augustus 1924 → VS kwam met Dawesplan→ zorgde voor VS leningen → maakte
einde aan bezetting Ruhrgebied.
Onrust in de rest van Europa
Na WW1 → veel regeringen → economische, politieke en sociale problemen. →
veel mensen weinig vertrouwen in de bestaande politieke partijen.
, Oktober 1917 Ru → communisten konden aan de macht komen →vooral boeren,
arbeiders en soldaten steunde → communisme. → ook in andere landen
probeerde communisten aan de macht te komen → veel mensen teleurgesteld in
verdrag van Versailles.
Italianen → minder gebiedswinst dan verwacht en economisch slecht → veel
mensen sloten zich aan bij fascist → Benito Mussolini.
1922 → Mussolini greep de macht → Italië was een fascistisch land.
1933 → Du volgde toen fascist Adolf Hitler aan de macht kwam.
1.5 De economische wereldcrisis
De roerige jaren 20
vanaf 1924 → Economie in Duitsland beter .
1919 → Volkenbond opgericht → Du mocht hierbij vanaf 1924.
Duitse markt stabiliseerde en welvaart nam toe.
Consumptiemaatschappij → Du werd dit net als de VS in jaren 20. → door
massaproductie waren veel producten goedkoper geworden en steeds meer
mensen konden luxere spullen gebruiken.→In VS langzamerhand normaal
geworden om voor spullen leningen af te sluiten.
In VS bemoeide overheid zich weinig met de economie → Vrijemarkteconomie →
de wet van vraag en aanbod bepaalt wat fabrikanten produceren wat de
consumenten kopen en wat de prijs van de producten is.
Kapitalisme → winst maken → bedrijven proberen goedkoper te produceren.
De economie stort in
1929 → Ontstaan economische crisis Du. → Niet begonnen in Du maar in VS.
Tot 1929 → Amerikanen hadden volop vertrouwen in hun economie.
Halverwege 1929 → Verkoop van auto’s en luxe producten achteruit. →
Aandelenkoersen daalden → ontstaan paniek.
Eind oktober 1929 → Grootste aandelenbeurs ter wereld, bood meer dan 16
miljoen aandelen op 1 dag aan. → daling koersen → ontstaan beurskrach →
Belangrijke oorzaak= problemen in de landbouw. → Tijdens WW1 veel boeren
geld geleend om bedrijf uit te breiden. → jaren 20, landbouwproducten daalden
→ boeren en banken in de problemen.
Beurscrash problemen:
- Mensen die met geleend geld aandelen hadden gekocht.
- Banken die geld aan hen hadden uitgeleend. → Banken gingen failliet.
- Amerikanen kochten veel minder producten → fabrikanten konden hun
producten niet kwijt → gingen failliet → meer werkloosheid.
Amerikaanse regering onder leiding van president Herbert Hoover was niet van
plan iets de toen tegen de economische crisis. → De problemen zouden wel
vanzelf oplossen in een vrijemarkteconomie → dit gebeurde niet.
1932 → Franklin Delano Roosevelt werd president en veranderde het beleid. →
New Deal.
Wereldwijde crisis
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irinagoosens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.