Samenvatting uit het boek Feniks van de historische context 'China', voor het examenjaar 2023. Samengevoegd met belangrijke informatie uit aantekeningen uit de les.
CHINA
1842-2001
1. Waardoor verloor China zijn positie als regionale grootmacht (1848-1911)?
2. Waardoor ontstond de Volksrepubliek China (1912-1949)?
3. Waardoor heeft de volksrepubliek zich kunnen ontwikkelen tot een grootmacht (1949-2001)?
1. CHINA EN HET MODERN IMPERIALISME
Vanaf de zeventiende eeuw werd China bestuurd door keizers van de Qing-dynastie. Het keizerlijke
gezag was gebaseerd op het confucianisme: de keizer is door de Hemel aangewezen. Volgens de
filosofie moest men eerbied hebben voor de hiërarchische ordening van de samenleving. Een groep
ambtenaren, mandarijnen, ondersteunde de keizer. Boeren hadden in China nauwelijks rechten en
veel plichten. IN DE NEGENTIENDE EEUW VERZWAKTE DE MACHTSPOSITIE VAN DE
QING-DYNASTIE DOOR CORRUPTIE, HONGERSNODEN, POLITIEKE
ONGEHOORZAAMHEID EN HET MODERN IMPERIALISME.
Westerse mogendheden probeerden in China hun positie te versterken. Het keizerlijk hof beperkte de
mogelijkheden voor westerlingen om in China handel te drijven. China toonde nauwelijks interesse in
westerse handelswaar. Dit komt voort uit het sinocentrisme: het sterke Chinese superioriteitsgevoel.
Rond 1820 betreden de Britten de Chinese markt met opium. Ze smokkelden via Kanton enorme
hoeveelheden van deze drugs het land binnen. Door de massale verslaafdheid van de bevolking
raakte de Chinese samenleving totaal ontwricht. In 1839 greep de keizer in: twintigduizend kisten
opium werden in beslag genomen. DE BRITTEN REAGEERDEN HIEROP DOOR
OORLOGSSCHEPEN NAAR DE CHINESE KUST TE STUREN, MET DE EERSTE
OPIUMOORLOG TOT GEVOLG, DIE DE BRITTEN MAKKELIJK WONNEN.
HET VERDRAG VAN NANKING KAN WORDEN BESCHOUWD ALS ÉÉN VAN DE EERSTE
ONGELIJKE VERDRAGEN: China moest een schadevergoeding betalen, vijf van de havens
moesten worden opengesteld voor Britse handelaren en Hongkong werd een Britse kroonkolonie. Ook
Frankrijk, de VS en Rusland probeerden hun invloed in China te vergroten. De Chinese regering
verloor steeds meer zeggenschap over haar grondgebied. Buitenlanders vielen niet onder de Chinese
wetgeving en rechtspraak, maar konden door eigen rechtbanken op Chinees grondgebied worden
berecht, dit heet extraterritorialiteit. IN 1856 BRAK DE TWEEDE OPIUMOORLOG UIT, toen
China zich verzette tegen de nieuwe Britse economische eisen en China verloor nogmaals. In 1894
kwam het tot een oorlog tussen China en Japan, omdat Japan zijn macht naar Korea probeerde uit te
breiden en China Korea beschouwde tot haar invloedssfeer. China verloor en Japan eist
schadevergoedingen, invloed in Korea en de mogelijkheid om Japanse industrie op Chinees
grondgebied te vestigen.
De macht van de keizer werd door de Ongelijke verdragen ondermijnd. Binnenlands verzet tegen het
falende gezag nam toe. TUSSEN 1851 EN 1868 WERD DE CHINESE OVERHEID
GECONFRONTEERD MET TWEE GROTE VOLKSOPSTANDEN.
- de Taipingopstand: onder leiding van de mandarijn Hong probeerden rebellen een revolutie te
ontketenen tegen de keizer.
- De Nianopstand: boeren kwamen in opstand omdat de overheid niet genoeg maatregelen had
genomen tegen hongersnood, na een overstroming van de Gele Rivier.
Met buitenlandse militaire steun werden de opstanden neergeslagen. De ontevredenheid onder de
bevolking en de opmars van de imperialistische mogendheden deed sommige Chinezen beseffen dat
moderniseringen noodzakelijk waren, ZO ONTSTOND DE ZELFVERSTERKINGSBEWEGING.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 151317. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
