Samenvatting
Samenvatting Nectar biologie 5 havo hoofdstuk 14
Samenvatting biologie 5 havo hoofdstuk 14. Er wordt gebruik gemaakt van afbeeldingen uit het boek. Ook wordt er aan het einde van de samenvatting naar de Binas verwezen.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Biologie Hoofdstuk 14Paragraaf 1
Spieren: basis
Spieren kunnen alleen actief verkorten, niet verlengen. Om een spier te verlengen werken spieren
samen in paren. Spieren die in paren samenwerken en een tegengestelde beweging veroorzaken,
noem je antagonisten.
Bijvoorbeeld: trekt de buigspier van je arm samen, dan verlengt de buigspier
Spiervezels: in de lengterichting met elkaar vergroeide spiercellen opgebouwd uit spierfibrillen.
Spierfibrillen: organellen in spiercellen en spiervezels, opgebouwd uit lange ketens van de
eiwitmoleculen actine en myosine. (schuiven actine ne myosine in elkaar, dan verkorten de
spierfibrillen. Verkorte spierfibrillen samentrekken van spieren)
Spieren: dwarsgestreept spierweefsel
Skeletspieren: heeft dwarsgestreept spierweefsel, dit type spieren bestaat uit spierbundels, groepen
lange spiervezels, verpakt in bindweefsel.
Skeletspieren staat onder invloed van de wil, het zijn willekeurige spieren (je kan die spieren bewust
samentrekken).
Als actine en myosine in elkaar schuiven verkorten de spierfibrillen. Gebeurd dit in de lengte
van een skeletspier met meerdere fibrillen, dan trekt de spier samen en verandert hij via zijn
pezen de hoek van de botten ten opzichte van elkaar.
Trekken zijn antagonisten samen, dan rekken die de verkorte spiervezels weer uit. Verkorten
alle spiervezels in een spier tegelijk, dan trekt de spier met maximale kracht samen en
ontstaat er een bolling (spierballen).
Spieren: hartspierweefsel
Hartspierweefsel is dwarsgestreept, dit komt door de
rangschikking van de spierfibrillen. In het hart zijn alle korte
spiervezels met elkaar verbonden tot een vertakte netstructuur.
(trekken alle vezels van de hartkamers samen, dan trekt het hele
‘net’ samen. Dit verkleint het volume van de kamers en pompt het
bloed de slagaders in.
De hartspier werkt buiten de controle van de wil, het is een
onwillekeurige spier.
Spieren: glad spierweefsel
Spieren in slagaders, de huid en holle organen hebben glad spierweefsel.
De spiercellen van glad spierweefsel zijn niet met elkaar vergroeid. Ook zijn de fibrillen niet strak
gerangschikt waardoor ze geen dwarse strepen hebben. Gladde spieren werken buiten de controle
van de wil, het is een onwillekeurige spier.
, De samenwerking van gladde spieren komt trager op gang dan die van skeletspieren. Wel kunnen
gladde spieren langer doorgaan.
Trainen van spieren:
Skeletspieren bezitten twee typen spiervezels: langzame en snelle.
Langzame spiervezels: snelle spiervezels:
- Veel myoglobine - weinig myoglobine
- Gebruiken veel O2 - krachtig
- Niet snel vermoeid - snel vermoeid
Myoglobine: een spiereiwit dat extra O2 kan binden en opslaan. Schiet de aanvoer door hemoglobine
tijdelijk te kort, dan geeft het myoglobine zijn opgeslagen O 2 af.
Door trainen leren de hersenen de spieren beter aan te sturen. Daardoor kunnen de bewegingen
preciezer gecoördineerd worden.
Paragraaf 2
Scherp zien:
Pupilreflex: het reflex dat je pupillen doen als je in veel of weinig licht kijkt
- Veel licht kringspier is aangespannen, pupil is klein
- Weinig licht lengtespier is aangespannen, pupil is groot
Kringspiertjes in de iris, het gekleurde deel van het oog, trekken samen/ontspannen en
verkleinen/vergroten de pupil.
Om goed te zien moet je een scherp beeld op het netvlies krijgen:
1. lichtstralen moeten heel nauwkeurig breken in je ogen.
2. licht breekt vooral op het grensvlak van lucht en water (traanvocht) op het hoornvlies.
3. het passeert vervolgens de voorste kamer, de lens en het glasachtig lichaam.
De ooglens speelt bij de breking van de lichtstralen een belangrijke rol, spieren in het oog kunnende
lens boller en platter maken. Hiermee kunnen de lichtstralen dus sterker of minder sterk breken, dit
maakt het mogelijk om op verschillende afstand scherpt te kunnen zien. De lens boller/platter maken
heet accommoderen.
Een ooglens speelt dus een belangrijke rol bij het breken van het licht. Dit komt doordat een
ooglens elastisch is en via lensbandjes, in de kringspier van het staalvormig lichaam, hangt.
Van zichzelf heeft hij een bol als vorm, maar door het aanspannen/ontspannen van de
lensbandjes kan die boller of platter gemaakt worden (accommoderen).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Joelle270. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,29. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen