Samenvatting
Summary Uitgebreid overzicht wetenschapsfilosofie
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Uitgebreid overzicht van de literatuur van wetenschapsfilosofie, gesorteerd per week en per thema
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 26 pagina's
Voorbeeld 3 van de 26 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Week 1: Introductie: wetenschap en filosofieChapter 1 Chalmers: Science as knowledge derived from the facts of experience
Introductie
Producten die je in de winkel koopt, worden veelal aangeprezen door zogenaamd
wetenschappelijk onderzoek. Er wordt dan vaak een direct beroep gedaan op de autoriteit van
de wetenschap. Je moet hierbij de vraag stellen waar deze autoriteit op is gebaseerd
Sociale- en menswetenschappen
Een populaire mening is dat wat wetenschap zo populair maakt, komt doordat wetenschap is
gebaseerd op feiten en niet op persoonlijke opinies
Paul Feyerabend
Zijn visie is dat wetenschap niet superieur is aan andere vormen van kennis, zoals voodoo
Wetenschap moet eerder gezien worden als een moderne religie
Het suggereert dat de keuzes tussen wetenschappelijke theorieën neerkomen op keuzes
vastgesteld door de subjectieve waarden en wensen van individuen
A widely held commonsense view of science
De wetenschap zou moeten worden gebaseerd op waarneembare feiten
Volgens Galileo ging het er juist om dat feiten uit observaties gewoon geaccepteerd zouden
moeten worden
De Britse empiristen in de 17e en 18e eeuw vonden dat alle kennis moest worden afgeleid uit
ideeën zoals geïmplementeerd in menselijke gedachten door zintuigelijke waarnemingen
De positivisten hadden een bredere kijk op wat feiten bevatten, maar delen het idee dat kennis
voortkomt uit feitelijke ervaringen. Zij letten vooral op de logische relatie tussen feiten en
wetenschappelijke kennis.
Drie claims voor feiten als basis voor wetenschap
o Feiten zijn via de zintuigen direct toegankelijk voor nauwkeurige en
onbevooroordeelde waarnemers
o De feiten gaan vooraf aan en zijn onafhankelijk van een theorie
o Feiten vormen een sterke en betrouwbare basis voor wetenschappelijke kennis
Seeing and believing
Een van de meest gebruikte zintuigen om te observeren zijn de ogen. Het oog bestaat uit een
lens en het netvlies. Het netvlies werkt als een scherm waarop beelden worden gevormd van
de voorwerpen die zich buiten het oog bevinden. Lichtstralen van dat voorwerp vallen via het
tussenliggende medium op de lens. De lens breekt deze lichtstralen zo dat ze samenkomen in
een brandpunt op het netvlies, en een beeld van het voorwerp vormen. Van het netvlies naar
de centrale hersenschors lopen oogzenuwen. Deze brengen informatie over die betrekking
heeft op het licht dat valt op verschillende delen van het netvlies. Het vastleggen van deze
informatie door de hersenen correspondeert met het zien van het voorwerp door de
waarnemer. Het oog neemt dus waar, maar het brein 'ziet' ofwel geeft er een beeld en
betekenis aan.
, Empiristen maken hier gebruik van in hun visie op de wetenschap.
o Allereerst zeggen zij dat de observant direct toegang heeft tot kennis over feiten, voor
zover deze door de hersenen tijdens het zien worden geregistreerd.
o Verder voegen zij daaraan toe dat twee observanten, die hetzelfde object waarnemen,
ook hetzelfde zullen zien. Dit beeld is echter misleidend. Er is wetenschappelijk
bewijs dat het niet altijd waar is dat twee observanten die hetzelfde object bekijken,
ook uiteindelijk hetzelfde waarnemen, ondanks het feit dat het beeld op hun retina's
praktisch hetzelfde is. N.R. Hanson zei hierover (1958): 'Bij het zien gaat het om meer
dan alleen om wat het oog bereikt.
Visual experiences not determined solely by the object viewed
Two observers do not need to see the same thing, there is more to seeing than meets the
eyeball. It seems that there is a sense in which what an observer sees is affected by his or her
past experience. The experienced and skilled observer does not have perceptual experiences
identical to those of the untrained novice when the two confront the same situation
o Dit botst met de claim dat een waarneming direct via de zintuigen tot stand komt
Datgene wat een observant waarneemt, is een subjectieve ervaring. Men moet leren een
competente wetenschappelijke onderzoeker te worden.
Chalmers probeert bovenstaand punt te betwisten. Hij stelt dat het beeld wat op het netvlies
wordt weergegeven onveranderlijk is. Hoe dit beeld wordt geinterpreteerd is een product van
de innerlijke staat van de geest of hersenen, die afhankelijk is van je culturele opvoeding, je
kennis en verwachtingen.
Chalmers stelt dat alle observanten op een bepaalde manier wel hetzelfde zien. Er bestaat een
unieke en fysieke wereld, die los staat van de observanten. Toch hebben observanten niet
altijd dezelfde waarnemingservaringen (via hun interpretatie) en dit is waarom Chalmers
vraagtekens zet bij het standpunt dat feiten direct worden verkregen via de zintuigen
Observable facts expressed as statements
Een “feit” heeft twee betekenissen. Het verwijst naar een uitspraak dat een feit uitdrukt, en
het refereert naar een stand van zaken waarnaar een uitspraak verwijst.
De drie claims over feiten als basis voor wetenschap
o Het is onlogisch om te denken dat uitspraken over feiten de hersenen bereiken via de
zintuigen. Voordat een observant een uitspraak kan vormen, moet hij eerst beschikken
over een juist raamwerk en weten hoe je dat op de juiste manier toepast. Passende
feiten, geformuleerd als uitspraken, veronderstellen voorafgaande kennis
Het registreren van observeerbare feiten vereist maar dan alleen datgene wat je ontvangt in de
vorm van stimuli
De eerste twee claims kunnen niet worden geaccepteerd. Feitelijke uitspraken kunnen niet
worden vastgesteld door stimuli alleen en waarnemingsuitspraken veronderstellen kennis
Why should facts precede theory?
De zoektocht naar relevante feiten moet zich laten leiden door onze huidige staat van kennis
Dit ondermijnt niet de claim dat kennis een feitelijke basis verkrijgt door observatie.
Als de waarheid of valsheid van uitspraken in een directe manier kan worden vastgesteld
door middel van observatie, ongeacht de manier waarop de uitspraken zijn geformuleerd, dan
, zijn waarnemingsuitspraken geformuleerd op deze manier een significante feitelijke basis van
wetenschappelijke kennis
The fallibility of observation statements
Een oordeel over de waarheid van een waarnemingsuitspraak hangt af van de kennis die de
achtergrond uitmaakt, waartegen het oordeel wordt gevormd
Erkend moet worden dat deze feiten en de achterliggende kennis feilbaar zijn en
onderworpen zijn aan correcties
Conclusie
Er zijn twee mogelijke gevaren voor het standpunt “wetenschap wordt verkregen uit feiten”
o De percepties worden beïnvloed door de achtergrond en verwachtingen van de
observant. Een observeerbaar feit is niet altijd hetzelfde als voor de ander.
o Oordelen over de juistheid van een waarnemingsuitspraak zijn afhankelijk van al
bestaande kennis of aannamen. Geobserveerde feiten zijn net zo feilbaar als de
vooronderstellingen die eraan ten grondslag liggen
Chapter 4 Chalmers: Deriving theories from the facts: induction
Introductie
De vraag die centraal staat is hoe wetenschappelijke kennis ontleend kan worden aan de
feiten.
“Wetenschap wordt verkregen uit de feiten” kun je interpreteren als het eerst vaststellen van
de feiten en dan het sturen van de theorie in die richting. Dit idee is echter al verworpen
Baby logic
A logically valid deduction is that when premises 1 and 2 are true then the conclusion must
be true
An argument can be a perfectly valid deduction even if it involves a false premise
Als we er zeker van zijn dat de voorafgaande uitspraken waar zijn, dan moet de conclusie die
daar logisch uit getrokken wordt, ook waar zijn
Can scientific laws be derived from the facts?
Het uit een eindig aantal specifieke feiten een algemene conclusie trekken, wordt inductieve
argumentatie genoemd
Some low level scientific laws, such as “metals expand when heated” are referred to as
general/ universal statements
Observation statements or experimental results are referred to as singular statements
What constitutes a good inductive argument?
If scientific knowledge is to be understood as being derived from the facts, then derive must
be understood in an inductive rather than a deductive sense
The following conditions must be satisfied: dit leidt tot het principle van inductie
o The number of observations forming the basis of a generalisation must be large
But what is large?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper floortjeambachtsheer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48298 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen