Het is een samenvatting voor het tweedejaars vak Meetmodellen A, aan de Radboud Universiteit Nijmegen voor bachelor Sociologie. Het bevat alle informatie van de colleges met alle tentamenstof erin verwerkt. Ook heb ik een pagina toegevoegd met alle vuistregels op een rijtje. Dit document is complee...
Cursus Meetmodellen
bachelor Sociologie Radboud Universiteit
Nijmegen
Doelstellingen van de cursus:
Aan het eind van de cursus Meetmodellen is de student in staat om:
- de belangrijkste meetmodellen te beschrijven en toe te lichten die in sociaalwetenschappelijk
onderzoek worden gebruikt voor het meten van begrippen inzake maatschappelijke
verschijnselen.
- de belangrijkste meetmodellen die in sociaalwetenschappelijk onderzoek worden gebruikt toe
te passen in empirisch onderzoek.
- uni- en multidimensionele meetmodellen te analyseren met behulp van statistische software
(SPSS for Windows, R).
- de statistische resultaten van uni- en multidimensionele analyses van meetmodellen te
interpreteren.
- helder en bondig schriftelijk te rapporteren over de opzet en resultaten van de toegepaste
meetmodellen in empirisch onderzoek.
Inhoud
Doelstellingen van de cursus:.................................................................................................................1
Hoofdstuk 1: introductie en Likert- en betrouwbaarheidsanalyse.........................................................2
Hoofdstuk 2: Likert- en betrouwbaarheidsanalyse.................................................................................2
Hoofdstuk 3: scalogramanalyse............................................................................................................11
Hoofdstuk 4: principale componentenanalyse (PCA)...........................................................................19
Hoofdstuk 5: principale Factoranalyse (PFA)........................................................................................25
Hoofdstuk 6: overzicht vuistregels per meetmodel..............................................................................33
1
,Hoofdstuk 1: introductie en Likert- en betrouwbaarheidsanalyse
In dit hoofdstuk en een deel van hoofdstuk 2 wordt er een algemene introductie doorgenomen van de
meettheorie en schaalconstructie zelf. Dit is met name de achtergrondliteratuur die van belang is om
de 4 analyses te begrijpen.
Schaalconstructie en meetmodellen:
- Schaalconstructie: een aantal items die samengevoegd worden tot één schaal. Deze schaal
moet een zo goed mogelijke afspiegeling zijn van het te meten begrip. Alle gebruikte items
meten dus allemaal hetzelfde begrip en zijn tezamen een goede afspiegeling ervan.
o Met items worden variabelen bedoeld die worden verondersteld hetzelfde begrip te
meten.
o Bijvoorbeeld eenzaamheid. Dit is niet zo makkelijk vast te stellen in 1 vraag. Je
verzint een aantal items: mate van contact met verschillende mensen, leegte voelen
etc. Deze items bij elkaar moeten het begrip afdekken.
o De mate van betrouwbaarheid is hierbij belangrijk; Het op verschillende manieren
meten maar hetzelfde resultaat krijgen.
- Meetmodel: de wijze waarop de nieuwe schaalscore tot stand komt. Met andere woorden, de
wijze waarop de oorspronkelijke scores op de items worden omgezet naar een nieuwe
schaalscore
o Met bepaalde kenmerken mag je bepaalde meetmodellen gebruiken en andere dan
weer niet. Deze worden allemaal met de volgende hoofdstukken beschreven en
verduidelijkt.
In de volgende hoofdstukken worden de vier verschillende analyses doorbesproken met de eigen
meetmodellen. Deze vier zijn: Likert- en betrouwbaarheidsanalyse, scalogramanalyse, principale
componentenanalyse en principale factoranalyse.
Hoofdstuk 2: Likert- en betrouwbaarheidsanalyse
Het meetmodel dat we in dit hoofdstuk gaan behandelen is de likertanalyse. Simpel gezegd is dit het
gemiddelde van de scores op de gebruikte items. Ook kan het de som zijn van de scores op de
gebruikte items. Er wordt dus een keuze gemaakt tussen gemiddelde en som.
Echter moet je wel altijd nagaan of je de items mag samenvoegen, zijn het wel herhaalde metingen van
hetzelfde begrip?
Waarom een schaalconstructie/ meerdere stimuli?
Waarom zou je meerdere items willen gebruiken? Wat zijn de voordelen daarvan?
- Bij het meten van heterogene begrippen (grotere begripsvaliditeit)
o Bijvoorbeeld eenzaamheid, het bestaat niet alleen uit de mentale staat maar ook de
mate van contact met andere mensen (emotionele kant en een sociale kant). Dus er
zijn meerdere perspectieven om naar het begrip te kijken (heterogeen) en die zijn
allemaal onderdeel van het begrip om deze te toetsen en te begrijpen. Deze moet je
operationaliseren om te toetsen.
- Minder invloed van toevalsfactoren: hoe meer vragen, hoe groter de betrouwbaarheid
o Met meerdere items kom je meer tot het ware antwoord wat de respondent bedoelt, er
kunnen altijd toevallige fouten tussen zitten.
2
, o Je sluit hiermee ruis uit. De variabelen zijn beter gemeten en zijn daardoor ook beter
te voorspellen.
- Fijnere indeling tussen respondenten
o Je krijgt meer betekenisvolle onderscheidingen tussen respondenten, aangezien je ze
op verschillende aspecten kunt onderscheiden.
- Overzichtelijke analyseresultaten
o Door items samen te voegen die een groot construct meten wordt de analyse
overzichtelijker dan wanneer de items allemaal los worden geanalyseerd, er zit
samenhang en verband in.
- Om meerdere dimensies van begrippen te kunnen onderscheiden.
o Als je bijvoorbeeld onderzoek wilt doen naar de verschillende dimensies van
eenzaamheid, bv de emotionele en sociale. Deze kunnen verschillen en de relaties
hiertussen kun je onderzoeken. Deze dimensies kunnen verschillen van invloed en
daarom is het nodig om te onderscheiden.
o Verschil tussen uni- en multidimensionale begrippen het onderscheiden van de
dimensies van begrippen kan alleen bij multidimensionale begrippen.
Multidimensionale begrippen= De items die je hebt geconstructureerd
verwijzen allemaal naar de meerdere dimensies van 1 theoretisch construct.
Uni dimensionale begrippen= de items die je hebt geconstructureerd
verwijzen naar slechts één dimensie van een theoretisch construct.
De testtheorie past bij schaalconstructie. Als eerst zal ik dieper in gaan op de achtergrond van de
testtheorie:
De klassieke testtheorie zegt in woorden: de (manifeste) score van een respondent op een bepaald item
wordt bepaald door (1) diens werkelijke (latente) houding ten opzichte het verschijnsel dat de
onderzoeker wil meten en (2) een toevallige meetfout.
Je hebt deze items met een bepaalde achtergrond geformuleerd. Jij denkt dat er een verschil is tussen
emotionele en sociale eenzaamheid. Dan maak je ook onderscheid in je items om eenzaamheid te
meten. Als mensen in werkelijkheid emotioneel eenzaam zijn, dan zullen ze ook helemaal mee eens
antwoorden op een item over emotionele eenzaamheid. Het item komt dus overeen met hoe mensen
over eenzaamheid denken. Maar het antwoord op een item kan ook tot stand komen door andere
factoren, bijvoorbeeld door intervieweffecten, omstandigheden, systematische fouten als sociale
wenselijkheid. Dit is een toevallige meetfout.
3
, Klassieke testtheorie
De klassieke testtheorie bestaat uit de volgende onderdelen:
Score op item = ware houding + toevallige fout + systematische fout.
Observed score = true score + random error + systematic error (bias)
De observed score is het antwoord van de respondent op een item. Met de random error wordt de
(on)betrouwbaarheid bedoeld en met systematic error wordt de (in)validiteit bedoeld.
Hoe kleiner de toevallige en systematische fout, des te groter het deel van de geobserveerde score is
dat wordt bepaald door de ware houding van de respondent op het theoretische construct.
Voorbeeld uit Grootschalig Veld Onderzoek in 2006:
Het latent kenmerk (continuüm) hierin is ‘zwaarder straffen allochtone criminelen’.
Als ik in de werkelijkheid heel erg eens
met zwaardere straffen voor allochtone
criminelen, dan is de kans ook heel erg
groot dat ik ‘helemaal mee eens’
antwoord op de andere items die
binnen hetzelfde onderwerp vallen. Dit
is de theoretische veronderstelling van
de klassieke testtheorie.
De schaalconstructie kan zowel monotoon dalend als monotoon stijgend geformuleerd zijn. Dit
verschil ligt aan de manier van items formuleren, namelijk positief of negatief formuleren
Monotoon dalend: Hoe verder mijn positie op latent continuüm, hoe groter de kans op een lager cijfer
(0).
- In dit voorbeeld betekent dit: Hoe meer eens met zwaarder straffen van allochtone criminelen,
hoe grotere de kans op een lager cijfer, dus hoe groter de kans dat zij laag scoren op items.
(helemaal mee eens is hier dan score 0).
Monotoon stijgend: hoe verder mijn positie op latent continuüm, hoe groter de kans op een hoger
cijfer (1).
- In dit voorbeeld betekent dit: Hoe meer eens met zwaarder straffen van allochtone criminelen,
hoe grotere de kans op een hoger cijfer, dus
hoe groter de kans dat zij hoog scoren op
items. (helemaal mee eens is hier dan score 5
bij een schaal van 0 op 5).
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fabienne704. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
