Inleiding in de biologie - Samenvatting
Paragraaf 1) Wat is biologie?
Organismen zijn levende wezens zoals planten en dieren en vertonen levensverschijnselen zoals
voortplanten en groeien. Met stofwisseling worden alle chemische reacties in een organisme
bedoeld, waarbij enzymen, een stof die stofwisselingsprocessen versnelt (katalyseert), een
belangrijke rol spelen. Als een organisme geen levensverschijnselen vertoon, noem je het dood.
Dingen die in de natuur nooit hebben geleefd noem je levenloos.
Elk individueel organisme (individu) heeft een unieke levensloop, die direct na het ontstaan van het
organisme start. Vanaf dat moment begint het organisme met groeien en ontwikkelen, er treden
veranderingen op in de bouw en het functioneren van het organisme. Je kunt de levensloop
verdelen in verschillende stadia, die eindigt met de dood van het individu. Soms, heeft het individu
nog niet alle stadia doorgemaakt. Individuen behoren tot dezelfde soort als zij zich onderling voor
kunnen planten. Wanneer een individu van een soort sterft, blijft de soort bestaan, wat je de
levenscyclus noemt. Die eindigt alleen wanneer een soort is uitgestorven.
Biologie is een natuurwetenschap, de wetenschappers bestuderen natuurverschijnselen. Een
situatie waarin biologie een rol speelt, is een context voor het vak biologie.
Organisme zijn georganiseerd in biologische eenheden (van klein naar groot):
1. Molecuul: de bouwsteen van stoffen. Een voorbeeld is DNA, wat erfelijke informatie van een
organisme bevat.
2. Cel: organismes bestaan uit een of meerder cellen.
3. Orgaan: een orgaan heeft een specifieke bouw en functie in een organisme.
4. Organisme: kunnen eencellig (bacteriën) of meercellig zijn.
5. Populatie: een groep individuen van dezelfde soort die in een bepaald gebied leeft en zich
onderling voortplant.
6. Ecosysteem: min of meer een begrensd gebied met bepaalde eigenschappen. Hier maakt zowel
de levende als niet-levende natuur deel van uit.
7. Biosfeer / systeem aarde: het geheel aan ecosystemen op aarde.
,Paragraaf 2) Organen, weefsels en cellen
Een orgaanstelsel bestaat uit een aantal organen dat samen een bepaalde functie uitoefent.
Organen zijn opgebouwd uit weefsels. Een groep cellen met dezelfde vorm en functie noem je een
weefsel. 4 voorbeelden:
- Dekweefsel (epitheel): bekleedt en beschermt inwendige en uitwendige lichaamsoppervlakten,
zoals de huid en slijmvlies. De cellen zijn vaak rechthoekig en liggen dicht bij elkaar.
- Zenuwweefsel: vind je in de organen van je zenuwstelsel. De zenuwcellen die in zenuwweefsel
zitten, geven informatie door. De zenuwcellen bezitten ster vertakte uitlopers die een netwerk
vormen.
- Spierweefsel: bestaat uit langgerekte cellen die kunnen samentrekken.
- Bindweefsel: geeft steun en vorm aan het organisme en aan afzonderlijke organen. Het verbindt
lichaamsdelen onderling en het vult ruimtes tussen organen op. De cellen liggen ver uit elkaar
met daartussen vezels en tussencelstof. Het type vezel, de dichtheid ervan en de tussencelstof
bepalen de functie van het bindweefsel.
Bij veel weefsels liggen de cellen niet direct tegen elkaar aan, maar komt tussencelstof. Het soort
tussencelstof hangt samen met de fuctie van het weefsel. In beenweefsel bevinden zich tussen de
cellen kalkzouten (voor stevigheid) en collageenvezels (voor de samenhang). In kraakbeenweefsel
liggen groepjes van twee of drie cellen tegen elkaar en daartussen bevindt zich de tussencelstof. Die
bevat bij kraakbeen minder kalkzouten en meer collageenvezels.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amberpenraat. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.